Η Εκπαραθύρωση της Πράγας είναι μια βιαιοπραγία που διαπράχθηκε στις 23 Μαΐου 1618 στο κάστρο της Πράγας. Ονομάζεται επίσης Δεύτερη Εκπαραθύρωση της Πράγας, μετά την πρώτη του 1419. ^[1]Σηματοδοτεί το αποκορύφωμα της εξέγερσης των Βοημών ευγενών εναντίον της μοναρχίας των Αψβούργων, η οποία από έναν αιώνα κυριαρχούσε στο βασίλειο της Βοημίας.

Συνέπεια των θρησκευτικών, οικονομικών και πολιτικών ανταγωνισμών που ξέσπασαν στην Κεντρική Ευρώπη στις αρχές του 17ου αιώνα, αυτό το γεγονός ήταν η αρχή και η αφορμή του Τριακονταετούς Πολέμου. ^[2]

Το 1555, η Ειρήνη του Άουγκσμπουργκ είχε διευθετήσει μερικώς τις θρησκευτικές διαφορές στην Αγία Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία, καθιερώνοντας την αρχή του Cuius regio, eius religio, που επέτρεπε στους τοπικούς Πρίγκιπες-ηγεμόνες των γερμανικών κρατών να καθορίζουν το θρήσκευμα των υπηκόων τους.

Το Βασίλειο της Βοημίας από το 1526 κυβερνήθηκε από Αψβούργους βασιλείς, οι οποίοι δεν επέβαλαν την Καθολική πίστη στους Προτεστάντες και Χουσίτες υπηκόους τους. Μάλιστα, το 1609, για να ενισχύσει τη θέση του στη Βοημία καθώς απειλούνταν από τις διεκδικήσεις του αδελφού του Ματθία, ο Ροδόλφος Β΄ της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας (1576–1612), εξέδωσε την Επιστολή της Μεγαλειότητος, με την οποία παραχώρησε σε μεγάλο βαθμό στους Προτεστάντες της Βοημίας το δικαίωμα να ασκούν ελεύθερα τη θρησκεία τους, ουσιαστικά ιδρύοντας μια Προτεσταντική κρατική εκκλησία Βοημίας. Μετά το θάνατο του Ροδόλφου, ο διάδοχος αδελφός του Ματθίας (1612–1619) προχώρησε σε περισσότερες νομικές και θρησκευτικές παραχωρήσεις στη Βοημία.^[3]

Η σύγκρουση πυροδοτήθηκε από δύο παράγοντες: ο Ματθίας, ήδη γηρασμένος και χωρίς παιδιά, όρισε τον ξάδελφό του Φερδινάνδο Β΄ κληρονόμο του και τον εξέλεξε βασιλιά της Βοημίας το 1617. Ο Φερδινάνδος ήταν φανατικός υποστηρικτής της Καθολικής Αντιμεταρρύθμισης και αρνητικός στις θρησκευτικές ελευθερίες της Βοημίας. Οι Προτεστάντες της Βοημίας αντιτάχθηκαν στη βασιλική κυβέρνηση. Το 1618 διατάχθηκε η διακοπή της κατασκευής ορισμένων προτεσταντικών παρεκκλησιών σε βασιλική γη και όταν οι Βοημοί διαμαρτυρήθηκαν, ο Φερδινάνδος διέλυσε τη συνέλευσή τους. ^[4]

Τον Μάιο του 1618, ο βασιλιάς Φερδινάνδος Β΄ απέστειλε τέσσερις εκπροσώπους του στην Πράγα ως κυβερνήτες, καθώς ο ίδιος είχε πρόσφατα λάβει και τον τίτλο του βασιλιά της Ουγγαρίας και έλειπε. Στο κάστρο της Πράγας, στις 23 Μαΐου 1618 εκπρόσωποι της Βοημικής αριστοκρατίας οργισμένοι και θέλοντας να διερευνήσουν κατά πόσον οι εκπρόσωποι του βασιλιά ήταν υπεύθυνοι για τη διαταγή παύσης της κατασκευής μιας προτεσταντικής εκκλησίας, συγκρότησαν έκτεκτο δικαστήριο, συνέλαβαν δύο από τους βασιλικούς εκπροσώπους, τον Γιάροσλαβ Μπόριτα Μαρτινίκ και τον Βίλεμ Σλάβατα, και έναν από τους γραμματείς τους, τον Φίλιπ Φαμπρίσιους, και τους πέταξαν έξω από τα παράθυρα του κάστρου.^[5]

Αυτοί έπεσαν από ύψος περίπου 15 μέτρων, αλλά κανένας τους δεν τραυματίστηκε σοβαρά, χάρη στην κλίση του εδάφους που μείωσε την πρόσκρουση. Η επιβίωση των τριών βασιλικών αντιπροσώπων θεωρήθηκε, στους Καθολικούς κύκλους, ως θεϊκή παρέμβαση και σημάδι ότι η Καθολική πίστη ήταν η εγκεκριμένη από τον Θεό.

Από τους συμμετέχοντες στα γεγονότα Βοημούς, όσοι δεν μπόρεσαν να διαφύγουν συνελήφθησαν και 43 από αυτούς καταδικάστηκαν σε θάνατο. Στις 21 Ιουνίου 1621, 27 αποκεφαλίστηκαν στην πλατεία της Παλιάς Πόλης της Πράγας και η περιουσία τους κατασχέθηκε από τον αυτοκράτορα.

Την εκπαραθύρωση της Πράγας ακολούθησε εξέγερση των κατοίκων της Βοημίας και των γύρω περιοχών των Αψβούργων. Οι στασιαστές εξέλεξαν τον Φρειδερίκο Ε΄ πρίγκιπα-εκλέκτορα του Παλατινάτου ως βασιλιά τους, ως εξέχον μέλος της Προτεσταντικής Ένωσης που είχε ιδρύσει ο πατέρας του Φρειδερίκος Δ΄.

Μετά από κάποιες περιορισμένες επιτυχίες των Βοημών, οι αυτοκρατορικές δυνάμεις προχώρησαν στην εισβολή και ειρήνευση, με αποκορύφωμα την ήττα των εξεγερμένων στη μάχη του Λευκού Όρους και την εξορία του Φρειδερίκου Ε΄. ^[6]

Η αποτυχία αυτής της εξέγερσης ήταν καταστροφική για το βασίλειο της Βοημίας. Η τοπική αριστοκρατία αποδεκατίστηκε και μόνο μερικές οικογένειες πιστές στον αυτοκράτορα κατάφεραν να αποφύγουν τη δήμευση. Οι Αψβούργοι ενέτειναν τον συγκεντρωτισμό της εξουσίας. Από το 1627, το νέο σύνταγμα του βασιλείου, που επικυρώθηκε στη Βιέννη, έκανε το στέμμα κληρονομικό προς όφελός τους. Ο Καθολικισμός έγινε η αποκλειστική θρησκεία και τα Γερμανικά αντικατέστησαν τα Τσεχικά ως επίσημη γλώσσα. Τα αστικά δικαιώματα περιορίσθηκαν σημαντικά.

Αλλά η κυριότερη συνέπεια αυτής της βιαιοπραγίας: ήταν η αφορμή για τον Τριακονταετή πόλεμο (1618-1648).^[2]