Το παρόν λήμμα αφορά τον πρώην καποδιστριακό δήμο Νίκου Καζαντζάκη.

Για τον σημερινό δήμο βλέπε: Δήμος Αρχανών-Αστερουσίων.Συντεταγμένες: 35°10′N 25°10′E / 35.167°N 25.167°E / 35.167; 25.167

Ο Δήμος Νίκου Καζαντζάκη ήταν δήμος του Νομού Ηρακλείου που λειτούργησε την περίοδο 1994 -2010. Συστάθηκε το 1994, με τη συνένωση παλαιότερων κοινοτήτων της περιοχής, οι οποίες απετέλεσαν τα δημοτικά διαμερίσματα (Δ.δ.) του δήμου, ενώ με την εφαρμογή του Προγράμματος Καποδίστριας διευρύνθηκε, με την προσάρτηση των κοινοτήτων Μεταξοχωρίου και Δαμανίων.^[1] Καταργήθηκε το 2011, με την εφαρμογή του Προγράμματος Καλλικράτης και εντάχθηκε στον νέο Δήμο Αρχάνων-Αστερουσίων. Βρισκόταν στο κέντρο του Νομού Ηρακλείου και κατελάμβανε έκταση 102.201 στρεμμάτων. Ωε έδρα είχε οριστεί ο οικισμός Πεζά. Σύμφωνα με την Απογραφή του 2001, ο δήμος είχε πληθυσμό 7.171 κατοίκων.

Περιελάμβανε 14 δημοτικά διαμερίσματα:

Δ.δ. Αγίου Βασιλείου -- ο Άγιος Βασίλειος

Δ.δ. Αγιών Παρασκιών

• οι Αγιές Παρασκιές
• τα Κελιά

Δ.δ. Αλαγνίου -- το Αλάγνι

Δ.δ. Αστρακών -- οι Αστρακοί

Δ.δ. Αστριτσίου -- το Αστρίτσι

Δ.δ. Δαμανίων

• τα Δαμάνια
• το Αρκάδι
• το Μελιδοχώρι

Δ.δ. Καλλονής -- η Καλλονή

Δ.δ. Καταλαγαρίου -- το Καταλαγάρι

Δ.δ. Κουνάβων -- οι Κουνάβοι

Δ.δ. Μελεσσών

• οι Μελέσες
• τα Φιλίσια

Δ.δ. Μεταξοχωρίου

• το Μεταξοχώρι
• τα Αρμανώγεια
• η Μονή Αγίου Γεωργίου Επανωσήφη
• το Παρθένι

Δ.δ. Μυρτιάς (Βαρβάρων) -- η Μυρτιά

Δ.δ. Πεζών -- τα Πεζά

Δ.δ. Χουδετσίου -- το Χουδέτσι

• Στοιχεία για τον δήμο Νίκου Καζαντζάκη από το Υπουργείο Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης Αρχειοθετήθηκε 2007-11-03 στο Wayback Machine.