Komunismoa
Oinarrizko kontzeptuak Filosofia marxista Klase borroka Klase kontzientzia Klaserik gabeko gizarte Lidertza kolektibo Jabetza komunal Komuna Gizarte komunista Bakoitzak bere ahalmenaren arabera, bakoitzari bere beharren arabera Opariaren ekonomia Internazionalismo proletario Estaturik gabeko gizarte Langileen autogestioa Mundu mailako iraultza
Aspektuak Estatu komunista Alderdi komunista Iraultza komunista Sinbologia komunista Komunismoaren historia
Aldaerak Marxismoa Leninismoa Marxismo-leninismoa Marxismo-leninismo-maoismoa Troskismoa Ezkerrekoa Kontsejismoa Erlijiosoa Kristaua Islamikoa Anarkista Eurokomunismo Txinatarra Maoismoa Jutxe Aurre-Marxismo Komunismo primitibo Komunismo nazional Nazional-Boltxebismo
Komunismoaren Internazionalak Liga Komunista Lehen Internazionala Bigarren Internazionala III. Internazionala IV. Internazionala
Komunista nabarmenak François-Noël Babeuf Karl Marx Friedrich Engels Piotr Kropotkin Rosa Luxemburg Vladimir Lenin Josef Stalin Leon Trotski Mao Zedong Che Guevara Fidel Castro Nelson Mandela Argala Pertur
Gertuko kontzeptuak Anarkismoa Antikapitalismoa Antifaxismoa Antikomunismoa Estatu sozialista Zentralismo demokratikoa Proletarioren diktadura Komunismoaren historia Ezker politikoa Luxemburgismoa Ezker Berria Poskomunismoa Eurokomunismoa Titoismoa Sozialismoa Estalinismoa" Ekonomia sozialista Sinbologia komunista
i e a

Zentralismo Demokratikoa alderdi marxista-lenininisten antolakuntza eta funtzionamendu eredua da. Zentralismo eta demokrazia kontzeptuen uztartzeak, alderdi edo antolakundeak ahalik eta eraginkorren izatearen mesedetan, militanteek egin beharreko diziplina eta askatasun pertsonalaren apaltzearen ariketa adierazten du, hain zuzen ere.

Alderdi barruan egituratuak dauden maila ezberdinei, eztabaidarako askatasun eta eskumen osoa aitortzen die eredu honek, norabide bikotasun bat ematea beharrezkotzat aitortuz: behetik gorako proposamenak eta alderantziz, modu honetan barne eztabaida demokratikoa sustatzen delarik. Behin alderdiaren gehiengoak erabaki bat hartzen duela, kide guztiek erabakia errespetatu eta gauzatzeko betebeharra dute, alderdiaren diziplinaren baitan, gehiengoak erabakitakoa onetsiz.

Leninek formulaturiko esaldi honek bikainki laburbiltzen du zentralismo demokratikoaren funtsa: askatasun osoa eztabaidarako, batasun osoa ekintzarako.

Ezaugarri nagusiak honako hauek diraː

• Ezaugarri zentralista eta goitik beherako organoengatik ezeztagarria.
• Kritika eta autokritika egiteko askatasuna alderdiaren barruan.
• Alderidiak diziplina zorrotza, gehiengoak bozkatutako ideiarekiko gutxiengoaren subordinazioa.
• Goi-politikoen erabakiak lotesleak dira organo baxuagoentzat.
• Lan eta zuzenbide kolektiboak, baina banako bakoitzak betebeharrak ditu alderdiaren zuzenbidean.

Historikoki, zentralismo demokratikoa Parisko Komunako antolakuntza moduetara lotu daiteke, Karl Marxek adierazi zituenak "Frantziako gerra zibila"-n (1871); nahiz eta bere formulazioa Leninen lan bezala hartzen den, bere obra "Zer egin?"-en (1902). Geroago aldedi komunista gehienen antolakuntza modua bihurtu zen 1917tik aurrera.