เซี่ยงไฮ้ 上海市 ช่างไห่
นครปกครองโดยตรง
ทิวนครบริเวณลู่เจียจุ่ยและแม่น้ำหวงผู่ สวนยวี่หยวน เมืองเก่าเซี่ยงไฮ้ ศูนย์การแสดงนิทรรศการเซี่ยงไฮ้ ถนนหนันจิง อาคารเอสเอสบีซีที่เดอะบันด์ วัดจิ้งอัน
ที่มาของชื่อ: 上海浦 (Shànghăi Pǔ) "ชื่อเดิมของแม่น้ำหฺวางผู่"
ที่ตั้งของเทศบาลนครเซี่ยงไฮ้ในประเทศจีน
พิกัด (จัตุรัสประชาชน): 31°13′43″N 121°28′29″E / 31.22861°N 121.47472°E / 31.22861; 121.47472
ประเทศ	สาธารณรัฐประชาชนจีน
ตั้งถิ่นฐาน	ป. 4000 ปีก่อนคริสตกาล[1]
ก่อตั้ง  • เมืองชิงหลง	ค.ศ. 746[2]
• อำเภอเซี่ยงไฮ้	ค.ศ. 1292[3]
• เทศบาลนคร	7 กรกฎาคม ค.ศ. 1927
เขตการปกครอง  • ระดับอำเภอ  • ระดับตำบล	16 เขต 210 เมืองและแขวง
การปกครอง
• ประเภท	นครปกครองโดยตรง
• เลขาธิการพรรค	หลี่ เฉียง (李强)
• นายกเทศมนตรี	กง เจิ้ง (龚正)
พื้นที่[4][5][6]
• เทศบาลนคร	6,341 ตร.กม. (2,448 ตร.ไมล์)
• พื้นน้ำ	697 ตร.กม. (269 ตร.ไมล์)
• เขตเมือง (ค.ศ. 2018)[7]	4,000 ตร.กม. (1,550 ตร.ไมล์)
ความสูง[8]	4 เมตร (13 ฟุต)
ประชากร  (ค.ศ. 2019)[9]
• เทศบาลนคร	24,281,400 คน
• อันดับ	ที่ 1 ของประเทศ
• ความหนาแน่น	3,800 คน/ตร.กม. (9,900 คน/ตร.ไมล์)
• รวมปริมณฑล[10]	34,000,000 คน
เขตเวลา	UTC+08:00 (CST)
รหัสไปรษณีย์	200000–202100
รหัสพื้นที่	21
รหัส ISO 3166	CN-SH
Nominal GDP[9]	2019
• ทั้งหมด	3.82 ล้านล้านเหรินหมินปี้ (ที่ 11 ของประเทศ)
• ต่อหัว	157,279 เหรินหมินปี้ (ที่ 2 ของประเทศ)
• ความเติบโต	6.0%
HDI (ค.ศ. 2018)	0.867[11] (ที่ 2 ของประเทศ) – สูงมาก
ป้ายทะเบียนรถ	沪A, B, D, E, F, G, H, J, K, L, M, N 沪C (เฉพาะชานเมืองด้านนอก)
อักษรย่อ	SH / ฮู่ (沪; Hù)
ดอกไม้ประจำนคร	อฺวี้หลานแมกโนเลีย (Magnolia denudata)
ภาษา	ภาษาเซี่ยงไฮ้ ภาษาจีนมาตรฐาน
เว็บไซต์	www.shanghai.gov.cn

เซี่ยงไฮ้ หรือ ช่างไห่ (จีน: 上海; พินอิน: Shànghǎi, เสียงอ่านภาษาจีนมาตรฐาน: [ʂâŋ.xài] ( ฟังเสียง), เสียงอ่านภาษาเซี่ยงไฮ้ [zɑ̃̀.hɛ́]) เป็นหนึ่งในสี่นครปกครองโดยตรงของสาธารณรัฐประชาชนจีน ตั้งอยู่บริเวณทางใต้ของปากแม่น้ำแยงซี และมีแม่น้ำหฺวางผู่ไหลผ่านกลางเมือง มีประชากรในปี ค.ศ. 2019 จำนวน 24.28 ล้านคน ทำให้เป็นเขตเมืองที่มีประชากรมากที่สุดในประเทศจีน และเป็นนครที่มีประชากรมากที่สุดเป็นอันดับสองของโลก เซี่ยงไฮ้เป็นศูนย์กลางระดับโลกทางด้านการเงิน นวัตกรรม และการขนส่ง โดยท่าเรือเซี่ยงไฮ้เป็นท่าเรือที่มีจำนวนเรือคับคั่งที่สุดในโลก>

