Tiranido
| Tiranido | |
|---|---|
 | |
| Sailkapen zientifikoa | |
| Klasea | Aves |
| Ordena | Passeriformes |
| Familia | Tyrannidae Vigors, 1825
|
| Azpibanaketa | |
| |
| Banaketa mapa | |
 | |
Tiranidoa paseriformeen ordenako izen bereko familiako txoriak dira. Eskilasoaren antzekoak dira itxuraz; neurriz, ordea, badira hura baino handiagoak eta txikiagoak, 8-40 cm luze izan baitaitezke. Zenbait tiranido-espeziek buru gaineko lumak zutikorrak dituzte. Mokoa mehea eta labur samarra dute, ile-lumaz inguratua espezie askok. Kolorez horiak eta marroixkak, oliba-kolorekoak eta zurixkak izan daitezke. Ipar eta Hego Amerikan bizi dira. 400 espezietik gora biltzen dira tiranidoen familian, 97 generotan.
Espezie gehienek, baina ez guztiek, kolore laua izan ohi dute, arretik marroira, grisa edo zuria, batez ere. Badaude parametro hauetan sartzen ez diren batzuk, gorriak edo laranjak direnak, baina hala ere gutxienak dira. Espezie batzuen gandorra altxa daiteke. Generorik handienetan (Phylloscartes, Myiarchus edo Empidonax) oso zailak dira ezberdintzen, luma antzekoak dituztelako eta ahotsak ere antzekoak direlako. Hala ere portaera aldatzen da espezieen artean.
Gehienak intsektiboroak dira, ez bakarrik hegan egiten dutenak janez. Hala ere batzuek fruituak edo ornodun txikiak ere jaten dituzte, adibidez igelak. Ipar Amerikan bizi diren gehienek habia uzten dute zuzenean intsektu bat jan eta habira itzultzeko. Tropikoetan bizi direnek intsektuak hosto eta beste leku batzuetan ere jan ohi dituzte. Tropikoetan hegazti-saldo mistoak eratzen dituzte batzuetan, espezie ezberdinetako kideekin.
Txikienek 6,5-6,8 zentimetro neurtzen ditu eta 4-5 gramoko pisua du. Handienak 29 zentimetroko tamaina du eta 99,2 gramoko pisua izan ohi du. Batzuen isatsa handia denez 41 zentimetroko tamaina izatera hel daitezke.
Familia honetan sartzen ziren batzuk orani Tityridae familian sartzen dira.
Espezieak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Phyllomyias generoa
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Phyllomyias fasciatus
- Phyllomyias zeledoni
- Phyllomyias burmeisteri
- Phyllomyias virescens
- Phyllomyias reiseri
- Phyllomyias urichi
- Phyllomyias sclateri
- Phyllomyias griseocapilla
- Phyllomyias griseiceps
- Phyllomyias plumbeiceps
- Phyllomyias nigrocapillus
- Phyllomyias cinereiceps
- Phyllomyias uropygialis
- Phyllomyias weedeni
Tyrannulus generoa
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Myiopagis generoa
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Elaenia generoa
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Elaenia martinica
- Elaenia spectabilis
- Elaenia flavogaster
- Elaenia ridleyana
- Elaenia albiceps
- Elaenia parvirostris
- Elaenia strepera
- Elaenia mesoleuca
- Elaenia gigas
- Elaenia pelzelni
- Elaenia cristata
- Elaenia ruficeps
- Elaenia chiriquensis
- Elaenia frantzii
- Elaenia obscura
- Elaenia dayi
- Elaenia pallatangae
- Elaenia fallax
Ornithion generoa
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Ornithion inerme
- Ornithion semiflavum
- Ornithion brunneicapillum
Camptostoma generoa
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Suiriri generoa
[aldatu | aldatu iturburu kodea]* Mecocerculus generoa
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Anairetes generoa
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Uromyias generoa
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Uromyias agilis
- Uromyias agraphia
Serpophaga generoa
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Phaeomyias generoa
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Nesotriccus generoa
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Capsiempis
- Culicivora
- Culicivora caudacuta
- Polystictus
- Pseudocolopteryx
- Pseudocolopteryx sclateri
- Pseudocolopteryx dinellianus
- Pseudocolopteryx acutipennis
- Pseudocolopteryx flaviventris
- Pseudotriccus
- Corythopis
- Corythopis torquata
- Corythopis delalandi
- Euscarthmus
- Pseudelaenia
- Stigmatura
- Zimmerius
Phylloscartes generoa
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Phylloscartes ophthalmicus
- Phylloscartes venezuelanus
- Phylloscartes lanyoni
- Phylloscartes orbitalis
- Phylloscartes poecilotis
- Phylloscartes eximius
- Phylloscartes nigrifrons
- Phylloscartes chapmani
- Phylloscartes gualaquizae
