Ζαν-Μπατίστ Τυμπί
Κρήνη του Απόλλωνα (1668-71), Βερσαλλίες
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση	1635[1][2][3] Ρώμη[3]
Θάνατος	9  Αυγούστου 1700[3] Παρίσι[3]
Χώρα πολιτογράφησης	Γαλλία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσες	Γαλλικά[4]
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητα	γλύπτης[3]
Αξιοσημείωτο έργο	Bassin de Flore, ou du Printemps
Περίοδος ακμής	1655[5] - 1700[5]
Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα

Ο Ζαν-Μπατίστ Τυμπί (γαλλικά: Jean-Baptiste Tuby), γεννήθηκε στη Ρώμη το 1635 και πέθανε στο Παρίσι το 1700, ήταν Γάλλος γλύπτης ιταλικής καταγωγής, περισσότερο γνωστός για τα γλυπτά στα σιντριβάνια των κήπων των Βερσαλλιών. Το έργο του εκφράζει την έξαρση του μπαρόκ σε συνδυασμό με τον κλασικισμό του στυλ του Λουδοβίκου ΙΔ΄.^[6]

Είχε επιτυχημένη σταδιοδρομία στην υπηρεσία του Λουδοβίκου ΙΔ΄, έγινε γρήγορα ένας από τους πιο διαπρεπείς γλύπτες στη Γαλλία και συνέβαλε στη Γαλλική τέχνη του 17ου αιώνα.^[7]

Ο Ζαν-Μπατίστ Τυμπί γεννήθηκε ως Τζανμπατίστα Τούμπι στη Ρώμη το 1635 (ο πατέρας του ήταν Γάλλος) και εκπαιδεύτηκε αρχικά ως γλύπτης στην Ιταλία, πριν εγκατασταθεί στη Γαλλία λίγο μετά το 1660.^[8] Αρχικά εργάστηκε στο εργοστάσιο των Γκομπλέν, με διευθυντή τον Σαρλ Λε Μπρεν, Πρώτο ζωγράφο του βασιλιά. Το 1664–65, εργάστηκε για την κατασκευή γλυπτών για τα τεχνητά σπήλαια και τις βεράντες του κάστρου του Σαιν-Ζερμαίν-αν-Λαι. Η επιτυχία τους τον οδήγησε στην ανάληψη μεγάλων έργων για τα σιντριβάνια και τους κήπους του ανακτόρου των Βερσαλλιών, μεταξύ των οποίων το επιχρυσωμένο γλυπτό του Απόλλωνα και του άρματος του για την Κρήνη του Απόλλωνα (1668-71), τα αλληγορικά χάλκινα αγάλματα του ποταμού Σον και του Ροδανού για το κεντρικό σιντριβάνι (1683) και το άγαλμα της Φλόρας. Κατασκεύασε επίσης ένα μνημειώδες άγαλμα της Ειρήνης και ένα μεγάλο σκαλισμένο μαρμάρινο βάζο για την αυλή, και πολλά άλλα αγάλματα με μυθολογικά θέματα για τις αλέες και τους κλειστούς κήπους στο πάρκο.^[9]

Εκτός από τα έργα του στο ανάκτορο των Βερσαλλιών, συμμετείχε στη γλυπτική διακόσμηση του μεγάρου Καρναβαλέ και συνεργάστηκε σε πολλά έργα με τον γλύπτη Αντουάν Κουαζεβό, φιλοτέχνησε άγαλμα της Παναγίας για τον τάφο του Ζαν-Μπατίστ Κολμπέρ, τώρα στην εκκλησία του Αγίου Ευσταθίου στο Παρίσι, και το χάλκινο άγαλμα της Πίστης στη σύνθεση του επιτύμβιου μνημείου του καρδινάλιου Μαζαρέν, ^[10]στο Κολλέγιο των Τεσσάρων Εθνών (τώρα Ινστιτούτο της Γαλλίας). Εργάστηκε επίσης στο σύνολο μορφών γύρω από το επιτύμβιο μνημείο του στρατάρχη Τυρέν, αρχικά στη Βασιλική Σαιν-Ντενί, τώρα κοντά στον τάφο του Ναπολέοντα στο Μέγαρο των Απομάχων.

Το 1663 έγινε δεκτός στη Βασιλική Ακαδημία Ζωγραφικής και Γλυπτικής.

Ο Ζαν-Μπατίστ Τυμπί πολιτογραφήθηκε Γάλλος πολίτης το 1672 και παντρεύτηκε την ανιψιά του Σαρλ Λε Μπρεν. Πέθανε στο Παρίσι στις 9 Αυγούστου 1700.

• Ανάκτορο των Βερσαλλιών
• 
  Γαλάτεια, κήποι των Βερσαλλιών (1667-75)
• 
  Το σιντριβάνι της Φλόρας (1672-79)
• 
  Ο Ροδανός (1685-1688)
• 
  Η κρήνη του Απόλλωνα (1668-1671)
• 
  Η Ειρήνη (1685-86)
• Άλλα έργα
• 
  Το άγαλμα της Πιετά (δεξιά) στο επιτύμβιο μνημείο του Ζαν-Μπατίστ Κολμπέρ στον Άγιο Ευστάθιο, Παρίσι,1687
• 
  Το άγαλμα της Πίστης (κάτω, δεξιά) στο επιτύμβιο μνημείο του καρδινάλιου Μαζαρέν, (1689-1692)
• 
  Η Ντιάνα με ελάφι και σκύλο, 1687, τερακότα, Λος Άντζελες
• 
  Το επιτύμβιο μνημείο του στρατάρχη Τυρέν (1676-1680)

• Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Jean-Baptiste Tuby στο Wikimedia Commons