Kolonenn Phokas, bet savet a-raok ar Rostra war Forom Roma, ha gouestlet (pe adouestlet) d'an impalaer bizantat Phokas d'ar 1añ Eost 608, zo bet ar monumant diwezhañ bet savet eno gant an Henromaned. Sevel a ra ar golonenn gorinthiat c'haranet da 13.6 m uhelder a-ziwar he sichenn varmor wenn diñsek a hañval bezañ bet savet da gentañ en Eil kantved. D'ar mare-hont ne veze ket gwelet an diazezadur brikennoù karrezek (skeudenn, a-zehou), rak ne voe ket dizoloet live a-vremañ ar Forom betek ar pavezioù aogustat orin a-raok an XIX^vet kantved.

N'eo ket anavezet abeg resis an enor dibar-se daoust ma ouzer e voe roet da vat ar Panteon gant Phokas d'ar Pab Bonifas IV a zivizas e ouestlañ d'an holl verzherien santelaet ha ma voe ouzhpennet dezho ar Werc'hez Vari e-kerzh ar Grennamzer (Santez Vari ar Verzherien).

E laez ar golonenn e voe lakaet ouzhpennañ gant Smaragdus, anezhañ Eksark Ravenna, un delwenn alaouret skedus eus Phokas na chomas ket pell aze moarvat. E miz Here 610 e voe treitouret, paket, boureviet, lazhet ha dispennet Phokas. Bez' e oa eus Phokas un den bet ganet izel ha bet skrapet an tron gantañ. Dre holl e voe diskaret an delwennoù anezhañ. Kentoc'h eget ur merk anaoudegezh a-berzh ar Pab evel ma vez soñjet a-wechoù e tle an delwenn bezañ bet un arouez eus aotrouniezh an Impalaer war Roma, un aotrouniezh a oa o steuziañ da neuze abalamour da gwask al Lombarded. Bez' e oa ivez ur merk personel a anoudegezh a-berzh Smaragdus a oa bet lakaet un termen d'e hir amzer en harlu gant Phokas. Smaragdus a oa dleek e-keñver Phokas evit e renk galloudek e Ravenna.

Adimplijet e voe ar golonenn da c'houde evit dougen un delwenn all dediet da Ziokletian : Digizellet e voe an enskrivadur orin evit reiñ lec'h d'ar bomm a-vremañ.

Chom a reas ar golonenn en he lec'h. Uhel ha digenvez e-touez an dismantroù eo bet atav ur merk emlec'hiañ er Forom engravet ha livet alies er vedute. Gant an amzer e savas live al leur ha, d'ar mare ma reas Giuseppe Vasi ha Giambattista Piranesi o engravadurioù ha dourioù-kreñv, e-kreiz an XVIII^vet kantved, e oa bet douaret ar sichenn penn-da-benn.

• (en) René Seindal, "Kolonenn Phokas"
• (en) Encyclopaedia Romana "Kolonenn Phokas"
• (en) Christian Hülsen, 1906. Forom Roma : E istor hag ar savadurioù ennañ "Kolonenn Phokas"

Muioc'h a restroù diwar-benn

Kolonenn Phokas

a vo kavet e Wikimedia Commons.

Forom Roma, Roma

Bolz-enor Aogust | Comitium | Curia Julia | Fyrtio martyrernas oratorium | Gwareg Septimius Severus | Gwareg Titus | Kolonenn Phokas | Lacus Curtius | Lapis Niger | Mammenn Iuturna | Milliarium Aureum | Penniliz Aemilia | Penniliz Iulia | Penniliz Maksent | Porched Deorum Consentium | Porched Margaritaria | Puteal Libonis | Regia | Rostra | Santa Maria Antiqua | Santual Gwener Cloacina | Sichenn an Decennalia | Templ Antoninus ha Faustina | Templ ar Peoc'h | Templ Castor ha Pollux | Templ Gwener d'ar Romaned | Templ Janus | Templ Jul Kaezarl | Templ Romulus | Templ Sadorn | Templ Vespazian Templ Vesta | Templ Yaou Stator | Ti ar Vestalenned | Umbilicus Urbis | Via Sacra | Vicus Tuscus | Volcanal