خاستگاه پیدایش زبان یکی از بحث‌انگیزترین موضوعات دربارهٔ انسان است، به‌طوری‌که هیچ توافقی دربارهٔ زمان یا مکان شکل‌گیری نخستین نمودهای زبانی میان دانشمندان وجود ندارد. محدودیت‌های بسیاری برای آزمایش دربارهٔ آن وجود دارد و بسیاری از پژوهش‌گران آن را موضوع خوشایندی برای پژوهش جدی نمی‌دانند. در سال ۱۸۶۶ بحث بی‌نتیجه دراین‌باره تا آنجا پیش رفت که انجمن زبان‌شناسان پاریس بحث دربارهٔ پیدایش زبان را ممنوع کرد. ممنوعیتی که تأثیرش را تا سده ۲۰ (میلادی) بر جوامع غربی حفظ کرد. امروزه گمانه‌های بسیاری دراین‌باره که زبان، چگونه، چرا، کِی و کجا پدید آمده‌است، زده می‌شود.

بخش از مجموعه
زبان‌شناسی
طرح کلی تاریخ شاخص
زیرشاخه‌ها اکتساب زبانی مردم‌شناسی کاربردی رایانشی تحلیل گفتمان حقوقی تاریخی فرهنگ‌نویسی ریخت‌شناسی صرف-واج‌شناسی عصب‌شناسی زبان فلسفه زبان آواشناسی واج‌شناسی کاربردشناسی روان‌شناسی زبان معناشناسی اجتماعی نحو
نظریه‌های دستوری شناختی مدل-نظریه‌ای ساختاری وابستگی نقش‌گرا زایشی تصادفی
موضوع‌ها محافظه‌کاری زبانی توصیف زبانی ریشه‌شناسی زبان‌شناسی اینترنت زبان‌شناسی لاوندر انسان‌شناسی زبان‌شناختی فلسفه زبان‌شناسی خاستگاه زبان خاستگاه زبان دستور خط تجویزگرایی فراگیری زبان دوم ساخت‌گرایی نشانه‌گذاری زبان‌شناسی بوم‌شناختی
درگاه
ن ب و

شرح اندیشه‌های اسلامی نخستین، دربارهٔ خاستگاه زبان در برخی کتب اصول فقه و همچنین رساله‌های تازه‌تر با نام «علم‌الوضع» آمده‌است. بر پایه گفته‌های برنارد ویس، اندیشمندان مسلمان پنج دیدگاه را دربارهٔ خاستگاه زبان مطرح کرده‌اند: ۱. طبیعت‌گرایی: زبان ناشی از رابطهٔ طبیعی عبارات زبانی و پدیده‌های خارجی‌ست؛ ۲. قراردادگرایی: زبان محصول نام‌گذاری جمعی و قراردادی پدیده‌هاست؛ ۳. خدادادگرایی: زبان ازسوی خداوند به انسان بخشیده شده‌است؛ ۴. خداداد ـ قراردادگرایی: بخشی از زبان، هدیهٔ خداوند است و بخش دیگر، نتیجهٔ فرایند نام‌گذاری قراردادی‌ست؛ ۵. دیدگاه غیرمتعهد: خدادادگرایی و قراردادگرایی هیچ‌کدام محتمل‌تر از دیگری نیستند.

پیروان مکتب معتزله بیشتر متمایل به قراردادگرایی بودند و پیروان مکتب اشاعره گرایش به خدادادگرایی داشتند.^[۱]

ن ب و فرگشت انسان
طبقه‌بندی (انسان‌تباران)	اررین توگنی ساحل‌مردم چادی نزدیک‌ترین نیای مشترک انسان و شامپانزه انسان - گوریل Orangutan–human Gibbon–human جنوبی‌کپی‌آسا آردی‌کپی کنیامردم پخت‌رخ جنوبی‌کپی جنوبی‌کپی عفاری جنوبی‌کپی آفریقایی جنوبی‌کپی انامی جنوبی‌کپی بحرالغزالی جنوبی‌کپی دیرمدا جنوبی‌کپی گارهی جنوبی‌کپی سدیبا پرامردم پرامردم اتیوپی پرامردم بویسی پرامردم تناور انسان (سرده) انسان اولیه انسان کارورز انسان فلورسی انسان گاتنگی انسان ماهر انسان رودولفی H. tsaichangensis انسان راست‌قامت انسان جاوه‌ای انسان راست‌قامت انسان لانتیانی انسان نانجینگ H. e. palaeojavanicus انسان پکن انسان راست‌قامت سولویی H. e. tautavelensis انسان یوآنمو انسان خردمند باستانی انسان لوزونی ؟ انسان‌تبار دنیسووا انسان پیشگام انسان سپرانن سیس انسان هایدلبرگی H. helmei انسان نالدی نئاندرتال انسان رودزیایی انسان انسان خردمند انسان کرومانیون انسان خردمند ایدالتو انسان مدرن اولیه (انسان مدرن از نظر آناتومی) مردم مانوت مردمان غار رد دیر ؟ جبل ایرهود
مدل‌ها	مدل‌های عمومی Hunting Gathering Endurance running Aquatic ape گزینش جنسی در انسان‌ها Self-domestication مدل‌های خاص Diet چیرگی انسان نخستین بر آتش Expensive tissue Shore-based Drunken monkey رفتار نظریه کپی قاتل Cooperative eye تاریخ زندگی فرضیه مادربزرگ Patriarch موضوعات دوپایان Skeleton Muscles رنگ پوست انسان مو Thermoregulation Color vision خاستگاه گفتار منشأ زبان فرگشت هوش بشر Gender roles انسان خردمند منشأ آفریقایی انسان مدرن فرضیه چند ناحیه‌ای مدرنیته رفتاری مهاجرت انسان‌های اولیه
خط زمانی	سیر زمانی فرگشت انسان Human prehistory
دیگر	رده:نظریه‌پردازان فرگشت انسان رده:کتاب‌های فرگشت انسان فهرست سنگواره‌های مشهور انسان انسان‌شناسی فرگشتی
درگاه زیست‌شناسی تکاملی