For faster navigation, this Iframe is preloading the Wikiwand page for Sintakso.

Sintakso

Sintakso estas parto de lingvoscienco kiu studas la manieron, laŭ kiu la vortoj estas grupigataj en la frazo. La frazo povas esti aŭ simpla (Paĉjo venis), kiu konsistas el unu propozicio, aŭ kompleksa (Paĉjo venis, kiam ni manĝis), kiu konsistas el du aŭ pluraj propozicioj. Ĉiu propozicio havas partojn nomatajn frazelementoj, kiuj povas esti strukturaj (subjekto, predikato, objekto, adjekto) aŭ karakterizaj (epiteto, suplemento). La grupiĝon de la karakterizaj frazelementoj (tre bela, bela knabino, knabino el Parizo) studas la vortsintakso, la rilatojn inter la strukturaj frazelementoj (Knabino skribas leteron) esploras la propozicio-sintakso, kaj pri la principoj de kunmetado de propozicioj en kompleksajn frazojn (Paĉjo venis hejmen kaj alportis libron, kiun la infanoj tiom deziris, ĉar ankaŭ aliaj iliaj geamikoj havis ĝin) instruas la frazosintakso.

Citaĵo
 El morfologio ni scias, ke la vorto ordinare posedas kelkajn formojn, el kiuj unu estas aplikebla en ĉiu aparta okazo. Tiel nomataj sintaksaj formoj dependas de la kunteksto. Aliflanke, vortoj senformaj interligiĝas nur kun certaj kategorioj de kunformaj vortoj kaj havas difinitan rolon en interligo de tiuj kaj de propozicioj.
Manierojn de interligo de vortoj kaj de propozicioj esploras fako de la gramatiko, nomata sintakso. 
— Vladimir Varankin, 1929, Teorio de Esperanto, p. 55

Fraza sintakso en Esperanto

[redakti | redakti fonton]

Kiel en la rusa aŭ la latina, vortordo en Esperanto estas tre libera. La temo, verbo kaj kompletiga rekta objekto (kiun markas la akuzativa kazo) povas aperi en iu ajn ordo; la plej ofta ordo estas temo kun cirkonstanca kompletigo, sed la uzo de aliaj kondiĉoj estas ofta, precipe ĉe emfazo. Tamen, estas certaj reguloj kaj solidaj tendencoj:

  • La difina artikolo estas lokata al la komenco de la nominala grupo.
  • La adjektivo kutime antaŭiras la substantivon.
  • La prepozicioj estas lokataj al la komenco de prepozicia grupo.
  • La adverboj normale antaŭiras la frazon kiun ili modifas.

Vidu ankaŭ

[redakti | redakti fonton]
{{bottomLinkPreText}} {{bottomLinkText}}
Sintakso
Listen to this article

This browser is not supported by Wikiwand :(
Wikiwand requires a browser with modern capabilities in order to provide you with the best reading experience.
Please download and use one of the following browsers:

This article was just edited, click to reload
This article has been deleted on Wikipedia (Why?)

Back to homepage

Please click Add in the dialog above
Please click Allow in the top-left corner,
then click Install Now in the dialog
Please click Open in the download dialog,
then click Install
Please click the "Downloads" icon in the Safari toolbar, open the first download in the list,
then click Install
{{::$root.activation.text}}

Install Wikiwand

Install on Chrome Install on Firefox
Don't forget to rate us

Tell your friends about Wikiwand!

Gmail Facebook Twitter Link

Enjoying Wikiwand?

Tell your friends and spread the love:
Share on Gmail Share on Facebook Share on Twitter Share on Buffer

Our magic isn't perfect

You can help our automatic cover photo selection by reporting an unsuitable photo.

This photo is visually disturbing This photo is not a good choice

Thank you for helping!


Your input will affect cover photo selection, along with input from other users.

X

Get ready for Wikiwand 2.0 🎉! the new version arrives on September 1st! Don't want to wait?