เซี่ยงไฮ้ในอดีตเป็นเพียงหมู่บ้านชาวประมง ต่อมาเริ่มมีความสำคัญมากขึ้นในศตวรรษที่ 19 เนื่องมาจากการค้าขายและทำเลที่ตั้งท่าเรือที่เหมาะสม ท่าเรือเซี่ยงไฮ้เป็นหนึ่งในห้าท่าเรือที่ต้องเปิดให้มีการค้าต่างประเทศหลังสงครามฝิ่นครั้งที่หนึ่ง และได้มีการก่อตั้งเขตการระงับข้อพิพาทระหว่างประเทศเซี่ยงไฮ้ (Shanghai International Settlement) และเขตสัมปทานฝรั่งเศส (Shanghai French Concession) ขึ้นมาตามลำดับ เซี่ยงไฮ้เจริญเติบโตขึ้นจนกลายเป็นศูนย์กลางทางการค้าและการเงินของภูมิภาคเอเชียแปซิฟิกในช่วงทศวรรษที่ 1930 หลังจากเกิดเหตุการณ์ยุทธการที่เซี่ยงไฮ้ในช่วงสงครามจีน–ญี่ปุ่นครั้งที่สอง และหลังจากที่พรรคคอมมิวนิสต์จีนได้เข้าครอบครองจีนแผ่นดินใหญ่ในปี ค.ศ. 1949 ทำให้การค้าถูกจำกัดและอิทธิพลในระดับโลกลดลง

ในช่วงทศวรรษที่ 1990 การปฏิรูปเศรษฐกิจจีนที่นำโดยเติ้ง เสี่ยวผิง ส่งผลทำให้เกิดการพัฒนาเมืองครั้งใหญ่ โดยเฉพาะเขตผู่ตง ช่วยทำให้การเงินและการลงทุนจากต่างประเทศกลับมายังเซี่ยงไฮ้อีกครั้ง ตลาดหลักทรัพย์เซี่ยงไฮ้เป็นหนึ่งในตลาดหลักทรัพย์ที่มีขนาดใหญ่ที่สุดในโลกเรียงตามมูลค่าตามราคาตลาด และเขตการค้าเสรีเซี่ยงไฮ้เป็นเขตการค้าเสรีแห่งแรกของประเทศจีน

นครเซี่ยงไฮ้มีพื้นที่ติดต่อดังนี้

• ทิศเหนือ ติดต่อกับ มณฑลเจียงซู ประเทศจีน
• ทิศใต้ ติดต่อกับ มณฑลเจ้อเจียง ประเทศจีน
• ทิศตะวันออก ติดต่อกับ ทะเลจีนตะวันออก
• ทิศตะวันตก ติดต่อกับ มณฑลเจียงซู และมณฑลเจ้อเจียง ประเทศจีน

มีสัดส่วนเป็นร้อยละ 0.06 ของพื้นที่ทั่วประเทศ ทิศตะวันตกเฉียงใต้เป็นเนินเขาสองลูกสูงไม่เกิน 120 เมตร ทอดยาวชื่อ เขาเฉอ หรือ เฉอชาน (佘山) เขตเมืองเป็นที่ราบตะกอนน้ำพากว้างใหญ่ ความสูงเหนือระดับน้ำทะเลเฉลี่ยประมาณ 4 เมตร มีเกาะอย่างน้อย 10 เกาะ โดยเกาะฉงหมิงมีพื้นที่มากที่สุดคือ 1,370 ตารางกิโลเมตรในปี พ.ศ. 2563^[12] และขยายขนาดทุกปี ซึ่งใหญ่เป็นอันดับ 3 ของจีน (รองจากเกาะไต้หวัน และเกาะไหหลำ)^[12]

อยู่ในเขตมรสุมร้อนเอเชียเหนือ แบ่งเป็น 4 ฤดูชัดเจนและมีปริมาณฝนและแสงแดดที่เพียงพอ ฤดูใบไม้ผลิและฤดูใบไม้ร่วงระยะเวลาค่อนข้างสั้น ฤดูหนาวและร้อนค่อนข้างยาวนาน

