For faster navigation, this Iframe is preloading the Wikiwand page for Izotopo.

Izotopo

Tabelo de la izotopoj laŭ diserigtipo, kreita laŭ datumoj de programo Nucleus
Grafiko de la atomaj izotopoj kolorigitaj laŭ duoniĝa tempo
Diagramo de ekzisto de izotopoj. Vertikale estas atommaso, pligrandiĝanta de supro suben. Horizontale estas diferenco de kvantoj de neŭtronoj kaj protonoj, je pli dekstre des pli multaj estas neŭtronoj. Ju pli malhela estas la bildo des pli ofta kaj stabila estas la izotopo.

Nomiĝas izotopoj tiuj specoj de atomoj de la sama kemia elemento, kiuj havas malsamajn masojn. La elementoj en la naturo ĝenerale estas miksaĵoj de du aŭ pli izotopoj. La atomnumero, kiu indikas la nombron da protonoj estas la sama por du izotopoj, sed la nombro de neŭtronoj malsamas.

La nomo devenas el la grekaj isos, sama, kaj topos, loko, ĉar ili havas la saman lokon en la perioda tabelo de la elementoj.

Ĉar la atomnumero (aŭ atomnombro), Z, estas la sama, la ĥemiaj ecoj de du izotopoj estas la samaj. Tamen, la fizikaj ecoj povas tre malsimili.

En la scienca nomigado, la izotopojn oni alnomas per la nomo de la responda elemento, sekvata de la masnumero, kiu estas la nombro da nukleonoj (protonoj plus neŭtronoj), kaj kiu tre similas la atommason. La du partoj estas ĝenerale disigitaj per streketo. Kelkaj izotopoj posedas proprajn nomojn. Ekzemploj de konataj izotopoj: hidrogeno-3 aŭ tricio, karbono-12, karbono-14, uranio-238, ktp. En simbola formo la nombro da nukleonoj estas aldonita kiel superindekso al la kemia simbolo: 3H, 12C, 14C, 238U.

En la komuna lingvo estas ofte uzi la vorton izotopo por aludi la specon karakterizatan per difinitaj valoroj de Z kaj A. Striktasence, tia speco devus esti nomata nuklido, kaj oni devus alnomi izotopo la nuklidojn apartenantajn al la sama elemento. Tiel, la nuklidoj karbono-12 kaj karbono-14 estas ambaŭ izotopoj de la elemento karbono. Ili apenaŭ diferenciĝas el ĥemia vidpunkto, sed diferencoj en aliaj proprecoj povas taŭgi por multaj esploroj, kiel la radiokarbona datado.

Se la proporcio inter la kvantoj de protonoj kaj neŭtronoj ne estas la ĝusta por atingi la nuklean stabilecon, la izotopo estas radioaktiva.

La atompezo de elemento estas la averaĝo de la pezoj de la izotopoj trovitaj en la naturo.

Vidu ankaŭ

[redakti | redakti fonton]
{{bottomLinkPreText}} {{bottomLinkText}}
Izotopo
Listen to this article

This browser is not supported by Wikiwand :(
Wikiwand requires a browser with modern capabilities in order to provide you with the best reading experience.
Please download and use one of the following browsers:

This article was just edited, click to reload
This article has been deleted on Wikipedia (Why?)

Back to homepage

Please click Add in the dialog above
Please click Allow in the top-left corner,
then click Install Now in the dialog
Please click Open in the download dialog,
then click Install
Please click the "Downloads" icon in the Safari toolbar, open the first download in the list,
then click Install
{{::$root.activation.text}}

Install Wikiwand

Install on Chrome Install on Firefox
Don't forget to rate us

Tell your friends about Wikiwand!

Gmail Facebook Twitter Link

Enjoying Wikiwand?

Tell your friends and spread the love:
Share on Gmail Share on Facebook Share on Twitter Share on Buffer

Our magic isn't perfect

You can help our automatic cover photo selection by reporting an unsuitable photo.

This photo is visually disturbing This photo is not a good choice

Thank you for helping!


Your input will affect cover photo selection, along with input from other users.

X

Get ready for Wikiwand 2.0 🎉! the new version arrives on September 1st! Don't want to wait?