For faster navigation, this Iframe is preloading the Wikiwand page for Tranbia.

Tranbia

Bilboko tranbia, Abandoibarrean

Tranbia propultsio elektriko bidez dabilen hiri barruko trena da. Batez ere, Erdiko Europa eta Ekialdeko Europan oso erabilia den garraiobidea da.[1]

Helsinkiko tranbia

Kasu gehienetan bi alboetara lauzatzea ahalbidetzen duen bidea erabiltzen dute, autoen garraioa posible izan dadin. Beste batzuetan, ordea, autoen bidetik bananduta joan daiteke, trenen bide berdina erabiliz.

Energia elektrikoa hari eroale baten bidez ematen zaio trole baten bitartez.

Düsseldorfer Straßenbahn, Düsseldorfen (Alemania), 1876an inauguratu zen. Gaur arte jarraitzen duen munduko tranbia-sare zaharrenetako bat da.

Bidaiarientzako munduko lehen trenbide-zerbitzuak 1807an hasi zituen Oystermouth Railwayk (Oystermouth trenbidea) Galesen, erreien gaineko linea batean bereziki diseinatutako gurdiak erabiliz, zaldiek tiratua eta salgaiak garraiatzeko eraikia.[2]Teknika hori laster iritsi zen Mundu Berrira; izan ere, 1832rako New Yorken sartu zen, eta 1858an Mexiko Hirian, Habanan, Santiagon, Rio de Janeiron, Buenos Airesen, Callaon, Liman eta Montevideon inauguratu ziren lehen lineak.[3] Mundu Zaharrera itzuliz, 1854an hasi zen Parisen zirkulatzen, Penintsulara 1871n iritsi zen eta Düsseldorfera, Alemaniara, 1876an.

1877an, Bilboko 40.000 biztanle inguruk aurrerapen handia bizi izan zuten, izan ere, hirien arteko estatuko lehen tranbia inauguratu zen, zaldiek mugitua. "Odolezko motorreko" tranbia esaten zitzaion.[4]

Ezkerrean VI-17E matrikula zuen autobusa, eskuinean Arratiako tranbia. Zeanuri. 1911.

Tranbia bi ezaugarri nagusirengatik zabaldu zen:

  1. Erreiaren eta gurpilaren arteko marruskadura-koefiziente txikia kontuan hartuta, animalien trakzioak (zaldiak edo mandoak) pisu handiagoa izan zezakeen trenbideko garraioan.[5]
  2. Erreien azalera orduko kale eta errepideena baino askoz leunagoa zen (galtzada-harriz zolatua), eta gurdi arruntena baino askoz leunagoa egiten zuen.[6]






Euskal Herriko tranbia lineak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Erreferentziak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
  1. (Gaztelaniaz) «¿En qué se diferencia un tranvía de un tren?» Quora (Noiz kontsultatua: 2022-11-12).
  2. (en inglés) «South West Wales Swansea - Mumbles Railway 1807 to 1960.» BBC. Consultado el 14 de mayo de 2008.
  3. (Gaztelaniaz) tuteorica. (2017-07-29). «El tranvía: características» tuteorica (Noiz kontsultatua: 2022-11-12).
  4. «Mugikortasuna: etorkizunerako bidean, iraganak bultzatuta» www.orkestra.deusto.es (Noiz kontsultatua: 2022-11-12).
  5. «Tranbian ibiltzen ziren beti - Ahotsak.eus» ahotsak.eus (Noiz kontsultatua: 2022-11-12).
  6. «El tranvía | Unidad de Cultura Científica» ucc.unizar.es (Noiz kontsultatua: 2022-11-12).

Kanpo estekak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
{{bottomLinkPreText}} {{bottomLinkText}}
Tranbia
Listen to this article

This browser is not supported by Wikiwand :(
Wikiwand requires a browser with modern capabilities in order to provide you with the best reading experience.
Please download and use one of the following browsers:

This article was just edited, click to reload
This article has been deleted on Wikipedia (Why?)

Back to homepage

Please click Add in the dialog above
Please click Allow in the top-left corner,
then click Install Now in the dialog
Please click Open in the download dialog,
then click Install
Please click the "Downloads" icon in the Safari toolbar, open the first download in the list,
then click Install
{{::$root.activation.text}}

Install Wikiwand

Install on Chrome Install on Firefox
Don't forget to rate us

Tell your friends about Wikiwand!

Gmail Facebook Twitter Link

Enjoying Wikiwand?

Tell your friends and spread the love:
Share on Gmail Share on Facebook Share on Twitter Share on Buffer

Our magic isn't perfect

You can help our automatic cover photo selection by reporting an unsuitable photo.

This photo is visually disturbing This photo is not a good choice

Thank you for helping!


Your input will affect cover photo selection, along with input from other users.

X

Get ready for Wikiwand 2.0 🎉! the new version arrives on September 1st! Don't want to wait?