Συντεταγμένες: 59°55′N 29°46′E / 59.917°N 29.767°E / 59.917; 29.767

Λομονόσοφ
Σημαία Έμβλημα
Λομονόσοφ 59°55′0″N 29°46′0″E
Χώρα	Ρωσία[1]
Διοικητική υπαγωγή	Petrodvortsovy District[2]
Ίδρυση	1710
Έκταση	35 km²
Πληθυσμός	39.088 (2023)[3]
Ταχ. κωδ.	198411–198412
Τηλ. κωδ.	812
Ζώνη ώρας	UTC+03:00
Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα (π • σ • ε )

Το Λομονόσοφ (ρωσικά: Ломоно́сов), παλαιότερα γνωστό ως Οράνιενμπαουμ (ρωσικά: Ораниенба́ум), είναι πόλη της βορειοδυτικής Ρωσίας, στις νότιες ακτές του Φινλανδικού Κόλπου (Βαλτική Θάλασσα). Υπάγεται στην Περιφέρεια Λένινγκραντ και απέχει 35 χμ από το κέντρο της Αγίας Πετρούπολης.

Η ιστορία της πόλης ξεκινά το 1707 - τέσσερα χρόνια αφότου ο Μέγας Πέτρος θεμελίωσε την Αγ. Πετρούπολη. Στα πλαίσια του σχεδιασμού του να μετατρέψει την Αγ. Πετρούπολη σε πρωτεύουσα της Ρωσίας, διορίζει κυβερνήτη της ευρύτερης περιοχής τον αδελφικό του φίλο Αλέξανδρο Μένσικοφ. Ο τίτλος συνοδεύεται από την εκχώρηση γης, ώστε ο Μένσικοφ να έχει δικά του κτήματα και να κτίσει το παλάτι του.

Το παλάτι θεμελιώθηκε το 1710 και ολοκληρώθηκε 17 χρόνια αργότερα από ιταλούς αρχιτέκτονες. Πρόκειται για ένα σύμπλεγμα κατοικιών, ναών και βοηθητικών κτηρίων. Το σύμπλεγμα πήρε την ονομασία Οράνιεν-μπάουμ (Oranienbaum), από τη γερμανική λέξη για την πορτοκαλιά, λόγω της συνήθειας των ευγενών να διακοσμούν τις ταράτσες των επαύλεών τους με πορτοκαλιές φυτεμένες σε μαρμάρινες γλάστρες. Ταυτόχρονα με την ανέγερση των κτηρίων δημιουργήθηκε ο Κάτω Κήπος, διακοσμημένος με συντριβάνια και γλυπτά, ο οποίος επίσης περιείχε ειδικό θερμοκήπιο για την καλλιέργεια εξωτικών φυτών.

Μετά το θάνατο της Αικατερίνης Α', χήρας και διαδόχου του Πέτρου, ο Μένσικοφ έπεσε σε δυσμένεια και πέθανε στην εξορία. Το 1743, το παλάτι γίνεται θερινή κατοικία για το Μέγα Δούκα Πέτρο Φιοντόροβιτς (μετέπειτα τσάρο Πέτρο Γ'). Ο Πέτρος προσέλαβε τον ιταλό αρχιτέκτονα Ραστρέλι που το ανακαίνισε, το εμπλούτισε με νέα αρχιτεκτονικά και διακοσμητικά στοιχεία, και προσέθεσε τους Άνω Κήπους και το Φρούριο Πέτρ-στάντ στην όχθη του ποταμού Κάροστ. Την ίδια περίοδο, σε ένα μικρό χωριό κοντά στο Οράνιεν-μπάουμ αναπτύσσεται η επεξεργασία του γυαλιού από το χημικό επιστήμονα και βιομήχανο Μιχαήλ Λομονόσοφ.

Το 1762 η Μεγάλη Αικατερίνη διέταξε την ανέγερση στην περιοχή της εξοχικής της κατοικίας. Για το λόγο αυτό, ο Ραστρέλι ανέγειρε πλήθος νέων κτηρίων με κυριότερο το Κινεζικό Παλάτι, μια μίξη μπαρόκ, κλασικιστικών και κινεζικών στοιχείων.

Έκτοτε το Οράνιενμπάουμ αναπτύχθηκε σε πόλη - θέρετρο των αριστοκρατών της Αγίας Πετρούπολης έως την Οκτωβριανή Επανάσταση του 1917, η οποία ανακήρυξε τα παλάτια και τους κήπους των ευγενών ως δημόσια περιουσία. Το 1948 μετονομάσθηκε σε Λομονόσοφ, προς τιμήν του πρωτοπόρου χημικού.

Στην απογραφή του 2002, το Λομονόσοφ είχε 37.766 κατοίκους και (μαζί με το γειτονικό Πέτερχοφ) θεωρείται ως το άκρο της Αγ. Πετρούπολης προς δυσμάς. Λόγω του αρχιτεκτονικού και φυσικού του κάλλους, η UNESCO το έχει χαρακτηρίσει Παγκόσμια Πολιτιστική Κληρονομιά.

Σήμερα το Λομονόσοφ αποτελεί πόλο έλξης χιλιάδων τουριστών, αφ' ενός λόγω της μικρής του απόστασης από την Αγ. Πετρούπολη, αφ' ετέρου γιατί το Οράνιεν-μπάουμ είναι το μόνο περιφερειακό παλάτι που γλίτωσε από τους Γερμανούς κατά την Πολιορκία του Λένινγκραντ και διατηρείται άθικτο.

• Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Lomonosov town στο Wikimedia Commons