Μάχη των Κυνός Κεφαλών
Δεύτερος Μακεδονικός Πόλεμος
Η Ελλάδα κατά το 200 π.Χ.
Χρονολογία	197 π.Χ.
Τόπος	Θεσσαλία
Έκβαση	Νίκη των Ρωμαίων
Αντιμαχόμενοι
Ρωμαϊκή Δημοκρατία Αιτωλική Συμπολιτεία και άλλοι σύμμαχοι Μακεδονία
Ηγετικά πρόσωπα
Τίτος Κουίνκτιος Φλαμινίνος Φίλιππος Ε' της Μακεδονίας
Δυνάμεις
34.000 άνδρες και κάποιος αριθμός ελεφάντων 16.000 φαλαγγίτες 7.500 πεζοί 2.000 ιππείς
Απώλειες
2.000 άνδρες 5.000 άνδρες

Η μάχη των Κυνός Κεφαλών πραγματοποιήθηκε το 197 π.Χ. ανάμεσα στη Μακεδονία του Φίλιππου Ε' της δυναστείας των Αντιγονιδών και τη Ρώμη με τον Τίτο Κουίνκτιο Φλαμινίνο στη θέση Κυνός Κεφαλαί της Θεσσαλίας κατά το Δεύτερο Μακεδονικό Πόλεμο.

Στην Αρχαία Ελλάδα κατά τα τέλη του 3ου αιώνα το κυρίαρχο κράτος ήταν η Μακεδονία. Η Μακεδονία είχε έρθει αντιμέτωπη με τους Ρωμαίους κατά τον Πρώτο Μακεδονικό πόλεμο. Μια δύναμη της εποχής ήταν και η Αιτωλική Συμπολιτεία η οποία ήταν εχθρός της Μακεδονίας και το 211 π.Χ. έκλεισε συμμαχία με τη Ρώμη στην οποία περιήλθαν και οι σύμμαχοί της. Έτσι οι εχθροπραξίες συνεχίστηκαν με τους Μακεδόνες του Φίλιππου Ε' να πετυχαίνουν νίκες σε βάρος των Αιτωλών. Τελικά το 206 π.Χ. οι Αιτωλοί και οι σύμμαχοί τους συνθηκολόγησαν τερματίζοντας τον Πρώτο Μακεδονικό πόλεμο. Οι Ρωμαίοι όμως άρχισαν να επεμβαίνουν στα ελληνικά πράγματα και μετά τη νίκη τους στη Ζάμα επί των Καρχηδονίων το 202 π.Χ., έστρεψαν το ενδιαφέρον τους για επέκταση αποκλειστικά στην Ελλάδα, αφού είχαν κατακτήσει όλη τη δυτική Μεσόγειο. Έτσι το 200 π.Χ. άρχισε ο Δεύτερος Μακεδονικός Πόλεμος με τους Ρωμαίους να έχουν την υποστήριξη των συμμάχων τους.

Το 197 π.Χ. οι Ρωμαίοι με αρχηγό τον Τίτο Κουίνκτιο Φλαμινίνο κατευθύνθηκαν με 34.000 άνδρες στη θέση των Κυνός Κεφαλών στη Θεσσαλία. Ο Φλαμινίνος διέθετε ακόμη κάποιο αριθμό ελεφάντων. Απέναντί του ήταν ο Φίλιππος Ε' της Μακεδονίας. Διέθετε 16.000 φαλαγγίτες, 7.500 πεζούς κι 2.000 ιππείς. Πριν τη μάχη έπεσε βροχή και ακολούθησε ομίχλη. Έτσι ένα τμήμα στρατού του Φιλίππου βρέθηκε σε κάποιους λόφους. Εκεί συναντήθηκε με ένα τμήμα ιππικού του Φλαμινίνου. Ο τελευταίος ενίσχυσε το τμήμα για να απασχολήσει τη μακεδονική φάλαγγα να την κρατήσει σε έδαφος που δε μπορούσε να αναπτυχθεί και να την αντιμετωπίσει. Ο Φίλιππος παρά τις δυσκολίες κατάφερε και απώθησε τους Ρωμαίους, αλλά βρέθηκε σε ακατάλληλο έδαφος για τη φάλαγγα. Τότε έφτασε και το άλλο τμήμα του μακεδονικού στρατού στο αριστερό άκρο. Τότε διέταξε τους στρατιώτες του να βγάλουν τα ξίφη τους και να επιτεθούν. Οι Ρωμαίοι υποχώρησαν, αλλά το νεοφερμένο άκρο της φάλαγγας δεν είχε σχηματίσει παράταξη. Εκμεταλλευόμενος αυτό, ο Φλαμινίνος έστειλε τους ελέφαντές του και νίκησε το αριστερό άκρο. Η υποχώρηση έκανε το δεξί άκρο που νικούσε να μείνει ακάλυπτο. Έτσι ένα τμήμα Ρωμαίων επιτέθηκε από τα νώτα στους Μακεδόνες. Οι τελευταίοι κυκλώθηκαν και συνετρίβησαν.

Μετά τη μάχη οι Μακεδόνες μετρούσαν απώλειες των 5.000 ανδρών και οι Ρωμαίοι των 2.000 ανδρών. Η μάχη των Κυνός Κεφαλών αποτέλεσε μια αιματηρή μάχη του Δεύτερου Μακεδονικού πολέμου. Η τελευταία αποφασιστική μάχη μεταξύ Ρωμαίων και Μακεδόνων ήταν η Μάχη της Πύδνας που έγινε στις 22 Ιουνίου του 168 π.Χ. κατά τον Τρίτο Μακεδονικό Πόλεμο. Έτσι οι Ρωμαίοι άρχισαν την υποταγή της Ελλάδας.

• Μονογραφίες Παγκόσμιας Πολεμικής Ιστορίας, σειρά Πολεμιστές
• Πολύβιος, Οι Ιστορίες