For faster navigation, this Iframe is preloading the Wikiwand page for گرمسیر (فارس).

گرمسیر (فارس)

گرمسیر
ایراهستان
جایگاه تاریخی
[[۱]] ایران
استانبخشی از استان فارس، هرمزگان، کرمان، و استان بوشهر
جمعیت
 (2006)
 • کل۳۵۶٬۲۱۰
منطقهٔ زمانییوتی‌سی +۳:۳۰ (IRST)
 • تابستانی (DST)یوتی‌سی +۴:۳۰ (IRDT)

گرمسیرات فارس که در منابع ساسانی ایراهستان نامیده می‌شده، نام عمومی منطقه‌ای گرمسیری در منطقه فارس است که از داراب و فیروزآباد و کازرون به سمت جنوب تا کرانه‌های خلیج فارس را در بر می‌گیرد.[۱] در متون جغرافیایی قدیم، فارس بر اساس محیط جغرافیایی و اوضاع آب‌وهوایی به دو منطقه گرمسیر یا جروم و سردسیر یا صرود (سرحد) تقسیم شده‌است.[۲]

بنیان اقتصادی مناطق گرمسیر بر بازرگانی و مناطق سردسیر بر کشاورزی استوار بوده‌است. در واقع آبادی‌های گرمسیرات فارس، نقش ارتباطی بین بنادر و جزایر خلیج فارس و مرکز ایالت را ایفا می‌کردند. طی قرن هفتم هجری، براثر تغییرات سیاسی و نظامی برآیند حمله مغولان، و رونق گرفتن تجارت دریایی، شهرهای خنج و لار و فال در ناحیه گرمسیرات فارس، از موقعیت مناسبی برخوردار شدند و در مسیر کاروان‌های تجاری به سمت هرمز و کیش قرار گرفتند.[۳]

جاده لار-بستک در گرمسیرات فارس

ایراهستان

[ویرایش]

معنی واژهٔ ایراهستان را «سرزمین کنارهٔ دریا» گمان زده‌اند. شهر قدیم کُران و بندر خنج(سیراف) در فاصلهٔ ۳۰ کیلومتری هم قرار دارند. همچنین گفته می‌شود که این نام از قبیله‌ای بزرگ از قوم پارس به نام «اِرا» یا «ایرا» یا «ایراه» اقتباس شده‌است. از این مطلب می‌توان نتیجه گرفت که ساکنان اولیهٔ منطقهٔ ایراهستان، از نژاد اصیل آریایی بوده‌اند.[۴]

در کتاب کارنامهٔ اردشیر بابکان که به زبان پارسی میانه نوشته شده، در بخش شرح جنگ دوم اردشیر و هفتواد نام ایراهستان ذکر شده‌است:

سپاه بدرگاه خواست و خویشتن با لشکری بسیار به کارزار کرمان شتافت؛ و چون به دژ نزدیک شد سپاه کرمان همگی درون دژ نشسته و اردشیر پیرامون دژ فرا گرفت. هفتان‌بخت را هفت پسر بود؛ که هر یکی را با هزار مرد به شهری گمارده بود و در این هنگام یکی از ایشان که به ایراهستان بود با سپاهی انبوه از تازیان و عمانیان از دریا گذشته به کرمان آمد و با اردشیر به جنگ ایستاد.»

مکانهای تاریخی

[ویرایش]

منابع

[ویرایش]
  1. وثوقی، محمدباقر. قدرت‌های اجتماعی «گرمسیرات فارس» در آستانه انقلاب مشروطیت.
  2. وثوقی، محمدباقر. معرفی طریقت شمسیه، در گرمسیرات ایالت فارس، از قرن هشتم تا اواخر قرن نهم هجری قمری، با تأکید بر تذکره‌های نویافته. پژوهشنامه تاریخ‌های محلی ایران.
  3. وثوقی، محمدباقر. معرفی طریقت شمسیه، در گرمسیرات ایالت فارس، از قرن هشتم تا اواخر قرن نهم هجری قمری، با تأکید بر تذکره‌های نویافته. پژوهشنامه تاریخ‌های محلی ایران.
  4. «ارگ بم». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۰ مارس ۲۰۰۷. دریافت‌شده در ۱۱ آوریل ۲۰۰۶.
{{bottomLinkPreText}} {{bottomLinkText}}
گرمسیر (فارس)
Listen to this article

This browser is not supported by Wikiwand :(
Wikiwand requires a browser with modern capabilities in order to provide you with the best reading experience.
Please download and use one of the following browsers:

This article was just edited, click to reload
This article has been deleted on Wikipedia (Why?)

Back to homepage

Please click Add in the dialog above
Please click Allow in the top-left corner,
then click Install Now in the dialog
Please click Open in the download dialog,
then click Install
Please click the "Downloads" icon in the Safari toolbar, open the first download in the list,
then click Install
{{::$root.activation.text}}

Install Wikiwand

Install on Chrome Install on Firefox
Don't forget to rate us

Tell your friends about Wikiwand!

Gmail Facebook Twitter Link

Enjoying Wikiwand?

Tell your friends and spread the love:
Share on Gmail Share on Facebook Share on Twitter Share on Buffer

Our magic isn't perfect

You can help our automatic cover photo selection by reporting an unsuitable photo.

This photo is visually disturbing This photo is not a good choice

Thank you for helping!


Your input will affect cover photo selection, along with input from other users.

X

Get ready for Wikiwand 2.0 🎉! the new version arrives on September 1st! Don't want to wait?