Neuma
Neume (nije sigurno da li riječ potiče od grč. neuma - znak ili od grč. pneuma - dah) su prvi pismeni znakovi u muzici.
Javile su se u 8. vijeku, označavali su akcente, a izgledom su podsjećale na strelice.
Razvoj neuma je bio dug i spor. Postepeno su se akcentima počeli dodavati i drugi znakovi - tačkice i kukice. Zatim se uvodi i dijastematska notacija: neume koje su se uvijek upisivale iznad teksta. Vremenom su se ti znakovi počeli pisati nekad više, a nekad niže u odnosu na tekst, da bi se bolje opisao tok melodijske linije.
Kasnije se dodaju i tzv. ritmički znaci koji su pjevače pobliže upućivali u način interpretiranja. Tako je npr. slovo c iznad neume označavalo ubrzanje tempa (c = celeriter) a slovo t usporavanje (t = tenere).
Veliku prekretnicu čini i dodavanje prvo crvene crte (označavala je ton f a zapravo je fiksirala tri tona: jedan na crti, jedan iznad i jedan ispod nje) a potom i žute (ton c) i crne između njih (ton a).
Kasnije će veliku prekretnicu u notaciji izvršiti Guido D'Arezzo na samom početku 11. vijeka.
Izvor
[uredi | uredi izvor]- Josip Andreis, Historija muzike, (1960.).
Vanjski linkovi
[uredi | uredi izvor]
Text is available under the CC BY-SA 4.0 license; additional terms may apply.
Images, videos and audio are available under their respective licenses.
