For faster navigation, this Iframe is preloading the Wikiwand page for Cavaddu di Troia.

Cavaddu di Troia

(LA)
« Timeo Danaos et dona ferentes »
(CO)
« Temu i Dànai, ancu quand'iddi offrini doni. »
(Publio Virghjiliu Marone, Eneidi (Libru II, 49); paroli d'ammunimentu di Laocoonte à i Troiani intenti à purtà u cavaddu drentu a cità.)
A prucissioni di u cavaddu di Troia in un dipintu di Tiepolo

U cavaddu di Troia (o Cavallu di Troia) hè una macchina da guerra chì, sicondu a lighjenda, fù imprudata da i grechi par assaltà a cità di Troia. 'Ssu termini hè intrutu in l'usu littarariu, ma ancu in u linguaghju cumunu, par indicà un stratagema incù u quali si pò pinitrà i difesi.

U Vasu di Mykonos, incù una rapprisintazioni di u Cavaddu di Troia.

Dopu à deci anni d'inutuli assediu i Grechi, suvitendu un pianu cuncipitu da Ulissi, finsini di rinuncià à a cunquista di a cità è di vultà à i so probbii sedii, lascendu nantu à a spiaghja un enormu cavaddu di legnu, par calmà i dii è favurizà u viaghju di ritornu in patria. Drintu à u cavaddu erani parò nascosti i più valurosi guerrieri grechi, vidati da Ulissi. I Troiani, felici par u priculu scampatu, trascinàni u cavaddu à l'internu di i mura, nonustanti Laocoonte è a prufitessa Cassandra avissini cunsiddatu d'ùn fà lu micca. Di suttrattu cumparsi un grecu chjamatu Sinone, u quali cunvinsi u rè ch'è u cavaddu era segnu di paci, ed era in veru un rigalu. Di notti, mentri i troiani durmiani, i grechi iscitini da u cavaddu è apritini i porti di a cità à i so propri cumpagni. Quiddi, dopu à essa si nascosti incù i so navi daretu un'isuletta vicina di nomu Tenedo, erani sbarcati dinò nantu à a spiaghja di Troia. Pinitrati in a cità, i grechi colsini di suspresa i troiani, chì funi supraffatti faciuli. Troia fù data dopu à i fiari.

Stu racontu ùn hè micca narratu in l'"Iliadi" d'Omeru (chì si cunchjudi inveci incù u funirali di Ettore, uccisu da Achilli) ed hè solu incidintalamenti citatu in l'altru puema omericu, l' "Udissea". Hè inveci mintuvatu in u sicondu libru di l'"Eneidi" di Virghjiliu: Enea, principi è esiliatu troianu, u riferisci infatti à a righjina di Cartaghjina, Didone, chì l'uspitaia in una di i tappi di u viaghju chì u purtarà finalmenti à sbarcà annantu à i costi di u Laziu, ind'iddu divintarà u ceppu di a genealugia chì avaria fundatu Roma.

I storichi muderni ani fattu l'iputesa ch'è u cavaddu di Troia fussi in rialità un arghjetu d'assediu à forma di cavaddu, cunsidarendu ch'è a so discrizzioni saria dopu stata trasfurmata in u mitu à traversu resuconti urali tramandati da parsoni chì ùn aviani micca assistutu dirittamenti à l'avvinimentu. Pausania, un storicu grecu vicutu in u seculu II d.C. scrissi in u so libru Periegesi di a Grecia ch'è chiunqua ùn cunsidarighja micca u populu troianu incredibulamenti stupidu sà ch'è u cavaddu era una macchina d'assediu.[1]

Omini in u cavaddu

[mudificà | edità a fonte]

Sicondu a Piccula Iliadi cuntinia 13 omini. Sicondu Apollodoru inveci ni cuntinia 50[2], par Tzetze 23, mentri in i Posthomerica (versi 641-650) Quintu Smirneo dà u nomu di trenta capi, è dici chì ci ni era ancu monda di più[3]. In a tradizioni ultiriori funi stabiliti à quaranta unu. Eccu l'elencu di i so noma:

  • Odisseo (capitanu)
  • Acamanti
  • Agapenore
  • Aiace di Oileo
  • Anfimaco
  • Anticlo
  • Antifate
  • Cianippo
  • Demofonte
  • Diomede
  • Echione
  • Epeo
  • Eumelo
  • Eurialo
  • Eurimaco
  • Euripilo
  • Filottete
  • Ialmeno
  • Idomeneo
  • Leonteo
  • Macaonu
  • Mege
  • Menelao
  • Menesteo
  • Merione
  • Neottolemo
  • Peneleo
  • Podalirio
  • Polipete
  • Stenelo
  • Talpio
  • Tersandro
  • Teucro
  • Toante
  • Trasimede
  1. Libru I, capitulu XXIII, sizzioni 8
  2. Pseudo-Apollodoru, Epitome 5.14.
  3. Quintu Smirneo, Posthomerica, libru XII, versi 314-335.

Da veda dinò

[mudificà | edità a fonte]
  • Eneidi
  • Udissea
  • Iliadi
  • Guerra di Troia
  • Ulissi
{{bottomLinkPreText}} {{bottomLinkText}}
Cavaddu di Troia
Listen to this article

This browser is not supported by Wikiwand :(
Wikiwand requires a browser with modern capabilities in order to provide you with the best reading experience.
Please download and use one of the following browsers:

This article was just edited, click to reload
This article has been deleted on Wikipedia (Why?)

Back to homepage

Please click Add in the dialog above
Please click Allow in the top-left corner,
then click Install Now in the dialog
Please click Open in the download dialog,
then click Install
Please click the "Downloads" icon in the Safari toolbar, open the first download in the list,
then click Install
{{::$root.activation.text}}

Install Wikiwand

Install on Chrome Install on Firefox
Don't forget to rate us

Tell your friends about Wikiwand!

Gmail Facebook Twitter Link

Enjoying Wikiwand?

Tell your friends and spread the love:
Share on Gmail Share on Facebook Share on Twitter Share on Buffer

Our magic isn't perfect

You can help our automatic cover photo selection by reporting an unsuitable photo.

This photo is visually disturbing This photo is not a good choice

Thank you for helping!


Your input will affect cover photo selection, along with input from other users.

X

Get ready for Wikiwand 2.0 🎉! the new version arrives on September 1st! Don't want to wait?