Anfiteatro anatomiko
- Artikulu hau anatomia irakasteko aretoari buruzkoa da; beste esanahietarako, ikus «Anfiteatro (argipena)».
Anfiteatro anatomikoa (latinez: Theatrum Anatomicum) anatomia erakusteko prestatu den irakaskuntza aretoa da. Lehenengo unibertsitate modernoetan bazeuden. XVI. mendean zehar anfiteatro desberdinak eraiki ziren baina ofizialki, urte askoan, lehen anfiteatroa 1544an Paduan ireki zela esan da, nahiz eta beste batzuk lehenago eraikiak izan (Salamancan, Bartzelonan...).[1] Paduako anfiteatroa Girolamo Fabrizi d'Acquapendente anatomistaren pertsonalitatearekin lotuta dago.[2]
Historia
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Salamancakoa, Bartzelonakoa eta Paduakoa lehendabizikoak izan baziren, poliki-poliki Europa osoko beste unibertsitateek antzeko aretoak eraiki zituzten: 1696an Leidengo Unibertsitatean, 1637an Boloniako Unibertsitatean, 1663an Upsalako Unibertsitatean, 1640-1643an Kopenhagen, 1650an, Altdorf-en, Madrilen 1689 inguruan, Amsterdamen 1691an...[3]
Ezaugarriak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Hasieran areto erdian mahai bat jartzen zen, haren gainean hilotzen disekzioa egiteko. Gorpuak gizakienak zein animalienak izan zitezkeen. Mahaiaren inguruan harmailak jartzen ziren, bertan ikusleak eta ikasleak esertzeko. Harmailak zirkularrak, eliptikoak edo oktogonalak ziren.
Iruditegia
[aldatu | aldatu iturburu kodea]-
Paduako lehen anfiteatro anatomikoa. -
Leidengo anfiteatro anatomikoa, Boerhaave museoan. -
Ilustrazio honetan Leidengo anfiteatro anatomikoa XVII. mendean ikus daiteke. -
Anfiteatro anatomiko modernoa, Paduako Musme museoan.
Erreferentziak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- ↑ https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1172289/pdf/medhis4903-251.pdf
- ↑ Le Regard de l'anatomiste. Dissection et invention du corps en Occident, Rafael Mandressi, Éditions du Seuil, 2003 – (ISBN 978-2020540995).
- ↑ https://scielo.conicyt.cl/pdf/ijmorphol/v25n1/art02.pdf
Ikus, gainera
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Kanpo estekak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- (Gaztelaniaz):Disekzioaren historia, Camagüeyko Unibertsitateakoa.
- (Ingelesez):Anfiteatro anatomikoa historian.
Datuak: Q488444
Multimedia: Anatomical theatres / Q488444
Text is available under the CC BY-SA 4.0 license; additional terms may apply.
Images, videos and audio are available under their respective licenses.
