Εικονογράφηση μπορεί να είναι μια διακόσμηση, μια ερμηνεία ή οπτική εξήγηση κάποιου είδους κειμένου, ιδέα ή διαδικασία, σχεδιασμένη με απότερο σκοπό την ενσωμάτωση σε δημοσιευμένα μέσα, όπως είναι τα φυλλάδια, οι αφίσες, κάποιο περιοδικό, βιβλίο, αγιογράφηση, διδακτικό υλικό, κινούμενα σχέδια και ταινίες. Η προέλευση της λέξη ‘εικονογράφηση’ είναι από τις λέξεις εἰκών + γράφω

Η σύγχρονη εικονογράφηση χρησιμοποιεί ένα ευρύ φάσμα στιλ και τεχνικών, όπως είναι το σχέδιο, η ζωγραφική, η εκτύπωση, το κολάζ, το μοντάζ, το ψηφιακό σχέδιο, πολυμέσα και τρισδιάστατη μοντελοποίηση. Οι περισσότεροι εικονογράφοι εργάζονται σε ανεξάρτητη βάση. Ανάλογα με το σκοπό, η εικονογράφηση μπορεί να είναι εκφραστική, ρεαλιστική, στυλιζαρισμένη ή και εξαιρετικά τεχνική. Είδη εικονογράφησης:

• Αρχιτεκτονική εικονογράφηση
• Αρχαιολογική εικονογράφηση
• Βοτανική εικονογράφηση
• Εικονογράφηση σε διαφημίσεις
• Εικονογράφηση μόδας
• Γραφικά πληροφοριών
• Τεχνική εικονογράφηση
• Ιατρική εικονογράφηση
• Αφηγηματική εικονογράφηση
• Εικονογραφημένα βιβλία
• Επιστημονική εικονογράφηση

Η τεχνική και επιστημονική εικονογράφηση κοινοποιεί πληροφορίες τεχνικού ή επιστημονικού χαρακτήρα. Αυτό μπορεί να περιλαμβάνει εκρηκτικές απόψεις, σχισμές, πετάσματα, ανακατασκευές, εικόνες διδασκαλίας, σχέδια εξαρτημάτων και διαγράμματα. Ο στόχος είναι να δημιουργηθούν εκφραστικές εικόνες που μεταφέρουν αποτελεσματικά ορισμένες πληροφορίες δια μέσω του οπτικού καναλιού στον άνθρωπο παρατηρητή.

Η τεχνική και η επιστημονική εικονογράφηση είναι γενικά σχεδιασμένα για να περιγράφουν ή να εξηγούν τα θέματα σε ένα μη τεχνικό κοινό, οπότε πρέπει να παρέχει «μια συνολική εντύπωση για να το τι είναι ένα αντικείμενο ή για να ενισχύσει το ενδιαφέρον και την κατανόηση του θεατή»

Στη σύγχρονη πρακτική εικονογράφησης, το λογισμικό 2D και 3D χρησιμοποιείται συχνά για τη δημιουργία ακριβών αναπαραστάσεων που μπορούν να ενημερωθούμε εύκολα και να επαναχρησιμοποιηθούν σε διάφορα πλαίσια.

Αρχικά, τα κόμικ χρησιμοποιήθηκαν για την εικονογράφηση καρικατούρων και για τη διασκέδαση με απλές και συνηθισμένες ιστορίες, πλέον έχουν εξελιχτεί σε μια μορφή τέχνης με αρκετά υποειδή. Τα συνηθέστερα είδη κόμικ είναι τα κομικ στριπς τα οποία μπορεί να βρει κανείς σε περιοδικά, εφημερίδες και όχι μόνο. Με αυτό το τρόπο, μία μικρή ιστορία ξετυλίγεται μέσα σε τρία ή ίσως και τέσσερα καρέ και οι μεγαλύτερες ιστορίες σε εικονογραφημένες νουβέλλες, άλμπουμ και ειδικά περιοδικά, γνωστά ως βιβλία κόμικ. Συνήθως, τα κόμικ στριπ σε περιοδικά και εφημερίδες είναι δευτερεύουσας σημασίας, δηλαδή είναι προορισμένα να κάνουν ένα γρήγορο πολιτικό ή κοινωνικό σχόλιο και βέβαια, οι αφηγηματικές τους δυνατότητες είναι περιορισμένες καθώς πρόκειται για μία απλή λωρίδα με κάποια καρέ στη σειρά. Αντιθέτως, στα περιοδικά, τα κόμικ αποτελούν το κύριο υλικό, μιας και εκτείνονται σε ολόκληρες σελίδες και εκεί οι ιστορίες παρουσιάζονται είτε αυτοτελώς είτε σε συνέχειες από τεύχος σε τεύχος. Ανάλογα με το πως τα κόμικ τα ορίζει κανείς, οι ρίζες τους μπορούν να αναζητηθούν στα Αιγυπτιακά ιερογλυφικά ή ακόμα και στο δέκατο πέμπτο (15ο) αιώνα. Η σημερινή μορφή τους, δηλαδή με καρέ και κείμενο σε λεζάντες ή συννεφάκια πρωτοεμφανίστηκε στα μέσα του 19ου αιώνα.

Ο Ελβετός ζωγράφος, δάσκαλος και καρικατουρίστας Ροδόλφος Τόπφερ, θεωρήθηκε για τη μεν Ευρώπη ο πρωτοπόρος του είδους, ο οποίος εξέδωσε το πρώτο του κόμικ με τίτλο "Histoire de M. Vieux Bois" το 1837. Στις Η.Π.Α. το ίδιο του αυτό έργο εκδόθηκε ως "Οι περιπέτειες του Odadiah Olduck". Αργότερα εξέδωσε στην Αγγλία το 1884 το περιοδικό "Ally Sloper's Half Holiday". Στις Η.Π.Α. το ίδιο εκδόθηκες ως "Hogan's Alley του Ρίτσαρντ Άουτκολτ". Σε αυτό, το Κίτρινο Παιδί, το οποίο ήταν ο κύριος χαρακτήρας και άρχισε να δημοσιεύεται σαν ένθετο στριπ σε εφημερίδες το έτος 1895 και ειδικότερα, στη "New York World" του Joseph Pulitzer.

Από τα αρχαία χρόνια ο άνθρωπος συνήθιζε να χρησιμοποιεί διάφορες εικόνες για να εξηγήσει ιστορίες. Η πρώτη καταγεγραμμένη εικονογράφηση ανακαλύφτηκε σε μία σπηλιά στη Γαλλία περίπου το 15,000 π.Χ.