Ліставёрткі
Acleris sparsana
Навуковая класіфікацыя
прамежныя рангі Дамен:  Эўкарыёты Царства:  Жывёлы Падцарства:  Эўметазоі Без рангу:  Двухбакова-сіметрычныя Без рангу:  Першаснаротыя Без рангу:  Ecdysozoa Без рангу:  Panarthropoda Тып:  Членістаногія Падтып:  Трахейнадыхальныя Надклас:  Шасціногія Клас:  Насякомыя Падклас:  Крылатыя насякомыя Інфраклас:  Навакрылыя насякомыя Надатрад:  Насякомыя з поўным метамарфозам Атрад:  Матылі Падатрад:  Glossata Секцыя:  Cossina Надсямейства:  Tortricoidea Сямейства:  Ліставёрткі
Міжнародная навуковая назва
Tortricidae Latreille, 1803
Сістэматыка на Віківідах Выявы на Вікісховішчы ITIS   117856 NCBI   7139 EOL   914 FW   134448

Ліставёрткі (Tortricidae або Olethreutidae) — сямейства насякомых атрада матылёў.

Размах крылаў 8—40 мм (звычайна 10—25 мм), пярэднія крылы рознай афарбоўкі, заднія шэрыя або бурыя. Лічынкі (вусені) даўжынёй да 20 мм, зеленаватыя, карычневыя або жаўтаватыя, жывуць у скручаных лісцях (адсюль назва), праточваюць хады ў каранях, пад карой, у парастках, пладах, суквеццях, шышках, дзе і акукліваюцца.

Больш за 5 тыс. відаў. Пашыраны ўсюды, акрамя Антарктыды, найбольш у трапічных і шыракалістых лясах Азіі. На Беларусі 240 відаў, найбольш трапляюцца ліставёртка дубовая зялёная (Tortrix viridana), яблыневая пладажэрка (Cydia pomonella), парасткаўюны (Rhyacionia) і інш. Многія віды — шкоднікі лесу, саду, сельскагаспадарчых культур.

Сямейства ліставёртак налічвае звыш 750 родаў і 6300 відаў.

• Tortricinae Latreille, 1803
  • Phricanthini Diakonoff, 1981 (Phricanthini)
  • Tortricini Latreille, 1803
  • Schoenotenini Diakonoff, 1952 (Schoenotenidae)
  • Cochylini Guene, 1845
  • Cnephasiini Stainton, [1858] (Cnephasidae)
  • Archipini Pierce & Metcalfe, 1922
  • Epitymbiini Common, 1958
  • Sparganothini Druce, 1912
  • Atteriini Busck, 1932
  • Euliini Kuznetsov & Stekolnikov, 1977
  • Ceracini Cotes and Swinhoe, 1889
• Chlidanotinae Meyrick, 1906 (Chlidanotidae)
  • Polyorthini Obraztsov, 1966
  • Chlidanotini Meyrick, 1906 (Chlidanotidae)
  • Hilarographini Diakonoff, 1977
• Olethreutinae Walsingham, 1895
  • Microcorsini Kuznetsov, 1970
  • Gatesclarkeanini Diakonoff, 1973
  • Endotheniini Diakonoff, 1973
  • Bactrini Falkovitsh, 1962
  • Olethreutini Walsingham, 1895
  • Enarmoniini Diakonoff, 1953
  • Eucosmini Meyrick, 1909 (Eucosmidae)
  • Grapholitini Guene, 1845

• Літвінава А. Ліставёрткі // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 9: Кулібін — Малаіта / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 1999. — Т. 9. — С. 287. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0155-9 (т. 9).
• Листовёртки // Биологический энциклопедический словарь / Гл. ред. М. С. Гиляров; Редкол.: А. А. Баев, Г. Г. Винберг, Г. А. Заварзин и др. — М.: Сов. энциклопедия, 1986. — 831 с. — 100 000 экз.
• Сельско-хозяйственный энциклопедический словарь. / Главный редактор: В. К. Месяц.— М.: Советская энциклопедия, 1989. (руск.)

• Как бороться с листоверткой на плодовых деревьях — разбираем внимательно // Сайт «Земледелие и скотоводство» Архівавана 17 красавіка 2023. (руск.)