نەخچیڤان
نەخچیڤان | |
---|---|
بە ئازەربایجانی: Naxçıvan | |
دامەزران | ١٥٠٠ BCE |
ناو بە زمانی فەرمی | Naxçıvan، Նախիջևան |
زمانی فەرمی | زمانی ئازەربایجانی |
وڵات | ئازەربایجان |
پایتەختی | کۆماری خۆسەری نەخچیڤان، Nakhichevan Khanate، کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی خۆسەری نەخچیڤان، نەخچیڤان یوزد، قەزای بابەک |
دابەشکاریی کارگێڕی | کۆماری خۆسەری نەخچیڤان، نەخچیڤان یوزد، کۆماری سۆسیالیستی سۆڤیەتی خۆسەری نەخچیڤان، Nakhichevan Autonomous Region، Nakhichevan Soviet Socialist Republic |
ناوچەی کاتی | UTC+04:00، UTC+05:00 |
پۆتانی شوێن | ٣٩°١٢′٣٢″N ٤٥°٢٤′٤٤″E |
دانیشتووان | ٩٥٬١٠٠ |
بەرزی لە ئاستی دەریا | ٨٧٣ مەتر |
خوشکەشارەکان | باتومی، Brest، ڤێلیکۆ تارنۆڤۆ، Kota Kinabalu، چۆنگچینگ |
ڕووبەر | ١٥ کیلۆمەتر چوارگۆشە |
کۆدی پۆستە | AZ 7000 |
وێبگە | http://www.nakhchivan.az/ |
ئابووری بابەت | Economy of Naxçıvan |
Time of earliest written record | ١ی کانوونی دووەمی ٠٢٠٠ |
کۆدی تابلۆی ئۆتۆمۆبیل | 70، 85، 75 |
نەخچیڤان پایتەختی کۆماری خۆسەری نەخچیڤان لە ئازەربایجان کە بە ھەمان ناوە، دەکەوێتە ٤٥٠ کم (٢٨٠ میل) لە ڕۆژاوای باکوو. شارەوانی نەخچیڤان لە شاری نەخچیوان و شارۆچکەی عەلی ئاباد و گوندەکانی باشباشی، بولقان، ھاچینییەیت، قەرەچوق، قەرەخەنبەیلی، تومبوڵ، قەرەغالیق و داشدوز پێکدێت.[١] بەسەر دامێنی چیای زەنگەزووردا بڵاوبووەتەوە، لە کەناری ڕاستی ڕووباری نەخچیڤان بە بەرزی ٨٧٣ م (٢٨٦٤ پێ) لە ئاستی دەریاوە.
جوگرافیا
[دەستکاری]شارەکە بەسەر دامێنی زنجیرەی زەنگێزوردا بڵاوبووەتەوە، لە کەناری ڕاستی ڕووباری نەخچیڤان بە بەرزی نزیکەی ١٠٠٠ م (٣٣٠٠ پێ).
لافاو و وەرینی خاک بەھۆی کەمبوونەوەی ڕووپۆشی دارستانەکان بەدرێژایی کەنارەکانی ڕووبارەکان بەرزبووەوە.[٢] لە ئەنجامدا، پڕۆژەکانی دارستانکردنەوە لە شارەکەدا جێبەجێ کران بۆ ھاندانی چاندنی دار.[٢]
کولتوور
[دەستکاری]شارەکە خاوەنی چەندین چالاکیی کولتووری و خزمەتگوزاری و مۆزەخانەیە. کۆشکی حەیدەر عەلیێڤ کە پێشانگای ھەمیشەیی نیگارکێشی ناوخۆیی و ھۆڵێکی شانۆی بۆ بینەرێکی ١٠٠٠ کەسی ھەیە، ھەروەھا شانۆیەکی ئۆپێرا کە بەم دوایییە نۆژەن کراوەتەوە لە سەردەمی سۆڤیەتدا کە شانۆی درامای مۆسیقی دەوڵەتی نەخچیڤان شانۆگەری و کۆنسێرت و میوزیکاڵ و ئۆپێرا تێیدا بەدی دەھێنێت.[٣]
زۆرێک لە شوێنە ڕۆشنبیرییەکانی شارەکە لە ساڵی ٢٠١٨دا ئاھەنگیان گێڕا کاتێک نەخچیڤان وەک پایتەختی ڕۆشنبیری ئیسلامی دەستنیشانکرا.[٤]
دانیشتووانی بەرچاو
[دەستکاری]- حەیدەر عەلیێڤ
- حوسێن جاوید
- جەلیل مەمەدگولوزادە
- عەبدوڕەحمان فەتالیبەیلی
- خێتچۆ
- جەمشید ناخچیڤانسکی
- بەھروز کەنگەرلی
- ڕزا تەحمەسیب
- حوسێن خان ناخچیڤانسکی
- نازلی نەجەفۆڤا
- عەلی محەممەدالی ئۆغڵو حەسەنۆڤ
- ئاگیل مامادۆڤ (تۆپی پێ، لەدایکبووی ساڵی ١٩٨٩)
سەرچاوەکان
[دەستکاری]- ^ "Belediyye Informasiya Sistemi" (بە تورکیی ئازەربایجانی). Archived from the original on 24 September 2008. ٢٤ی ئەیلوولی ٢٠٠٨ لە وەیبەک مەشین، ئەرشیڤ کراوە.
- ^ ئ ا Hay, Mark. "How Environmentalism Can Foster Nation-Building". magazine.good.is. Archived from the original on 13 November 2014. Retrieved 13 November 2014. ١٣ی تشرینی دووەمی ٢٠١٤ لە وەیبەک مەشین، ئەرشیڤ کراوە.
- ^ "Ilham Aliyev attended a ceremony to commemorate the 90th anniversary of the Nakhchivan Autonomous Republic". en.president.az. Archived from the original on 13 November 2014. Retrieved 13 November 2014.
- ^ "Nakhchivan to be capital of Islamic Culture in 2018". en.apa.az. Archived from the original on 13 April 2016. Retrieved 13 November 2014. ١٣ی نیسانی ٢٠١٦ لە وەیبەک مەشین، ئەرشیڤ کراوە.
کۆمنزی ویکیمیدیا، میدیای پەیوەندیدار بە نەخچیڤان تێدایە. |
Text is available under the CC BY-SA 4.0 license; additional terms may apply.
Images, videos and audio are available under their respective licenses.