در ریاضیات، دو بردار را متعامد^[۱] (به انگلیسی: Orthogonal) گویند هرگاه برهم قائم باشند. به عبارت دیگر دو بردار متعامدند اگر و تنها اگر ضرب داخلی آنها برابر با صفر باشد یا با هم زاویهٔ راست (۹۰ درجه) ساخته باشند.

• در هندسه، دو بردار اقلیدسی عمود بر هم هستند اگر به بکدیگر قائم باشن؛ یعنی هم زاویه قائم بسازند.

• دو بردار ${\displaystyle x}$ و ${\displaystyle y}$ را در یک فضای ضرب داخلی ${\displaystyle V}$ برهم عمودند اگر ضرب داخلی ${\displaystyle \langle x,y\rangle }$ صفر باشد. این رابطه تعامد را با ${\displaystyle x\perp y}$ نشان می‌دهند.

• دو زیرفضای برداری ${\displaystyle A}$ و ${\displaystyle B}$ از یک فضای ضرب داخلی ${\displaystyle V}$ را زیرفضاهای متعامد می‌گوییم اگر هر بردار از ${\displaystyle A}$ به هر بردار از ${\displaystyle B}$ عمود باشد. بزرگ‌ترین زیرفضایی که به یک زیرفضا عمود باشد، متمم عمود آن نامیده می‌شود.

• یک نگاشت خطی ${\displaystyle T:V\rightarrow V}$ را نگاشت خطی متعامد می‌گوییم اگر ضرب داخلی را پایسته نگه دارد. یعنی برای هر جفت بردار ${\displaystyle x}$ و ${\displaystyle y}$ در فضای ضرب داخلی ${\displaystyle V}$ داشته باشیم:

${\displaystyle \langle Tx,Ty\rangle =\langle x,y\rangle .}$

این یعنی ${\displaystyle T}$ زاویهٔ بین ${\displaystyle x}$ و ${\displaystyle y}$ را ثابت نگه می‌دارد و طول ${\displaystyle Tx}$ و ${\displaystyle x}$ برابر است.

دسته‌ای از بردارهای دوبه‌دو عمود برهم را که طول واحد داشته باشند (بردار یکّه باشند) بردارهای یکّه راست‌هنجار (متعامد یکه) می‌نامیم.

مرسوم است که برای توابع ${\displaystyle f}$ و ${\displaystyle g}$ ضرب داخلی زیر را تعریف کنیم:

که در آن ${\displaystyle w(x)}$ تابع وزن نامنفی برای ضرب داخلی است. در ساده ترین حالت w(x) = 1. در این صورت، اگر حاصل ضرب داخلی‌شان صفر باشد می‌گوییم دو تابع برهم عمودند:

با استفاده از ضرب داخلی، ما نُرم به صورت زیر تعریف میکنیم که عبارت است از ضرب داخلی بردار در خودش. نُرم، طول بردارها (تابع‌ها) را به دست می‌د:

اعضای یک دنباله از توابع {f_i : i = 1, 2, 3, ...} متعامد هستند اگر

و راست‌هنجار (متعامد یکه) هستند اگر:

در رابطهٔ بالا

دلتای کرونکر نام دارد. به زبان دیگر هر دو عضوی از این دنباله برهم عمودند و طول‌شان (برای توابع راست‌هنجار) ۱ است. چندجمله‌ای‌های متعامد را ببینید.

• بردارهای (۱, ۳, ۲)، (۳, −۱, ۰) و (۱/۳, ۱, −۵/۳) برهم عمودند، زیرا

‎(۱)(۳) + (۳)(−۱) + (۲)(۰) = ۰

(۳)(۱/۳) + (−۱)(۱) + (۰)(−۵/۳) = ۰

(۱)(۱/۳) + (۳)(۱) − (۲)(۵/۳) = ۰

• دو تابع 2t + ۳ و 5t² + t − ۱۷/۹ را در نظر بگیرید. این تابع‌ها در بازهٔ ${\displaystyle [-1,1]}$ و با تابع وزن ${\displaystyle w(x)=1}$ برهم عمودند. ضرب این دو تابع برابر است با 10t³ + 17t² − 7/9 t − ۱۷/۳ و ضرب داخلی‌شان می‌شود:

• چندجمله‌ای‌های متعامد بسیاری هستند که در ریاضیات، علوم و مهندسی کاربردهای بی‌شماری دارند. مانند:
  • چندجمله‌ای‌های هرمیت
  • چندجمله‌ای‌های لژاندر
  • چندجمله‌ای‌های لاگر
  • چندجمله‌ای‌های چبیشف
• در مکانیک کوانتومی، دو ویژه‌حالت یک تابع موج ${\displaystyle \psi _{m))$ و ${\displaystyle \psi _{n))$ متعامد هستند اگر مربوط به ویژه‌مقدارهای متفاوتی باشند. به زبان نمادگذاری دیراک، ${\displaystyle \langle \psi _{m}|\psi _{n}\rangle =0}$ مگر این که ${\displaystyle \psi _{m))$ و ${\displaystyle \psi _{n))$ متعلق به یک ویژه‌مقدار باشند.

در آرایه‌شناسی یک طبقه‌بندی متعامد است که در آن در هیچ موردی، هیچ عضوی در بیش از یک گروه عضو نباشد، این به معنی منحصر به فرد بودن متقابل طبقه‌بندی‌ها و عضوها است.

• عدد موهومی
• ماتریس متعامد
• چندجمله‌ای‌های متعامد
• مکمل متعامد
• الگوریتم گرام اشمیت

• مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Orthogonality». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۲ مه ۲۰۱۵.

• محمد خرمی (تابستان ۲۰۰۳). «جبر خطی» (PDF). بایگانی‌شده از اصلی (PDF) در ۳۱ ژانویه ۲۰۱۲. دریافت‌شده در ۲۹ مارس ۲۰۰۹.

ن ب و جبر خطی
مفاهیم عمومی	اسکالر (ریاضی) بردار فضای برداری ضرب نرده‌ای تصویر (بردار) اسپن و مولد نگاشت خطی Linear projection استقلال خطی ترکیب خطی پایه (جبر خطی) Column space Row space تعامد (جبر خطی) هسته(فضای پوچ) ویژه‌مقدار و ویژه‌بردار Outer product فضای ضرب داخلی ضرب داخلی ترانهاده الگوریتم گرام اشمیت دستگاه معادلات خطی
جبر برداری	ضرب خارجی Triple product Seven-dimensional cross product
جبر چندخطی	Geometric algebra Exterior algebra Bivector Multivector
ماتریس	Block Decomposition ماتریس وارون کهاد ضرب ماتریس رتبه (جبر خطی) تبدیل قاعده کرامر حذف گاوسی
ساختارهای جبر مجرد	Dual Direct sum Function space خارج‌قسمت زیرفضا ضرب تنسوری
جبر خطی عددی	ممیز شناور متلب Numerical stability Basic Linear Algebra Subprograms (BLAS) ماتریس خلوت Comparison of linear algebra libraries Comparison of numerical analysis software
رده:جبر خطی Outline Portal Wikibook Wikiversity