- Phylloscartes flaviventris
- Phylloscartes parkeri
- Phylloscartes roquettei
- Phylloscartes paulistus
- Phylloscartes oustaleti
- Phylloscartes kronei
- Phylloscartes difficilis
- Phylloscartes ceciliae
- Phylloscartes ventralis
- Phylloscartes beckeri
- Phylloscartes flavovirens
- Phylloscartes virescens
- Phylloscartes superciliaris
- Phylloscartes sylviolus
Leptopogon generoa
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Mionectes
- Sublegatus
- Inezia
- Myiotriccus
- Myiotriccus ornatus
- Tachuris
- Tachuris rubrigastra
- Myiornis
- Oncostoma piquicurvos
- Lophotriccus
- Lophotriccus pileatus
- Lophotriccus vitiosus
- Lophotriccus eulophotes
- Lophotriccus galeatus
- Lophotriccus pilaris
Hemitriccus generoa
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Hemitriccus minor
- Hemitriccus josephinae
- Hemitriccus flammulatus
- Hemitriccus diops
- Hemitriccus obsoletus
- Hemitriccus zosterops
- Hemitriccus griseipectus
- Hemitriccus minimus
- Hemitriccus orbitatus
- Hemitriccus iohannis
- Hemitriccus striaticollis
- Hemitriccus nidipendulus
- Hemitriccus spodiops
- Hemitriccus margaritaceiventer
- Hemitriccus inornatus
- Hemitriccus granadensis
- Hemitriccus rufigularis
- Hemitriccus cinnamomeipectus
- Hemitriccus mirandae
- Hemitriccus kaempferi
- Hemitriccus furcatus
- Taeniotriccus
- Poecilotriccus
- Todirostrum
- Todirostrum senex
- Todirostrum russatum
- Todirostrum plumbeiceps
- Todirostrum latirostre
- Todirostrum fumifrons
- Todirostrum maculatum
- Todirostrum poliocephalum
- Todirostrum viridanum
- Todirostrum nigriceps
- Todirostrum pictum
- Todirostrum calopterum
- Todirostrum pulchellum
- Todirostrum cinereum
- Todirostrum chrysocrotaphum
- Rhynchocyclus
- Tolmomyias
Platyrinchus generoa
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Onychorhynchus
- Cnipodectes
Myiophobus generoa
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Myiophobus flavicans
- Myiophobus phoenicomitra
- Myiophobus roraimae
- Myiophobus inornatus
- Myiophobus pulcher
- Myiophobus lintoni
- Myiophobus ochraceiventris
- Myiophobus fasciatus
- Myiophobus cryptoxanthus
Myiobius gen g generoa
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Myiobius villosus
- Myiobius sulphureipygius
- Myiobius barbatus
- Myiobius mastacalis
- Myiobius atricaudus
Terenotriccus generoa
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Neopipo
- Pyrrhomyias
- Pyrrhomyias cinnamomea
- Hirundinea
- Lathrotriccus
- Aphanotriccus
- Xenotriccus
- Cnemotriccus
Empidonax generoa
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Empidonax flaviventris
- Empidonax virescens
- Empidonax alnorum
- Empidonax traillii
- Empidonax albigularis
- Empidonax minimus
- Empidonax hammondii
- Empidonax wrightii
- Empidonax oberholseri
- Empidonax affinis
- Empidonax difficilis
- Empidonax occidentalis
- Empidonax flavescens
- Empidonax fulvifrons
- Empidonax atriceps
- Contopusíes
Mitrephanes generoa
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Sayornis generoa
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Pyrocephalus generoa
[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Lessonia generoa
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Hymenops generoa
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Knipolegus generoa
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Tumbezia generoa
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Tumbezia salvini Tumbes
Ochthoeca generoa
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Silvicultrix generoa
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Colorhamphus generoa
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Ochthornis generoa
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Sátrapa
- Fluvicola
- Arundinicola
- Alectrurus
Myiotheretes generoa
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Cnemarchus generoa
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Neoxolmis generoa
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Polioxolmis generoa
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Xolmis generoa
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Agriornis generoa
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Agriornis montana
- Agriornis andicola
- Agriornis livida
- Agriornis microptera
- Agriornis murina
