Gállego (ibaia)
| Gállego | |
|---|---|
 | |
| Datu orokorrak | |
| Mota | ibai |
| Luzera | 193,2 km |
| Geografia | |
 | |
| Koordenatuak | 41°39′01″N 0°50′54″W / 41.650373°N 0.848393°W |
| Estatu burujabe |  Espainia |
| Autonomia |  Aragoi |
| Hidrografia | |
| Ibaiadarrak | ikusi
|
| Arroaren azalera | 4.008,8 km² |
| Arro hidrografikoa | Ebroren arro hidrografikoa |
| Ur-emaria | 34,2 m³/s |
| Iturburua | Portalet |
| Bokalea () | Ebro |
Gállego ibaia (aragoieraz: río Galligo) Ebroren ezkerraldeko ibaiadarra da, Aragoiko Erdialdeko Pirinioetan sortu eta Zaragozatik hurbil Ebrora isurtzen dena. 215 km luze da, eta 4.009 km²ko arro hidrografikoa drainatzen du[1].
Geografia
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Gállegoren iturburua Col d'Aneun dago, 2.200 kmo garaieran, Sallent de Gallegotik iparraldera (Huesca). Tenako ibarra zeharkatzen du, Sallent, Panticosa eta Biescastik barrena igaroz. Goi-ibilgu honetan hartzen ditu ibaiadarrik emaritsuenak: Aguas Limpias (La Sarrako urtegiak erregulatua), Caldares eta Escarra.
Sabiñanigotik aurrera, eta Aurín errekako urak jaso ostean, harana estutzen da eta, hego-mendebalderako norabidea hartuta, kanpoaldeko mendilerroetarantz doa. Tarte honetako ibaiadarrak (Basa, Guarga, Garona eta Asabón) emari txikikoak dira. Kanpoaldeko mendilerroak mesozoikoko kareharrietan zulatutako arroila batean zehar zeharkatzen ditu, Riglosko malloen oinetatik igaroz. Ebroren sakongunean sarturik, hegoalderako norabidean jarraitzen du, Zaragozatik hurbil Ebrora isurtzen den lekuraino. Azken tarte honetan Sotón ibaia hartzen du[2].
Ibaiadarrak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Aguas Limpias.
- Caldares.
- Escarra.
- Aurín.
- Guarga.
- Río seco.
- Asabón.
- Sotón.
Urtegiak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Sallent de Gállego (0,2 Hm³), Lanuza (24,9 Hm³), Búbal (66 Hm³) eta Sabiñanigoko (0,8 Hm³) urtegiek erabilera hidroelektrikoa dute. Ureztatzeko erabilera dute La Peña (25 Hm³) eta Ardisakoak (5 Hm³); azken honetatik abiatzen den ubideak La Sotonerako urtegiraino (189 Hm³) eramaten du ura[3]. Ur desbideratze hauen ondorioz, Gállegok Ebrora isurtzen duen ur-emaria asko murrizten da: horrela Santa Eulalian urteko batez besteko emaria 28,8 m³/s bada, Zaragozan 12,7 m³/s besterik ez [4].
Erreferentziak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- ↑ Gállego ibaia Zaragozan Hercules.cedex.es
- ↑ Río Gállego Enciclopedia-aragonesa.com
- ↑ Embalses, actuales y futuros Enciclopedia-aragonesa.com
- ↑ A. OLLERO, M. SÁNCHEZ, J. M. MARÍN, D. FERNANDEZ, D. BALLARÍN, D. MORA, R. MONTORIO, Santiago BEGUERÍA, M. ZÚÑIGA (2004): Caracterización hidromorfológica del río Gállego Universidad de Zaragoza, Institución Fernando el Católico. Digital.csic.es
Kanpo estekak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Datuak: Q23130
Multimedia: Gállego River / Q23130
Ebro eta haren ibaiadar nagusiak | |
|---|---|
| 1.000 – 500 km | |
| 300 – 100 km | |
| 100 – 50 km | |
| 50 – 30 km | |
| 30 – 10 km | |
| 10 – 1 km | |
| Luzera ezezaguna | |
Oharra: Ibaiadarren ibaiadarrak, letra etzanez. | |
Text is available under the CC BY-SA 4.0 license; additional terms may apply.
Images, videos and audio are available under their respective licenses.
