Η φυλακή ή σωφρονιστικό κατάστημα ή κατάστημα κράτησης είναι μια εγκατάσταση στην οποία οι τρόφιμοι κρατούνται παρά τη θέλησή τους και χάνουν πολλές από τις ελευθερίες τους υπό την επίβλεψη του κράτους ως μια μορφή ποινής. Η πιο συχνή χρήση των φυλακών είναι ως τμήμα του ποινικού δικαστικού συστήματος, στο οποίο άτομα καταδικάζονται επίσημα για εγκλήματα και κρατούνται σε μία φυλακή μέχρι να δικαστούν (δικαστικές φυλακές) ή να ολοκληρωθεί η περίοδος φυλάκισης στην οποία καταδικάστηκαν μετά τη δίκη (σωφρονιστικές φυλακές). Οι σωφρονιστικές φυλακές χωρίζονται περαιτέρω σε αγροτικές και κλειστές. Πέρα από τη χρήση τους για την τιμωρία εγκλημάτων, αυταρχικά καθεστώτα συχνά χρησιμοποιούν τις φυλακές ως μέσα πολιτικής καταπίεσης για να τιμωρήσουν πολιτικά εγκλήματα, συχνά χωρίς δίκη ή άλλη νόμιμη διαδικασία. Σε καιρό πολέμου, οι αιχμάλωτοι πολέμου μπορεί να κρατούνται σε στρατιωτικές φυλακές ή στρατόπεδα. Ο όρος φυλακή στο ποινικό δίκαιο της Ελλάδας έχει αντικατασταθεί με το νόμο 1851/1989 με τον όρο κατάστημα κράτησης.