For faster navigation, this Iframe is preloading the Wikiwand page for Математика.

Математика

Математика (ав.гр. μᾰθημᾰτικά[1] < μάθημα «тишкерни; ăслав») — тытăмсене, йĕркене тата çыхăнусене палăртакан ăслав. Шутлас, виçес, ăнлантарас кирлĕлĕхсене кура историре (пурнăçра) йĕркеленнĕ.


Пифагор теореми. Схема туса куçа курăнмалла кăтартни (сăнарлă интерпретаци)

Математика кунçулĕ çинчен (кĕскен)

[тӳрлет | кодне тӳрлет]

А. Н. Колмогоров академик математика историне çапла кăтартнă:

  1. Математика çуралнă тапхăр, çак вăхăтра чылай ĕç валли пĕлӳ-хăнăху пухнă;
  1. Элементарлă математика тапхăрĕ, пирĕн эрăччен VI—V ĕмĕрсенче пуçланса, XVI ĕмĕр вĕçĕнче вĕçленет.
  1. Улшăнуллă капсен математикин тапхăрĕ, XVII—XVIII ĕмĕрсем, «ăна çаплах тепĕр сăмахпа „аслă математика“ тапхăрĕ теме пулать»;
  1. Хальхи математика тапхăрĕ —XIX—XX ĕмĕрсем

Математикăн тĕп темисем

[тӳрлет | кодне тӳрлет]
ХисепсемПурлăх хисепĕсемТулли хисепсемВаклă хисепсемЧăн хисепсемТытăмлă хисепсемгипертытăмлă хисепсемКватернионсем – Октонионсем – СеденионсемГиперчăн хисепсем – Сюрреаллă хисепсем – p-адикăлла хисепсем – Математика константисемХисепсен ячĕсемВĕçсĕрлĕх – Никĕссем

«Хисеп» паллă малтан пурлăх хисепĕсем шутне кĕрет. Кайран çак палăрту ваклă хисепсем, чăн хисепсем, тытăмлă хисепсем тата ытти хисепсем çине те сарăлать.

Пурлăх хисепĕсем Тулли хисепсем Ваклă хисепсем
Чăн хисепсем Тытăмлă хисепсем Кватернионсем

Улăштармасăр урăхлатни (Трансформацилени)

[тӳрлет | кодне тӳрлет]
Арифметика Дифференциаллă тата Интеграллă шутлав Векторла анализ Анализ
Дифференциаллă танлăхсем Динамикăллă системăсем Пăтрашу теорийĕ
АрифметикаВекторла анализАнализВиçе теорийĕДифференциаллă танлăхсем – Динамикăллă системăсем – Пăтрашу теорийĕ – Тивĕçсен шучĕсем

Структурăсем

[тӳрлет | кодне тӳрлет]
Йышсен теорийĕАбстрактлă алгебраУшкăнсен теорийĕ – Алгебрăллă структурăсем – Алгебрăллă геометриХисепсен теорийĕТопологи – Линилле алгебра – Универсаллă алгебраКатегорисен теорийĕ – Умлă-хыçлăх теорийĕ

Уçлăхла тытăмсем

[тӳрлет | кодне тӳрлет]
Геометри Тригонометри Дифференциаллă геометри Топологи Фракталсем

Дискретлă математика

[тӳрлет | кодне тӳрлет]
Математикăлла логика Шутланаяслăх теорийĕ Криптографи Графсен теорийĕ
КомбинаторикаЙышсен теорийĕ – Чĕнтĕр теорийĕ – Математикăлла логикаХисепсен теорийĕ– Криптографи – Дискретлă функционаллă системăсен теорийĕ – Графсен теорийĕ – Логикăлла шутлавсен теорийĕсем

Пĕлӳлĕх сайчĕсем

[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Математика энциклопедийĕсем

[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Математикăн халăх валли кĕнекисем

[тӳрлет | кодне тӳрлет]
  • Ф. Клейн. Элементарная математика с точки зрения высшей.

Асăрхавсем

[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Пĕлӳсен классификаци системин кодĕсем

[тӳрлет | кодне тӳрлет]
  • УДК 51
  • Государственный рубрикатор научно-технической информации (ГРНТИ) (по состоянию на 2001 год): 27 МАТЕМАТИКА(ĕçлемен каçă)
{{bottomLinkPreText}} {{bottomLinkText}}
Математика
Listen to this article

This browser is not supported by Wikiwand :(
Wikiwand requires a browser with modern capabilities in order to provide you with the best reading experience.
Please download and use one of the following browsers:

This article was just edited, click to reload
This article has been deleted on Wikipedia (Why?)

Back to homepage

Please click Add in the dialog above
Please click Allow in the top-left corner,
then click Install Now in the dialog
Please click Open in the download dialog,
then click Install
Please click the "Downloads" icon in the Safari toolbar, open the first download in the list,
then click Install
{{::$root.activation.text}}

Install Wikiwand

Install on Chrome Install on Firefox
Don't forget to rate us

Tell your friends about Wikiwand!

Gmail Facebook Twitter Link

Enjoying Wikiwand?

Tell your friends and spread the love:
Share on Gmail Share on Facebook Share on Twitter Share on Buffer

Our magic isn't perfect

You can help our automatic cover photo selection by reporting an unsuitable photo.

This photo is visually disturbing This photo is not a good choice

Thank you for helping!


Your input will affect cover photo selection, along with input from other users.

X

Get ready for Wikiwand 2.0 🎉! the new version arrives on September 1st! Don't want to wait?