Η μάχη των Οινοφύτων έγινε το 457 π.Χ. ανάμεσα στους Θηβαίους και τους Αθηναίους, στα πλαίσια του Πρώτου Πελοποννησιακού Πολέμου. Η σύγκρουση έγινε στη Βοιωτία, στην περιοχή των Οινοφύτων.

Το 457 π.Χ., τον ίδιο χρόνο με τη μάχη των Οινοφύτων, είχε γίνει και άλλη μια μάχη στη Βοιωτία, στην Τανάγρα, με αντιπάλους του Σπαρτιάτες και τους Αθηναίους. Στη μάχη της Τανάγρας οι Σπαρτιάτες με τους συμμάχους τους κέρδισαν μια πύρρειο νίκη ενάντια στους Αθηναίους και τους Αργείους.

Εξηνταδύο ημέρες μετά τη μάχη της Τανάγρας, οι Αθηναίοι θα έρθουν με στρατό υπό το Μυρωνίδη στα Οινόφυτα. Οι Θηβαίοι τους είδαν και ετοίμασαν στρατό για να τους αντιμετωπίσουν. Οι δύο αντίπαλοι παρατάχθηκαν για μάχη στα Οινόφυτα. Στην αρχή της μάχης στο αριστερό κέρας των Αθηναίων έγινε αμφίρροπη μάχη, όμως ο Μυρωνίδης με ένα τέχνασμα απώθησε τους αντιπάλους του. Το τέχνασμα ήταν ότι οι στρατιώτες του δεξιού κέρατος θα φώναζαν ότι οι Αθηναίοι νικούν τους Θηβαίους στο αριστερό κέρας. Μόλις το έμαθε το αριστερό κέρας των Θηβαίων, απογοητεύτηκε και αποφάσισε να μη συνεχίσει αυτή τη μάχη. Έτσι και το δεξιό κέρας των Θηβαίων όταν έμαθε ότι έφυγε το αριστερό αποφάσισε να εγκαταλείψει το πεδίο της μάχης. Η νίκη των Αθηναίων ήταν ολοκληρωτική.

Η μάχη αυτή έδειξε τη δύναμη των Αθηναίων, που μετά τη μάχη στην Τανάγρα είχαν χάσει τον έλεγχο της Βοιωτίας. Μετά τη μάχη των Οινοφύτων κατάφεραν να αποκτήσουν πάλι τον έλεγχο της Βοιωτίας και της Φωκίδας, τον οποίο όμως και πάλι έχασαν το 446 π.Χ. με τη μάχη της Κορώνειας (447 π.Χ.).