Gabriel Mälesskircher

Święty Łukasz Ewangelista
Data urodzenia	ok. 1425–1430
Data śmierci	5 lutego 1495
Dziedzina sztuki	malarstwo
Epoka	gotyk międzynarodowy
Multimedia w Wikimedia Commons

Gabriel Mälesskircher, Gabriel Mäleßkircher (ur. ok. 1425–1430; zm. 5 lutego 1495) – niemiecki malarz, aktywny w drugiej połowie XV wieku w południowej Bawarii i w Monachium.

Pierwsze wzmianki o malarzu pochodzą z 1461 roku, z Monachium, gdzie był przewodniczącym tamtejszej gildii św. Łukasza. Od 1469 był członkiem Rady Miasta, a od 1585 roku pełnił funkcje zastępcy burmistrza. W 1485 roku zakupił zamek Kempfenhausen nad jeziorem Starnberg. Prawdopodobnie był żonaty z siostrą opata z Tegernsee, Konrada Ayrenschmalza^[1].

Wraz z innym malarzem, Gabrielem Anglerem uważany był za przedstawiciela drugiej monachijskiej szkoły malarskiej. Posiadał własny duży warsztat artystyczny, który po jego śmieci prowadzony był przez jego syna Kacpra. W pracowni, jako starszy czeladnik pracował u Michaela Wolgemuta, tworząc miniaturę - portret cesarza Ludwika Bawarskiego. Dla benedyktyńskiego klasztoru św. Kwiryna w Tegernsee wykonał cykl trzynastu dużych obrazów ołtarzowych i dwa małe, poświęconych Madonnie oraz świętym i męczennikom. W Muzeum Thyssen-Bornemisza znajduje osiem zachowanych obrazów. Pierwsze cztery przedstawiają Ewangelistów z ich atrybutami; pozostałe cztery przedstawiają sceny z ich życia: Łukasz malujący Madonnę, Mateusz oswaja smoki, Jan powiązany jest z cudem Hostii, Marek ukazany został jako męczennik. W obrazach zauważyć można wpływ sztuki niderlandzkiej, zwłaszcza w sposobie ukazania szczegółów; postacie przedstawiał we wnętrzach wypełnionymi elementami martwej natury. Z jego prac i doświadczeń czerpali malarze bawarscy następnej generacji^[2].
Gabriel Mälesskircher pracował również dla klasztorów w Raitenhaslach i Rottenbuch. Zmarł w wyniku zarazy w 1495 roku^[3].

• Ołtarze klasztoru św. Quirinus w Tegernsee
  • Ołtarz czterech ewangelistów
    • Święty Łukasz Ewangelista – 1477, olej na desce, 77 x 32 cm., Muzeum Thyssen-Bornemisza Madryt (INV. Nr. 233 (1928.15))^[4]
    • Święty Mateusz Ewangelista – 1478, olej na desce, 77,4 x 32,2 cm, Muzeum Thyssen-Bornemisza Madryt(INV. Nr. 234 (1928.16))^[5]
    • Święty Jan Ewangelista – 1478 olej na desce, 77,2 x 32,2 cm, Muzeum Thyssen-Bornemisza Madryt (INV. Nr. 235 (1928.17))^[6]
    • Święty Marek Ewangelista – 1478, olej na desce, 77,1 x 32,2 cm Muzeum Thyssen-Bornemisza Madryt (INV. Nr. 236 (1928.18))^[7]
    • Święty Łukasz malujący Madonnę – 1478, 77 x 32 cm Muzeum Thyssen-Bornemisza Madryt (INV. Nr. 237 (1928.19))^[8]
    • Cud świętego Mateusza, który poskromił smoki – 1478, olej na desce, 77,2 × 324,2 cm Muzeum Thyssen-Bornemisza Madryt (INV. Nr. 238 (1928.20))
    • Cud hostii przy grobie Jana Chrzciciela – 1478, olej na desce, 77,2 x 32,2 cm Muzeum Thyssen-Bornemisza Madryt (INV. Nr. 238 (1928.20))^[9]
    • Męczeństwo św. Marka – 1478, olej na desce, 77,2 x 32,2 cm Muzeum Thyssen-Bornemisza Madryt (INV. Nr. 240 (1928.22))^[10]
• Inne Ołtarze^[11][12]
  • Ołtarz Madonny (1473)
  • Ołtarz św. Kwiryna z Neuss (1474);
  • Ołtarz św. Benedykta (1475);
  • Ołtarz Świętego Wita i męczenników (1476);
  • Ołtarz św. Jana i św. Pawła (1476);
  • Ołtarz wszystkich świętych (1477);
  • Ołtarz czterech doktorów Kościoła (1477);
  • Ołtarz św. Sebastiana (1478);
  • Ołtarz św. Macieja (1478);
  • Ołtarz Trzech Króli (1478);
  • Ołtarz Ducha Świętego (1478).
• Inne prace
• Święty Krzysztof – Schäfer Collection, Schweinfurt
• Święty Onufry – Schäfer Collection, Schweinfurt
• Kuszenie Świętego Wita – Staatsgalerie Burghausen^[13]

• Colum Hourihane: The Grove Encyclopedia of Medieval Art and Architecture. T. I. Oxford University Press, 2012. ISBN 978-0195395365.
• Wolfgang Hütt: Niemieckie malarstwo i grafika późnego gotyku i renesansu. Warszawa: PWN, 1985. ISBN 83-01-04621-X.