Muscisaxicola generoa
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Muscisaxicola maculirostris
- Muscisaxicola fluviatilis
- Muscisaxicola grisea
- Muscisaxicola macloviana
- Muscisaxicola capistrata
- Muscisaxicola rufivertex
- Muscisaxicola juninensis
- Muscisaxicola albilora
- Muscisaxicola alpina
- Muscisaxicola cinerea
- Muscisaxicola albifrons
- Muscisaxicola flavinucha
- Muscisaxicola frontalis
Gubernetes generoa
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Muscipipra generoa
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Colonia generoa
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Muscigralla generoa
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Machetornis generoa
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Legatus generoa
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Myiozetetes generoa
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Phelpsia generoa
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Pitangus generoa
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Philohydor generoa
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Conopias generoa
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Myiodynastes generoa
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Megarynchus generoa
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Tyrannopsis generoa
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Empidonomus generoa
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Griseotyrannus generoa
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Tyrannus generoa
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Rhytipterna generoa
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Sirystes generoa
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Casiornis generoa
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Casiornis rufaño
- Casiornis fuscaís
Myiarchus generoa
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Myiarchus semirufus
- Myiarchus yucatanensis
- Myiarchus barbirostris
- Myiarchus tuberculifer
- Myiarchus swainsoni
- Myiarchus venezuelensis
- Myiarchus panamensis
- Myiarchus ferox
- Myiarchus cephalotes
- Myiarchus phaeocephalus
- Myiarchus apicalis
- Myiarchus cinerascens
- Myiarchus nuttingi
- Myiarchus crinitus
- Myiarchus tyrannulus
- Myiarchus nugator
- Myiarchus magnirostris
- Myiarchus validus
- Myiarchus sagrae
- Myiarchus stolidus
- Myiarchus oberi
- Myiarchus antillarum
Deltarhynchus generoa
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Ramphotrigon generoa
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Ramphotrigon megacephala
- Ramphotrigon fuscicauda
- Ramphotrigon ruficauda
Attila generoa
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Tityra generoa
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Xenopsaris generoa
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Pachyramphus generoa
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Pachyramphus castaneus
- Pachyramphus viridis
- Pachyramphus xanthogenys
- Pachyramphus versicolor
- Pachyramphus cinnamomeus
- Pachyramphus polychopterus
- Pachyramphus major
- Pachyramphus albogriseus
- Pachyramphus marginatus
- Pachyramphus surinamus
- Pachyramphus rufus
- Pachyramphus spodiurus
- Pachyramphus minor
- Pachyramphus niger
- Pachyramphus aglaiae
- Pachyramphus homochrous
- Pachyramphus validus
Heteroxolmis generoa
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Erreferentziak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Artikulu honen edukiaren zati bat Lur hiztegi entziklopedikotik edo Lur entziklopedia tematikotik txertatu zen 2011/12/27 egunean. Egile-eskubideen jabeak, Eusko Jaurlaritzak, hiztegi horiek CC-BY 3.0 lizentziarekin argitaratu ditu, Open Data Euskadi webgunean.
Kanpo estekak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]| Autoritate kontrola |
|
|---|
Datuak: Q217478
Multimedia: Tyrannidae / Q217478
Espezieak: Tyrannidae
Text is available under the CC BY-SA 4.0 license; additional terms may apply.
Images, videos and audio are available under their respective licenses.
Cover photo is available under {{::mainImage.info.license.name || 'Unknown'}} license.
Cover photo is available under {{::mainImage.info.license.name || 'Unknown'}} license.
Credit:
(see original file).
