For faster navigation, this Iframe is preloading the Wikiwand page for Ваьппий.

Ваьппий

Йукъаралла
Ваьппий
Торшхоев Артаган — йукъараллин векал
Торшхоев Артаган — йукъараллин векал
Кхин цӀерш вабой (ваппой), ваьбби (ваьппи)
Этноиерархи
Раса кавказан
Йукъара хаамаш
Мотт гӀалгӀайн
Дин ислам (суннизм)
Къам гӀалгӀай
Гергарло цӀов-тушой
Таханлера дӀасакхалхар
 Росси: хууш дац
 ГӀалгӀайчоь: хууш дац
 ДегӀаста: хууш дац
Хьалхалера дӀасакхалхар

Къилбаседа Кавказ:

• шира. мохк Ваьппа

Ваьппий[1], истор. Кистий/Гергар Кистий (гӀалгӀ. Фаьппий) — гӀалгӀайн юкъаралла[2][3][4][5]. Шен синмехаллин а, административан а йукъ лору дукха хенара дуьйна Мецхал эвла[6].

Ваппий Ӏовха кхача тарлора 17 бӀешарахь, цхьа дакъа Гуьржийчоьнан лаьмнашка дахара, ткъа важа Ӏовха. Ӏовхойн ваьппийн тептарца уьш баьхна Тарш эвлахь. М. М. Зязиковн хаамашца, Ӏовхойн ваьппийн оьздангаллин йукъ ю Мецхалан шахьаран коьрта йуьрт — Эрзи эвла[7].

ЦӀеран бух биллинарг хила тарло олхазар — мецхалг, иза лоруш хилла ГӀалгӀайчохь а, Гуьржийчохь а. Мецхалан йукъараллин доза ду малхбузехь ЖӀайрахьца, къилбехьа Пхийшца, малхбалехь Хамхошца а, Цхьорошца а, къилбаседехьа — араболура аренашка. Къомо Ӏалашдина дийцарехь, Гуьржийчуьра цӀов-тушой лору ваьппех схьабевлла. Географин а, экономикин а хала хьолаша йитийтира шира эвланаш 16—17 бӀешарахь дуьйна, уьш кхалха буьйлабелира арене. Тахана Мецхалан йукъараллин эвланаш дӀакхийсина, еса ю, церан тидам археологаша а, этнографаша а, туристаша а бен ца бо.

Фаьппи (вабой) юкъараллан цӀеран этимологи цхьаболу историкашна хетарехь Армхин Ӏинахь хевшина йоккхачу юкъараллин топонимах яьлла. Оцу топониман маьӀна до, "мехкан малхбузен декъан бахархой" олий. Хаамчо В. Нальгиевс хоуьйту, цуьнан фонетикин кхиар кхин а хьалхара "боасе" лексемех хилар, цуьнан маьӀна "маьлха-басе". Уьш исторехь бевза юкъараллан цӀерийн варианташца: "боасой/бацой/вобой/ваьппи/фаьппи". У. Г. Дзараховс "фаьппи" дешан маьӀна до "чубаьхкинарш" олий. Кхузахь буйцурш мухажираш бу — малхбузен мехкийн тобанех[8].

Владелец этой книги Мухаммад сын Навурби Юрт-Ауховский, его отец Мухаммад, его отец Урам, его отец Дува, его отец Ума, его отец Урам, его отец Муса, его отец Утмиш, его отец Утаби. Их отцы вышли из селения ТӀарш в округе Вабо на высокой горе близ крепости Бурув. ТӀарш - имя их старшего отца. Их первые отцы пришли из вилаята (округа) Шам

Билгалдахарш

[бӀаьра нисйан | нисйан]

Литература

[бӀаьра нисйан | нисйан]
  • Дадаева А. И. Фонетические особенности аккинского диалекта чеченского языка : дис. на соиск. учёной степ. канд. филол. наук: 10. 02. 02 / Науч. рук. А. Г. Магомедов. — Дагестанский научный центр РАН. Институт языка, литературы и искусства им. Г. Цадасы. — Махачкала, 2005. — 172, [5] с.
  • Я . З . Ахмадов О Ч Е Р К исторической географии и этнополитического развития Чечни в XVI 9 XVIII веках Благотворительный фонд поддержки чеченской литературы 2009
  • Угрозы национальной безопасности России на Северном Кавказе: этноконфессиональный аспект - Гаджи Пирмурадович Герейханов, Алексей Григорьевич Лукьянов, Игорь Сергеевич Моренов
  • Из истории горцев Восточной Грузии: Тушетия XVI-первой половины XIX вв - Абрам Ибоевич Шавхелишвили Мецниереба, 1983
  • Ю. А. Жданов. Энциклопедият культур народов Юга России. — Ростов-на-Дону: СКНЦ ВШ, 2005. — Т. Том I. — 244 с. — ISBN 5-87872-089-2.
  • Дзарахова З. М. О ГОРНОМ СЕЛЕНИИ ФАЛХАН (полевые этнографические материалы) // ВЕСТНИК Ингушского научно-исследовательского института гуманитарных науким. Ч.Э. Ахриева. — Магас, 2016. — № No2.
  • Волкова Н. Г. Этнический состав населения Северного Кавказа в XVIII — начале XX века : моногр. / Отв. ред. В. К. Гарданов. — АН СССР. Институт этнографии им. Н. Н. Миклухо-Маклая. — М. : «Наука», 1974. — 276 с. — 2300 экз.
{{bottomLinkPreText}} {{bottomLinkText}}
Ваьппий
Listen to this article

This browser is not supported by Wikiwand :(
Wikiwand requires a browser with modern capabilities in order to provide you with the best reading experience.
Please download and use one of the following browsers:

This article was just edited, click to reload
This article has been deleted on Wikipedia (Why?)

Back to homepage

Please click Add in the dialog above
Please click Allow in the top-left corner,
then click Install Now in the dialog
Please click Open in the download dialog,
then click Install
Please click the "Downloads" icon in the Safari toolbar, open the first download in the list,
then click Install
{{::$root.activation.text}}

Install Wikiwand

Install on Chrome Install on Firefox
Don't forget to rate us

Tell your friends about Wikiwand!

Gmail Facebook Twitter Link

Enjoying Wikiwand?

Tell your friends and spread the love:
Share on Gmail Share on Facebook Share on Twitter Share on Buffer

Our magic isn't perfect

You can help our automatic cover photo selection by reporting an unsuitable photo.

This photo is visually disturbing This photo is not a good choice

Thank you for helping!


Your input will affect cover photo selection, along with input from other users.

X

Get ready for Wikiwand 2.0 🎉! the new version arrives on September 1st! Don't want to wait?