Εκκλησιάζουσες Ἐκκλησιάζουσαι
Συγγραφέας	Αριστοφάνης
Πρωτότυπος τίτλος	Ἐκκλησιάζουσαι
Παγκόσμια πρώτη παράσταση	392 π.Χ.
Γλώσσα πρωτότυπου	αρχαία ελληνικά
Είδος	Παλαιά κωμωδία
Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα
π σ ε

Οι Εκκλησιάζουσες είναι κωμωδία του Αριστοφάνη.

Το έργο είχε ως στόχο να ασκήσει κριτική στην τότε αθηναϊκή κυβέρνηση.

Στις αρχές του 4ου αιώνα π.Χ., η Αθήνα είχε εμπλακεί στον Πελοποννησιακό Πόλεμο και βρισκόταν εν μέσω συνεχόμενων μαχών με τη Σπάρτη. Η Αθήνα και οι σύμμαχοί της, η Θήβα, η Κόρινθος και το Άργος έζησαν πάνω από δύο χρόνια παλεύοντας να απαλλαγούν από τους Σπαρτιάτες με πολλές επιτυχίες και αποτυχίες στην πορεία. Ενώ η Αθήνα ήταν σε θέση να ανακτήσει τη ναυτική εξουσία στο Αιγαίο Πέλαγος χάρη στις συμμαχίες που δημιουργήθηκαν με την Περσία και τον βασιλιά της Κύπρου Ευαγόρα, ο λαός της Αθήνας εξαθλιώθηκε. Για το λόγο αυτό, οι φτωχοί ευνοούσαν τον πόλεμο καθώς εξασφάλιζε μελλοντική επαγγελματική απασχόληση ενώ οι πλούσιοι ευνοούσαν την ειρήνη, καθώς ο πόλεμος απαιτούσε μεγαλύτερες συνεισφορές από μέρους τους. Η συνέχιση του Κορινθιακού Πολέμου οδήγησε αναπόφευκτα σε αυξημένες κατασχέσεις και αναγκαστικές εισφορές από πλούσιους Αθηναίους. Αυτή η ατμόσφαιρα οδήγησε σε ένα υλικό και ηθικό άγχος που απεικονίστηκε στην Αθήνα που αντιπροσωπεύει ο Αριστοφάνης.

Σύμφωνα με τον Erich Segal, η ανάγνωση του έργου ως γνήσια εξερεύνηση των γυναικών στην εξουσία είναι λανθασμένη. Στην πραγματικότητα το έργο ακολουθεί τη συγκρουσιακή δομή του Αριστοφάνη για τη Δημοκρατία σε πρόβλημα, μια λύση που προτείνεται και τη λύση αυτή τελικά να αποτυγχάνει. Τα έργα του Αριστοφάνη αντλούν κυρίως τις αφηγήσεις τους από παράλογες πολιτικές και κοινωνικές καινοτομίες που προέρχονται από την ροπή του κράτους προς την απόδοση εξουσίας σε θηλυπρεπείς άνδρες, εκτοπίζοντας την παραδοσιακά ισχυρή και ανδροπρεπή ηγεσία. Η άνοδος των γυναικών στην πολιτική εξουσία στις Εκκλησιάζουσες είναι ένα ακόμη σχόλιο για αυτό που ο Αριστοφάνης θεώρησε επαίσχυντη θηλυκότητα των ανδρών που βρίσκονταν στην εξουσία στην Αθήνα. Το γεγονός ότι οι γυναίκες σε αυτήν την περίπτωση μπορούσαν να μπουν στη συνέλευση και να περάσουν με επιτυχία ως άνδρες ήταν ένα σχόλιο για τους πολιτικούς που δε διέφεραν με κάποιον τρόπο από γυναίκες με κοστούμια.

Η κωμωδία είναι επίσης γνωστή και για μια από τις μεγαλύτερες εάν όχι τη μεγαλύτερη σύνθετη λέξη που έχει εμφανιστεί στη λογοτεχνία, τη λέξη λοπαδοτεμαχοσελαχογαλεοκρανιολειψανοδριμυποτριμματοσιλφιοκαραβομελιτοκατακεχυμενοκιχλ­επικοσσυφοφαττοπεριστεραλεκτρυονοπτοκεφαλλιοκιγκλοπελειολαγῳοσιραιοβαφητραγανοπτερύγων η οποία είναι ένα πιάτο φαγητού με μεγάλη ποικιλία εδεσμάτων και εμφανίζεται στην τελευταία επανάληψη του χορού του έργου, στο σημείο όπου ο Βλέπυρος προσκαλείται στο συμπόσιο.

Το Εθνικό Θέατρο Ελλάδας παρουσίασε για πρώτη φορά τις Εκκλησιάζουσες στις 14 Ιουλίου 1956 στο Ωδείο Ηρώδου του Αττικού σε μετάφραση Θρασύβουλου Σταύρου και σκηνοθεσία Αλέξη Σολομού. Μεταξύ άλλων στην παράσταση έπαιζαν οι Μαίρη Αρώνη, Θάλεια Καλλιγά, Αλέκα Παΐζη, Μαρία Αλκαίου, Νέλλη Μαρσέλλου, Πόπη Παπαδάκη, Χριστόφορος Νέζερ, Βασίλης Διαμαντόπουλος, Γκίκας Μπινιάρης, Μιχάλης Καλογιάννης, Δέσπω Διαμαντίδου, Τζένη Καρέζη, Ελένη Χαλκούση, Αθανασία Μουστάκα και Μερόπη Ροζάν. ^[1]