C'l artìcul chè 'l è scrit in Arzân

Al mêrel (merlo in italiân - Turdus merula al só nòm sientéfich) l'è un uşèl ed la faméja di Turdidae.

Al mâs'c l'è lòngh fîn a 25 centémeter e al preşèinta dal piómi in gèner dal tót nîgri o maròun scûr; al bèch, e al cutōren ed j ôc în 'd un zâl vîv ch' al tènden a l' aransòun. Al sâmpi în murôti e a scâj. La fèmna l'é, invēci, ed culōr maròun scûr, cun la gōla pió cêra e righêda. Soquânt mâs'c a preşèinten un culōr maròun dal bèch, piotôst che zâl o aransòun. Ind i mâs'c dal vôlti a 's pōlen catêr di elemèint mèz albèin, ch' a 's arcgnòsen dal pèni dal j êli o còli ed la còva in pêrta biânchi.

Al mêrel al mâgna ed tót. Al mâgna, in môd principêl, frûta, cócli e di bghîn. Al só ambiĵnt naturêl l'é al bôsch, mó al 's adâta a stêr in tânt abiĵnt (in prâtica in tót i pôst in dóve al pōl fêr al né) e despès a 's câta in zôni dóve a gh'é dal cà a cuntât dirèt cun l'òm.

Al né, fât da la fèmna, a 's câta insém a i râm ed j êlber, in mèz a i maciòun o ânch a la bòuna in bûşi per fâti per tèra. La fèmna la mèt zò j ōv trèi vôlti l' ân; in gèner în da i 4 a i 6 ed culôr azór-grîş, macêdi, in môd mìa pêra, cun di puntèi grîş. Al peréiod ed cuvadûra la va da i quatôrdes a i quédeş dé e l'é préma ed tót la fèmna a cuvêr j ōv, ânca se mìa despès a 'gh da 'na mân ânca al mâs'c. A guardêr a móten, a 's pōl vèder che al né al vîn fât a divêrsi altèsi da tèra a secònd che la cuvêda la sìa la préma o la secònda o la têrsa. I mêrel per ògni cuvêda a câmbien al né, an drōven mai l'istès né p'r al cuvêdi dôp la préma. In gèner i mêrel a vîven i côpi işolêdi. Ind al tèimp dal pâs a dvèinten in gèner pió socêl e pōlen catêres ânch in brânch.

Ché sòta al cânt 'd un mêrel mâs'c:

Al só cânt l'é un s'céfel s'cèt, ch' al câmbia despès, muşichêl e sèimper alēgher. Al pōl èser paragunê a un sòun cumpâgn a un tciuc-tciuc-tciuc piotôst bâs, opór a un sutîl tsii o a un rabî cie-ciecie, mèinter, se spavintê, ind l'alvêres al fà, a l'improvîş, un ciaciaramèint sighê ch' al pré spavintêr quelchidûn distrât che al rîva ind i só parâg sèinsa vèder in dó l'é. In pió l'é bòun 'd imparêr, sèinsa fadîga, 'na s'ciflêda bâst' ech sia per pó turnêrla a cantêr fîn a la nòja. Quând al cânta al tènd a spustêres vêrs la séma ed l' êlber. A pōl sucêder che in luntanânsa un êter mêrel, cun la só s'ciflêda, al ghe sfêlsa i sō s'céfel e che ciaschidûn di dû al cânta di pès sèinsa che ûn al quâcia cl' êter. Dâto che al mêrel al cumîncia a cantêr vêrs al trèi ed la matèina a pōl capitêr che int al sitê al dâga un pô fastédi.

Dôp la pâsra al Mêrel l'é l'uşèl pió sparpagnê in Europa e in Itâlia. L'é difâti sparpagnê int tót al teritôri ed l'Europa, a pêrt ed l' Êlta Scandinavia. In pió al gh'é in Asia, tra la mezanôt e matèina ed l'Africa, int al Canarie e int l'Azzorre. Ind l' invêren al se spôsta da i paèiş pió frèd a quî pió chêld, mèinter int al zôni moderêdi cme l'Itâlia al gh'é tót l'ân.

Al vîv generalmèint int i bôsch cun sotbôsch, int i frutēt e int al végni, e l'é comûn int tóti al zôni ed coltûra. Al Mêrel dal culêr a 'gh piêş di pió al zôni ed muntâgna in dóve a 's câta ed mèj cun l'âria ch' a gh'é in chî parâg

• Wikimedia Commons contiene file multimediali su Turdus merula
• Wikispecies contiene informazioni su Turdus merula

• Turdus merula Insém a "Avibase", bânca dal j infurmasiòun ed j uşê int al mònd
• Filmê dal cânt 'd un mêrel

• 
  Al né
• 
  L'ōv
• 
  Pulşèin
• 
  Mêrel biânch

C'l artìcul chè 'l è scrit in Bulgnaiṡ

Un mèrel (as dis anch mérel), l'è un uṡèl grand e naigher cun un bêc żâl. Al sû nómm latén l è Turdus merula. An s in tróva di mondi int i bûsc d'l Europa e d'l Asia.