For faster navigation, this Iframe is preloading the Wikiwand page for Fenix uharteak.

Fenix uharteak

Fenix uharteak
Datu orokorrak
MotaUhartedi eta island group of Kiribati (en) Itzuli
Azalera27,92 km²
EponimoaPhoenix (en) Itzuli
Geografia
Map
Koordenatuak3°40′S 172°20′W / 3.67°S 172.33°W / -3.67; -172.33
UTC orduaUTC+13:00
Estatu burujabe Kiribati
Ur-gorputzaOzeano Barea

Fenix uharteak, edo Rawaki, Kiribatiko zortzi atoloi eta bi koral-arrezife murgildu dira. Gilbert uharteen ekialdean eta Lerroko uharteen mendebaldean daude, Erdialdeko Ozeano Barean, Samoaren iparraldean. Guztira 28 km2 dituzte, baina euren inguruko urek zabalera oso handia dute. Garrantzi komertzialeko uharte bakarra Kanton uhartea da (Abariringa ere deitzen zaio). Beste uharteak Enderbury, Rawaki (lehen Fenix), Manra (lehen Ney), Birnie, McKean, Nikumaroro (lehen Gardner) eta Orona (lehen Hull) dira.

Fenix Uharteetako Eremu Babestua, 2008an sortua, munduko eremu babestu handienetako bat da eta 120 koral-espezie eta 500 arrain-espezie baino gehiago ditu. Fenix uharte guztiak hutsik daude, Kanton uhartean bizi diren familia batzuk izan ezik, 20 bat biztanlerekin.

Historian zehar, Fenix uharteak Gilbert uharteen multzotzat hartu izan dira (batzuetan Kingsmill uharte-talde gisa ezagutzen zen). Geografikoki, Baker uhartea eta Howland uhartea, Fenix uharteen iparraldean dauden Ameriketako Estatu Batuetatik kanpo dauden bi lurralde, Fenix uharteen uharte-talde berekoak dira. Hala ere, politikoki, eta estatistika-bilketaren ondorioetarako, Howland eta Baker Ameriketako Estatu Batuetako itsasoz haraindiko uharteak izenaz ezagutzen den taldearen parte dira.

Garai batean, Estatu Batuek Fenix uharte guztiak erreklamatu zituzten, 1856ko Guano Uharteen Legearen arabera. Hala ere, 1979an Kiribati errepublika independente bihurtu zenean, Ameriketako Estatu Batuek eta Kiribatik Tarawako Ituna sinatu zuten, eta, horren arabera, Estatu Batuek uko egin zieten Fenix uharteei buruzko erreklamazio guztiei (Baker eta Howland izan ezik), handik aurrera Kiribatiren parte gisa onartu baitziren.

Fenix uharteak 1840ko hamarkadaren inguruan hasi ziren ezagutzen izen horrekin, taldeko uharte baten orokortze gisa, mende hasieran Fenix uhartea deitu baitzioten (ziurrenik Fenix izen arrunta zelako garai hartan inguruko uretara joaten ziren baleontzientzat).

1930eko hamarkadaren amaieran, Fenix uharteak Inperio Britainiarraren azken hedapen kolonialaren agertoki izan ziren, Fenix Uharteak Kolonizatzeko Eskema]]ren bidez.

Kanpo estekak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
{{bottomLinkPreText}} {{bottomLinkText}}
Fenix uharteak
Listen to this article

This browser is not supported by Wikiwand :(
Wikiwand requires a browser with modern capabilities in order to provide you with the best reading experience.
Please download and use one of the following browsers:

This article was just edited, click to reload
This article has been deleted on Wikipedia (Why?)

Back to homepage

Please click Add in the dialog above
Please click Allow in the top-left corner,
then click Install Now in the dialog
Please click Open in the download dialog,
then click Install
Please click the "Downloads" icon in the Safari toolbar, open the first download in the list,
then click Install
{{::$root.activation.text}}

Install Wikiwand

Install on Chrome Install on Firefox
Don't forget to rate us

Tell your friends about Wikiwand!

Gmail Facebook Twitter Link

Enjoying Wikiwand?

Tell your friends and spread the love:
Share on Gmail Share on Facebook Share on Twitter Share on Buffer

Our magic isn't perfect

You can help our automatic cover photo selection by reporting an unsuitable photo.

This photo is visually disturbing This photo is not a good choice

Thank you for helping!


Your input will affect cover photo selection, along with input from other users.

X

Get ready for Wikiwand 2.0 🎉! the new version arrives on September 1st! Don't want to wait?