For faster navigation, this Iframe is preloading the Wikiwand page for Johann Gottlieb Fichte.

Johann Gottlieb Fichte

Johann Gottlieb Fichte

katedradun

Bizitza
JaiotzaRammenau1762ko maiatzaren 19a
Herrialdea Alemania
HeriotzaBerlin1814ko urtarrilaren 27a (51 urte)
Hobiratze lekuaDorotheenstadt Cemetery (en) Itzuli
Heriotza moduaberezko heriotza: Tifusa
Familia
Ezkontidea(k)Johanna Rahn (en) Itzuli  (1793 -
Hezkuntza
HeziketaJenako Unibertsitatea
Königsbergeko Unibertsitatea
Leipzigeko Unibertsitatea
Landesschule Pforta (en) Itzuli
Tesi zuzendariaImmanuel Kant
Hizkuntzakalemana
Irakaslea(k)Christian Friedrich Petzold (en) Itzuli
Friedrich August Wilhelm Wenck (en) Itzuli
Franz Volkmar Reinhard (en) Itzuli
Ernst Platner (en) Itzuli
Johann August Heinrich Ulrich (en) Itzuli
Immanuel Kant
Ikaslea(k)
Jarduerak
Jarduerakfilosofoa, unibertsitateko irakaslea eta idazlea
Lantokia(k)Jena
Berlin eta Zürich
Enplegatzailea(k)Jenako Unibertsitatea
Berlingo Humboldt Unibertsitatea
Berlingo Unibertsitatea
University of Erlangen–Nuremberg (en) Itzuli
InfluentziakKarl Leonhard Reinhold (en) Itzuli, Salomon Maimon (en) Itzuli, Jean-Jacques Rousseau, Immanuel Kant, Baruch Spinoza eta Roseau
KidetzaZientzien Bavariar Akademia
MugimenduaGerman idealism (en) Itzuli
German Romanticism (en) Itzuli
Sinesmenak eta ideologia
Erlijioabaliorik ez

Discogs: 3526037 Find a Grave: 6616849 Edit the value on Wikidata

Johann Gottlieb Fichte (alemanez ˈjoːhan ˈɡɔtliːp ˈfɪçtə ahoskatua; Rammenau, 1762ko maiatzaren 19aBerlin, 1814ko urtarrilaren 27a) alemaniar filosofoa izan zen. Abertzalea izan zen politikan, eta idealista filosofian. Pfortan egin zituen ikasketak (1774-1780), eta geroago Jenako (1780) eta Leipzigeko (1781-1784) unibertsitateetan. Kantek eragin handia izan zuen beregan. Fichtek Versuch einer Kritik aller Offenbarung (Errebelatze ororentzat kritika-saioa) idatzi zuen, eta Kanti bidali zion; hark ongi hartu zuen, eta argitaratzeko laguntza eskaini zion. 1792an kaleratu zen, baina Fichteren izenik gabe. Irakurleek Kantena zela uste izan zuten, eta Kantek gertatua argitu zuenean, Fichtek harrera ona izan zuen. Versuch liburuan, Fichtek lege morala aztertu zuen, eta lege horren jainkozko izaera. 1793an, bere izenik jarri gabe, Bertrag zur Berichtigung der Urteile des Publikuns über die französiche Revolution (Frantziako Iraultzaren arrazoiaz emandako iritzi publikoak hobeto azaltzeko ahalegina) lan politikoa argitaratu zuen. 1793tik 1806ra bi aro izan zituen: lehenengoan, batez ere, etika aztertu zuen, eta bigarrenean, mistika eta teologia. 1800. urtean Die Bestimmung des Menschen (Gizonaren bokazioa) argitaratu zuen, eta idealismoaren ezaugarriak azaldu zituen bertan: norbanakoaren egoa zela eskarmentuaren sorburua, eta ego absolutua edo nahi morala gauza guztien iturria zela zioen. Eragin handia izan zuen F. Schelling eta G.W. Hegelengan. Politikan egin zituen lanengatik ere ezaguna izan zen: 1808an abertzale liberalen buruzagi izan zen, eta 1848an iraultzako heroia. Fichteren beste zenbait lan: Die Grundzüge des gegenwärtigen Zeitalters (1806, Gaurko garaiko ezaugarriak), Die Anweisung zum seligen Leben, oder auch die Religionslehre (1806, Bizitza santuko bidea), Nachgelassene Werke (1807, Hil ondorengo lanak), Reden an die deutsche Nation (1922, Nazio germaniarrerako helbideak).

Alemaniako nazioa, Fichteren arabera

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

"Hizkuntza bera hitz egiten dutenak lotuta daude (...) ikusten ez diren loturen bidez, eta beraz, gizakiek ez dute nazio bat osatzen mendikate baten alde jakin batean bizi direlako (...). Izan ere, elkarrekin bizi dira, antzinatik eta ordena goreneko izadien legeei jarraituz, herri bat osatzen zutelako.

Esate baterako, Alemaniako nazioa, hizkuntza eta pentsaera erkidea izateagatik, nahikoa lotuta zegoen eta nabarmen bereizten zen Europa zaharreko gainerako herrietatik (...)."

Johann G. Fihcte, "Alemaniako nazioari", 1807-1808.

Erreferentziak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]


Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Johann Gottlieb Fichte


{{bottomLinkPreText}} {{bottomLinkText}}
Johann Gottlieb Fichte
Listen to this article

This browser is not supported by Wikiwand :(
Wikiwand requires a browser with modern capabilities in order to provide you with the best reading experience.
Please download and use one of the following browsers:

This article was just edited, click to reload
This article has been deleted on Wikipedia (Why?)

Back to homepage

Please click Add in the dialog above
Please click Allow in the top-left corner,
then click Install Now in the dialog
Please click Open in the download dialog,
then click Install
Please click the "Downloads" icon in the Safari toolbar, open the first download in the list,
then click Install
{{::$root.activation.text}}

Install Wikiwand

Install on Chrome Install on Firefox
Don't forget to rate us

Tell your friends about Wikiwand!

Gmail Facebook Twitter Link

Enjoying Wikiwand?

Tell your friends and spread the love:
Share on Gmail Share on Facebook Share on Twitter Share on Buffer

Our magic isn't perfect

You can help our automatic cover photo selection by reporting an unsuitable photo.

This photo is visually disturbing This photo is not a good choice

Thank you for helping!


Your input will affect cover photo selection, along with input from other users.

X

Get ready for Wikiwand 2.0 🎉! the new version arrives on September 1st! Don't want to wait?