มหานครเซี่ยงไฮ้มีเส้นทางเดินรถไฟฟ้าชนิดต่างๆเกือบ 100 เส้นทาง และมีโครงการขยายการก่อสร้างเส้นทางคมนาคมและทางด่วน เชื่อมต่อกับเมืองและเขตสำคัญๆ อาทิ สายในประเทศ เซี่ยงไฮ้-ฮ่องกง-มาเก๊า สายเหนือ เซี่ยงไฮ้ - รัสเซีย - ยุโรป สายตะวันตก เซี่ยงไฮ้ - เอเชียกลาง

สำหรับเส้นทางขนส่งทางอากาศ นครเซี่ยงไฮ้มีสนามบินแห่งชาติ 2 แห่ง คือ ท่าอากาศยานนานาชาติซ่างไห่หงเฉียว และท่าอากาศยานนานาชาติเซี่ยงไฮ้ผู่ตง

เซี่ยงไฮ้มีพื้นที่ของท่าเทียบเรือกว่า 13.6 ตร.กม. นับตั้งแต่ปีทศวรรษที่ 80 ท่าเรือขนส่งเซี่ยงไฮ้เป็นท่าเรือ ขนาดใหญ่ติดอันดับโลก ที่มีสินค้าเข้าออกสูงกว่า 100 ล้านตัน ปลายปี พ.ศ. 2546 มหานครเซี่ยงไฮ้ (Shanghai) ได้รับการขนานนามว่าเป็น "นครปารีสแห่งตะวันออก" ถูกจัดให้อยู่ในกลุ่มมหานครไฮโซอันดับ 5 ของโลก รองจาก กรุงวอชิงตัน ดี.ซี. นิวยอร์ก ลอนดอน และ ปารีส รูปแบบการปกครองของมหานครเซี่ยงไฮ้จัดอยู่ในกลุ่มเมืองที่ขึ้นตรงต่อรัฐบาลกลาง ซึ่งไม่ขึ้นต่อมณฑลใด ๆ ทั้งสิ้น และปัจจุบันประเทศจีนมีเมืองที่มีรูปแบบการปกครองลักษณะนี้ทั้ง สิ้น 4 เมืองด้วยกัน ได้แก่ ปักกิ่ง เซี่ยงไฮ้ เทียนจินและฉงชิ่ง มหานครเซี่ยงไฮ้ ปัจจุบันนับเป็นเมืองที่มีขนาดใหญ่ที่สุดเมืองหนึ่งของโลก และมีประชากรมากเป็นอันดับหนึ่งของประเทศจีน เป็นเมืองศูนย์กลางความเจริญในด้านต่างๆ ของภูมิภาค ทั้งทางด้านเศรษฐกิจ การค้า การเงิน การลงทุน รวมถึง ด้านแฟชั่น และการท่องเที่ยว โดยการผลักดันของรัฐบาลซึ่งให้นครเซี่ยงไฮ้ก้าวขึ้นเป็นผู้นำ และเป็นศูนย์กลางด้านเศรษฐกิจในภูมิภาคเอเชีย เซี่ยงไฮ้จึงนับเป็นความภูมิใจของชาวจีน โดยเฉพาะชาวเมืองซึ่งถือกันว่าเมืองของตนเป็นสัญลักษณ์ของจีนยุคใหม่ ในด้านความก้าวหน้า และทันสมัย เซี่ยงไฮ้เป็นเมืองที่มีการผสมผสานทางด้านวัฒนธรรม ทั้งของจีนและตะวันตกได้อย่างกลมกลืน โดยจะเห็นได้จากอาคารสถาปัตยกรรมในยุคอาณานิคมตามเขตเช่าเดิมของชาวตะวันตก ซึ่งในปัจจุบันกลายมาเป็น สัญลักษณ์ที่สำคัญอย่างหนึ่งของเมือง^{[ต้องการอ้างอิง]}

