An Unelli, pe Veneli, pe c’hoazh Venelli (Οὐένελοι en henc’hresianeg) a oa ur ur bobl c’halian en Arvorig gwechall. O vevañ e oant el ledenez a zo anvet bremañ Cotentin, en norzh da bobl an Abrincatui hag er c’hornôg d’al Lexovii. Hervez Ptolemaios e oa Crociatonum kêr-benn ar Veneli, met n’eur ket sur pelec’h e oa ar gêr-se.

Meneget int gant Julius Caesar e-barzh De Bello Gallico^[1] , e-kichen pobloù all eus Arvorig, evel ar Weneted, an Osismied pe ar Guriosolited. Sujañ a rejont da Publius Licinius Crassus e 57 kent JK ; met e 56 kent JK e voe ret kas un armead Romaned adarre a-enep an Unelli o doa graet emglev gant pobloù all eus Arvorig, Weneted, Kuriosolited, Lexovii, Aulerci Eburovices... Quintus Titurius Sabinus a oa e penn tri lejion soudarded roman, a-dal d’an Unelli ha d’o amezeien. Renet e oa ar C’halianed gant Viridovix. Kontañ a ra Julius Caesar penaos e voe faezhet ar C’halianed pa glaskjont tagañ kamp ar Romaned. Lazhet e voe kalz anezho ha nebeud a zeuas a-benn da dec’hout rak ar varc’heien roman^[2].

Gant an Unelli e voe kaset un armead 6000 den da emgann Alesia e 52 kent JK^[3].

• Pobloù Galia

1. ↑ Commentarii de Bello Gallico levrenn II, 34 & levrenn III, 11
2. ↑ Commentarii de Bello Gallico, Levrenn III, 17—19
3. ↑ Commentarii de Bello Gallico, levrenn VII, 75

g • ka • ke Pobloù kelt an Henamzer Istor Emgann an Allia (war-dro 387 a-raok J.-K.) * Dizalbad Roma (-390) * Annezadeg ar Gelted e Gevred Europa * Brezel Galatia (189 a-raok J.-K.) * Aloubadeg su Galia (125–121 a-raok J.-K.) * Brezel Galia (58–50 a-raok J.-K.) * Galia roman (50 a-raok J.-K.–476 goude J.-K.) Sevenadur ambactus * barzh * drouiz * eubages * nemeton * sevenadur Galian-ha-Roman * sevenadur La Tène * relijion * vātes * vergobret * yezhoù (galianeg, galateg, keltibereg, kentkeltieg, leponteg, pikteg) Pobloù Belgica Ambiani * Aresaces * Atrebates * Atuatuci * Bellovaci * Caeracates * Caeroesi * Caletes * Catuslugi * Catalauni * Condrusi * Eburones * Leuci * Mediomatrici * Meldi * Menapii * Morini * Nemetes * Nervii * Paemani * Remi * Silvanectes * Suessiones * Treveri * Triboci * Tungri * Veliocasses * Viromandui Britannia Atrebates * Belgae * Brigantes * Caereni * Caledonii * Cantiaci * Carnonacae * Carvetii * Catuvellauni * Coritani * Corionototae * Cornovii (Kreiz Preden) * Cornovii (Norzh Preden) * Creones * Damnonii * Decantae * Deceangli * Demetae * Dobunni * Dumnonii * Durotriges * Epidii * Gabrantovices * Iceni * Lopocares * Lugi * Maeatae * Novantae * Ordovices * Parisi * Regni * Selgovae * Setantii * Silures * Smertae * Suessiones * Taexali * Textoverdi * Trinovantes * Vacomagi * Venicones * Votadini Celtica Abrincatui * Aedui * Ambarri * Ambiliati * Anagnutes * Andecavi * Arouii * Arverni * Aulerci (Brannovices, Cenomani, Diablintes, Eburovices) * Bodiocasses * Bituriges Cubi * Bituriges Vivisci * Cadurci * Carnutes * Coriosolites * Durocasses * Esuvii * Gabali * Helvetii * Latobrigi * Lemovices * Lexovii * Lingones * Mandubii * Namnetes * Nitiobroges * Osismii * Parisii * Petrocorii * Pictones * Rauraci * Redones * Ruteni * Sagii * Santones * Senones * Segusiavi * Sequani * Tigurini * Tricasses * Tulingi * Turoni * Vellavii * Venelli * Veneti * Viducasses Narbonensis Agesinates * Albici * Allobroges * Anatilii * Atacini * Avatici * Bormani * Camactulici * Cavari * Cenomani * Comani * Dexivates * Helvii * Libicii * Ligauni * Longostaletes * Memini * Nearchi * Oxybii * Reii * Salyes * Segobrigii * Segovellauni * Suelteri * Tolosates * Tricastini * Tricores * Tricorii * Tritolli * Vertamocorii * Verucini * Vocontii * Volcae (Arecomici ha Tectosages) * Vulgientes Alpina Acitavones * Adanates * Adunicates * Alauni * Ambidravi * Ambilici * Ambisontes * Aneuniates * Ausuciates * Avantici * Belaci * Belouni * Benacenses * Bergalei * Bodiontici * Brigantii * Brigianii * Brixentes * Calucones * Carni * Catenates * Catubrini * Caturiges * Ceutrones * Ecdinii * Eguiturii * Gallitae * Genauni * Graioceli * Iemerii * Ingauni * Leponti * Licates * Medulli * Nantuates * Nemaloni * Nemeturii * Quariates * Rucinates * Salassi * Savincates * Sebaginni * Seduni * Segovii * Segusini * Sentii * Sogionti * Suetrii * Tebavii * Triulatti * Trumpilini * Ucennii * Vediantii * Velaunii * Venisami * Venostes * Vennones * Veragri * Vergunni * Vesubiani * Vindelici Cisalpina Anamares * Anauni * Anesiates * Arusnates * Bagienni * Boii * Bromanenses * Cenomani * Gallianates * Gennanates * Insubri * Libicii * Marici * Montunates * Orobii * Subinates * Taurini * Vertamocorii * Votodrones Aquitania Boii * Cocosates * Lactorates * Sotiates * Tarusates * Vasates Gevred Europa Anartes * Arabiates * Boii * Britolagai * Cornacates * Costoboci * Gotini * Eravisci * Hercuniates * Latobici * Scordisci Dindari ha Celegeri) * Serdi * Taurisci * Varciani Galatia Aigosages * Tectosages * Tolistobogii * Trocmi Hibernia Autini * Brigantes * Cauci * Coriondi * Cruithin * Darini * Domnainn * Eblani * Erdinii * Gangani * Iberni * Luceni * Menapii * Nagnate * Rhobogdi * Uterni * Velabri * Vennicni * Vodiae * Ulaid Hispania Albiones * Allotriges * Arevaci * Astured * Autrigones * Belli * Berones * Bletonesii * Cantabri* Carpetani * Keltibered * Cratistii * Germani (Oretania) * Kallaiked * Lusones * Olcades * Pellendones * Plentauri * Ruccones * Titii (Keltibered) * Turboletae * Turduli * Turmodigi * Uraci * Vaccaei * Varduli * Vettones Keodedoù rakroman Alesia * Argentomagus * Avaricum * Basel-Münsterhügel * Bibracte * Bibrax * Cenabum * Cularo * Enserune * Entremont * Gergovia * Magetobria * Noreia * Tylis * Vertillum Kelted