Ciklopentanolo
| Ciclopentanolo | |||||
| |||||
| Plata kemia strukturo de la Ciclopentanolo | |||||
| |||||
| Tridimensia strukturo de la Ciclopentanolo | |||||
| Alternativa(j) nomo(j) | |||||
| |||||
| Kemia formulo | |||||
| CAS-numero-kodo | 96-41-3 | ||||
| ChemSpider kodo | 7026 | ||||
| PubChem-kodo | 7298 | ||||
| Merck Index | 15,2737 | ||||
| Fizikaj proprecoj | |||||
| Aspekto | senkolora likvaĵo kun malagrabla odoro | ||||
| Molmaso | 86.1323 g·mol-1 | ||||
| Denseco | 0.949 g cm−3 | ||||
| Fandpunkto | −19 °C | ||||
| Bolpunkto | 139 °C | ||||
| Refrakta indico | 1,45512 | ||||
| Ekflama temperaturo | 51 °C | ||||
| Solvebleco | Akvo:
| ||||
| Mortiga dozo (LD50) | 2000 mg/kg (buŝe) | ||||
| Sekurecaj Indikoj | |||||
| Risko | R10 R36/37/38 | ||||
| Sekureco | S16 S24/25 S26 S36 | ||||
| Pridanĝeraj indikoj | |||||
| Danĝero
| |||||
| GHS etikedigo de kemiaĵoj[1] | |||||
| GHS Damaĝo-piktogramo |
| ||||
| GHS Signalvorto | Damaĝa substanco | ||||
| GHS Deklaroj pri damaĝoj | H226, H301, H310, H319, H371 | ||||
| GHS Deklaroj pri antaŭgardoj | P210, P233, P240, P241, P242, P243, P260, P262, P264, P270, P280, P301+310, P303+361+353, P305+351+338, P309+311, P310, P321, P330, P337+313, P361, P363, P370+378, P403+235, P405, P501 | ||||
(25 °C kaj 100 kPa) | |||||
Ciclopentanolo estas organika komponaĵo, cikla alkoholo, senkolora oleeca likvaĵo kun milda odoro je amila alkoholo. Ĝi estas milde solvebla en akvo sed solvebla en etanolo, duetila etero, ketono kaj organikaj solvantoj kaj okazas en etaj kvantoj en la pasifrukto. Ĉi-substanco estas relative stabila sed estas brulema kiam ekspoziciita al altaj temperaturoj aŭ libera flamo.
La ciklopentanolo estas industrie sintezita per reduktado de la ciklopentanono kun litia aluminia kvarhidrido sub meditemperaturo aŭ per kataliza hidrogenigo. La ciklopentanolo uzatas kiel solvanto en la industrio de lakoj, medicinaĵoj kaj kiel kemia reakcianto. Ĝi ankaŭ uzatas kiel solvento en parfumfabrikado.
Sintezo
[redakti | redakti fonton]- Ciklopentanolo estas sintezita per reduktado de la ciklopentanono en ĉeesto de natria borohidrido:
Reakcio
[redakti | redakti fonton]Reakcio 1
[redakti | redakti fonton]- Sintezo de la ciklopenteno per senhidratigo de la ciklopentanolo:
|
|
![{\displaystyle {\mathsf {\,{\xrightarrow[{-H_{2}O}]{))\,))}](https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/ab8f87ed9652159c6f9c93a258b82bfb29883630)
Reakcio 2
[redakti | redakti fonton]- Per agado de la dumetila sulfato kun la ciklopentanolo eblas estigi la ciklopentilan metil-eteron.
 |
Reakcio 3
[redakti | redakti fonton]- La interagado de la metala natrio kun ciklopentanolo estigas natrian ciklopentokson kaj hidrogenon.
 |
Literaturo
[redakti | redakti fonton]- NIST Chemistry WebBook
- Chemical Book
- Organic Chemistry, Joseph M. Hornback
- Zeolites and Related Materials: Trends Targets and Challenges(SET): 4th ..., Antoine Gedeon,Pascale Massiani,Florence Babonneau
- Olfaction, Lloyd M. Beidler
Kunrilataj kemiaĵoj
[redakti | redakti fonton]-
Ciklopentil-metil-etero -
Aminometil-ciklopentilamino -
Metil-ciklopentilamino -
-
Dumetil-ciklopentilamino -
Metilciklopentano -
Metokso-ciklopentano -
Metil-ciklopentanolo -
1,3-dukloro-2-bromo-ciklopentano -
Etokso-ciklopentano -
Kloro-ciklopentano -
Etil-ciklopentano
cyclopentanamine.png)
Vidu ankaŭ
[redakti | redakti fonton]Referencoj
[redakti | redakti fonton]
Ĉi tiu artikolo ankoraŭ estas ĝermo pri kemio.
Helpu al Vikipedio plilongigi ĝin. Se jam ekzistas alilingva samtema artikolo pli disvolvita, traduku kaj aldonu el ĝi (menciante la fonton).
Text is available under the CC BY-SA 4.0 license; additional terms may apply.
Images, videos and audio are available under their respective licenses.
Cover photo is available under {{::mainImage.info.license.name || 'Unknown'}} license.
Cover photo is available under {{::mainImage.info.license.name || 'Unknown'}} license.
Credit:
(see original file).