ในเขตเมืองเก่าบริเวณยู่หยวน (豫园 - Yu Garden) ที่ถูกสร้างในสมัยราชวงศ์หมิง ซึ่งยังคงไว้ด้านรูปแบบอาคารสถาปัตยกรรมแบบจีน ปัจจุบันกลายเป็นสถานที่ขายของที่ระลึกและศิลปะต่างๆ นอกจากนั้นสถานที่ ซึ่งนักท่องเที่ยวที่มาเยีอนเซียงไฮ้จะพลาดไม่ได้คือ ถนนหนานจิง อันเป็นสัญลักษณ์สำคัญอันหนึ่งของเซี่ยงไฮ้ตั้งอยู่ใจกลางเมืองและ เป็นถนนคนเดินที่เต็มไปด้วยแหล่งร้านค้าสินค้าต่าง ๆ รวมทั้งนักท่องเที่ยวที่มาจับจ่ายซื้อสินค้ามากมาย หนึ่งในย่านนั้นมีอาคารจินเม่าทาวเวอร์ อาคารเซี่ยงไฮ้เวิร์ดไฟแนนเชียลเซ็นเตอร์ และ เซี่ยงไฮ้ทาวเวอร์ ซึ่งเป็นตึกที่สูงที่สุดในประเทศจีน นอกจากนั้นเซี่ยงไฮ้ยังเป็นเมืองทันสมัยอันดับที่ 25 ของโลกจาก 53 เมืองใหญ่ทั่วโลก เช่น ปักกิ่ง มอสโก นิวยอร์ก โตเกียว ลอนดอน และปารีส^{[ต้องการอ้างอิง]}

ประชากรในเขตเซี่ยงไฮ้มีประมาณ 19,213,200 คน โดยอายุ 0-14 คิดเป็น 12.2% อายุระหว่าง 15-64 คิดเป็น 76.3% อายุ 65 ปีขึ้นไป คิดเป็น 11.5%

• 
  ย่านลู่เจียจุ่ย เขตผู่ตงในเซี่ยงไฮ้ เมื่อปี ค.ศ. 2005
• 
  ฝั่งผู่ซี มองจากจินเม่าทาวเวอร์ ปี ค.ศ. 2005
• 
  ถนนคนเดินนานจิงตง ในเซี่ยงไฮ้ เมื่อปี ค.ศ. 2005
• 
  ตึกระฟ้านครเซี่ยงไฮ้ ฝั่งผู่ซี เมื่อปี ค.ศ. 2007
• 
  หอไข่มุกตะวันออก
• 
  ทิวทัศน์ผู่ตง ปี ค.ศ. 2007
• 
  ฝั่งผู่ตง ปี ค.ศ.2013
• 
  ผู่ตง ปี ค.ศ.2017
• 
  ตึกระฟ้า 3 แห่งที่เป็นจุดหมายตาของย่านลู่เจียจุ่ย
• 
  วัดพระหยก (玉佛寺) เมื่อปี ค.ศ. 2005
• 
  ยู่หยวน
• 
  สะพานไว่ไป๋ตู้ ข้ามแม่น้ำซูโจว มีอายุกว่า 110 ปี

• วิกิมีเดียคอมมอนส์มีสื่อเกี่ยวกับ Shanghai
• เว็บไซต์ทางการ (เก็บถาวร 25 มิถุนายน 2008 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน)
• ShanghaiEye – English news website of SMG
• เซี่ยงไฮ้ ที่เว็บไซต์ Curlie
• WikiSatellite เซี่ยงไฮ้ในวิกิแมเปีย
• ดูข้อมูลทางภูมิศาสตร์ที่เกี่ยวข้องกับ Shanghai ที่โอเพินสตรีตแมป

สถานที่ใกล้เคียงกับเซี่ยงไฮ้
ซูโจว และหนานทง หนานทง มณฑลเจียงซู ทะเลจีนตะวันออก ซูโจว มณฑลเจียงซู เซี่ยงไฮ้ ทะเลจีนตะวันออก เจียซิง มณฑลเจ้อเจียง อ่าวหางโจว ทะเลจีนตะวันออก

ด ค ก เขตการปกครองระดับมณฑลของประเทศจีน
มณฑล	กวางตุ้ง กานซู่ กุ้ยโจว จี๋หลิน เจ้อเจียง เจียงซี เจียงซู ฉ่านซี ชานซี ชานตง ชิงไห่ ไต้หวัน* ฝูเจี้ยน ยูนนาน เสฉวน หูเป่ย์ หูหนาน เหลียวหนิง เหอเป่ย์ เหอหนาน ไหหลำ อานฮุย เฮย์หลงเจียง
เขตปกครองตนเอง	กว่างซี ซินเจียง ทิเบต มองโกเลียใน หนิงเซี่ย
นครปกครองโดยตรง	ฉงชิ่ง เซี่ยงไฮ้ เทียนจิน ปักกิ่ง
เขตบริหารพิเศษ	มาเก๊า ฮ่องกง
*หมายเหตุ: ไต้หวันถูกอ้างสิทธิ์โดยสาธารณรัฐประชาชนจีน แต่บริหารโดยสาธารณรัฐจีน