For faster navigation, this Iframe is preloading the Wikiwand page for .

| Wikiwand

Orbital atomikoa atomoaren espazio-gunea da. Horretan, elektroia aurkitzeko probabilitatea oso altua da: % 90 baino handiagoa. Horrek esan nahi du nukleoaren inguruan elektroia biraka dabilela negatiboki kargatuta. Hala ere, ezin da jakin zehaztasun osoz zein lekutan dagoen, baina bai zein zonaldetan. Izan ere, dentsitate handiagoa duen orbitalaren eremuetan, elektroia aurkitzeko probabilitatea handiagoa da.

Difrakzio-fenomenoetan elektroiek uhinek bezala jokatzen dutela frogatu zutenean, De Broglie-ren hipotesia 1927an egiaztatu zuten. Elektroiak nukleoaren inguruan biratzen direnean, nukleoari lotuta mantentzen dira; eta elektroien uhin-mugimendu uhin-ekuazioen bidez adieraz dezakegu. Ideia horri jarraituz, Schrödinger-ek atomoaren elektroiaren portaera modu matematikoan aztertu zuen, eta Schrödingeren ekuazio famatua lortu zuen.

Schrödingeren ekuazio fisikoaren esanahia zenbaki kuantikoen bidez adierazten dugu, eta horiek Böhr-en eredu atomikoan erabilitako zenbaki kuantiko berberak dira:

n: zenbaki kuantiko nagusia

l: momentu angeluarraren zenbaki kuantikoa

m: zenbaki kuantiko magnetikoa

s: spinaren zenbaki kuantikoa

Zenbaki atomiko bakoitzean balio batzuk onartzen dira:

n: baliteke zenbaki osoen balioak izatea (1, 2, 3...)

l: 0tik (n–1)ra bitarteko zenbaki osoak hartzen ditu.

m: +1, 0, –1 balioak onartzen dira.

s: –1/2 eta +1/2 arteko frakzio zenbakiak soilik onartzen dira.

Zenbaki kuantikoaren n-balioak orbitalaren tamaina adierazten du, hau da, nukleotik hurbil dagoen ala ez.

l zenbaki kuantikoaren balioek orbital mota adierazten dute:

l = 0 denean, s orbitala da.

l = 1 denean, p orbitalak dira.

l = 2 denean, d orbitalak dira.

l = 3 denean, f orbitalak dira.

m balioak orbitalaren orientazioa hartzen du kontuan.

s balioak, ostera, atomoaren elektroiak duen biraketaren momentu angeluarra hartzen du kontuan.

Elkarrekin dauden lau zenbaki atomikoek elektroiaren egoera definitzen dute. Atomo berean ezin dira zenbaki kuantiko guztiak berberak dituzten elektroi bi egon. Horregatik, behin orbital baten tamaina, mota eta orientazioa definitu ondoren, lehen hiru zenbaki kuantikoak erabiliz (n, l eta m), bi elektroi gehienez egon daitezke egoera horretan. Bi elektroien zenbaki kuantikoek ezberdinak izan behar dutenez derrigor, s spinaren zenbaki kuantikoak (laugarren zenbakiak) ezberdina izan behar du.

Orbitalen formari dagokionez, zenbaki kuantiko angeluarrak erabiltzen ditugu.

s orbitalak atomoaren inguruan esfera forma du. Hainbat modu daude irudikatzeko. Adibidez, hodei elektronikoa balitz bezala; horretan, elektroia aurkitzeko probabilitatea oso handia da. Zirkulu-formako bolumenaren bidez ere irudikatzen da, eta zirkulu horretan emango dute elektroiek denbora gehien.

p orbitalak puntu baten bidez lotutako bi esferen forma du; baina pixka bat zanpatuta daude zirkuluak, biak lotuta daudelako. Orbitalak hiru ardatzetan kokatzen dira. Orbital horiek elektroiak duen energia ere adierazten dute.

d orbitalek bost forma ezberdin dituzte: lauk lau lobulu edo bi lobulu bikoitz dituzte; batek bi lobulu eta erdian eraztuna.

Hauek zazpi forma desberdin dituzte. Beheko marrazkian daude, berdez.

s orbitala p orbitalak d orbitalak f orbitalak
l = 0 l = 1 l = 2 l = 3
m = 0 m = –1, 0, +1 m = –2, –1, 0, +1, +2 m = –3, –2, –1, 0, +1, +2, +3
s orbital bat p hiru orbital d bost orbital f zazpi orbital
2 elektroi 6 elektroi 10 elektroi 14 elektroi
{{bottomLinkPreText}} {{bottomLinkText}}
Listen to this article

This browser is not supported by Wikiwand :(
Wikiwand requires a browser with modern capabilities in order to provide you with the best reading experience.
Please download and use one of the following browsers:

This article was just edited, click to reload
This article has been deleted on Wikipedia (Why?)

Back to homepage

Please click Add in the dialog above
Please click Allow in the top-left corner,
then click Install Now in the dialog
Please click Open in the download dialog,
then click Install
Please click the "Downloads" icon in the Safari toolbar, open the first download in the list,
then click Install
{{::$root.activation.text}}

Install Wikiwand

Install on Chrome Install on Firefox
Don't forget to rate us

Tell your friends about Wikiwand!

Gmail Facebook Twitter Link

Enjoying Wikiwand?

Tell your friends and spread the love:
Share on Gmail Share on Facebook Share on Twitter Share on Buffer

Our magic isn't perfect

You can help our automatic cover photo selection by reporting an unsuitable photo.

This photo is visually disturbing This photo is not a good choice

Thank you for helping!


Your input will affect cover photo selection, along with input from other users.

X

Get ready for Wikiwand 2.0 🎉! the new version arrives on September 1st! Don't want to wait?