جذبه (عرفان)
این مقاله نیازمند ویکی‌سازی است. لطفاً با توجه به راهنمای ویرایش و شیوه‌نامه، محتوای آن را بهبود بخشید.
جَذَبه تقرب به حق و ادراك حقيقت در حالات صوفیانه است.
راه‌سپردن و طي طريق در مسير فهم و درک آنچه صوفیان حق می‌نامند، مراحل مختلفی دارد كه طي اين منازل و مراتب بدون سختي و كوشش، جذبه است. جذبه یا جذب، کشش حق است. در صورتی که سلوک کوشش است.
دیدگاه‌ها
[ویرایش]عزیز الدین نسفی می‌فرماید: «صوفیه سه چیز را به‌غایت اعتبار کنند: اول جذب؛ دوم سلوک؛ و سوم عروج. جذب کشش است؛ سلوک کوشش است و عروج بخشش.» انسانی که جذبه حق او را فرا گیرد را اهل عرفان، مجذوبان حق یا محبوبان حق می‌نامند. تمامی پیغمبران الهی مجذوب حق بوده‌اند و بی واسطه دریافت کننده فیض حق شده‌اند.
نظریه صوفیه و عرفا دربارهٔ جذبه:
- محمد لاهیجی: جذبه عبارت است از نزدیک گردانیدن حق مر بنده را به محض عنایت ازلیّت و مهیّا ساختن آنچه در طیّ منازل بنده به آن محتاج باشد بی آنکه زحمتی و کوششی از جانب بنده در میان باشد و طریقه جذبه راه انبیاء و اولیاء است.[۱]
- شیخ محمود شبستری، گلشن راز:[۲]
وگر نوری رسد از عالم جان ز فیض جذبه یا از عکس برهان
جذبه‌ای از عشق باید بی گمان تا شود طی هم‌زمان و هم مکان
- شاه نعمت‌الله ولی:[۴]
جذبه تقرب عبد است به حضرت حق به مقتضی عنایت الهیه و مهیا گردانیدن مجموع مایحتاج بنده در طی منازل و قطع مراحل بی کلفت و سعی او.[۵]
کار ما در میانه پیدا نیست کرم اوست سعی ما را نیست
منابع
[ویرایش]- ↑ شرح گلشن راز، شیخ محمد لاهیجی، تصحیح کیوان سمیعی، ص ۲۵۴
- ↑ گلشن راز، شیخ محمود شبستری، تصحیح جواد نوربخش، چاپ خانقاه نعمت‌اللهی، تهران
- ↑ کلیات شیخ بهایی، به اهتمام غلامحسین جواهری
- ↑ رسائل شاه نعمت‌الله ولی، تصحیح جواد نوربخش، انتشارات خانقاه نعمت‌اللهی، جلد ۴، ص ۱۹
- ↑ فرهنگ نوربخش، اصطلاحات تصوف، جواد نوربخش، انتشارات خانقاه نعمت‌اللهی تهران، انتشارات خانقاه نعمت‌اللهی لندن و مؤلف، دوره ۸ جلدی، تهران و لندن
| کتابخانه‌های ملی | |
|---|---|
| سایر | |
Text is available under the CC BY-SA 4.0 license; additional terms may apply.
Images, videos and audio are available under their respective licenses.
Cover photo is available under {{::mainImage.info.license.name || 'Unknown'}} license.
Cover photo is available under {{::mainImage.info.license.name || 'Unknown'}} license.
Credit:
(see original file).
