Шарлеруа фр.: Charleroi валон.: Tchålerwè валон.: Chålerwè Герб Сцяг[d] Краіна  Бельгія[1] Правінцыя Эно Каардынаты 50°25′00″ пн. ш. 4°26′39″ у. д.HGЯO Кіраўнік Paul Magnette[d] Плошча 102,08 км² Насельніцтва ▲201 816 чал. (1 студзеня 2018)[2] Часавы пояс UTC+1 Тэлефонны код 071 Паштовыя індэксы 6000, 6001, 6010, 6020, 6030-6032, 6040-6044, 6060, 6061 Афіцыйны сайт charleroi.be Шарлеруа на карце Бельгіі

Медыяфайлы на Вікісховішчы

Шарлеруа (фр.: Charleroi, валон.: Tchålerwè) — горад у Бельгіі, размешчаны ў правінцыі Эно, якая адносіцца да Валонскай часткі краіны. Шарлеруа знаходзіцца на рацэ Самбр, у 50 км на поўдзень ад Бруселя. У горадзе пражываюць 212.000 чалавек.

У эканоміку Шарлеруа традыцыйна найбольшы ўклад уносяць сталявары, аднак гэтая галіна ў апошні час структурна змянілася. Акрамя гэтага, горад з’яўляецца авіяцыйным (аэрапорт Брусель-Шарлеруа) і чыгуначным вузлом. Праз канал Шарлеруа-Брусель горад мае зносіны з фламандскімі воднымі шляхамі.

Шарлеруа быў заснаваны іспанцамі ў 1666 годзе як крэпасць Шарнуа (фр. Charnoy), пазней перайменаваны ў гонар юнага караля Карла II. Футбольны стадыён горада быў адной з арэн, на якіх праходзілі матчы чэмпіянату Еўропы па футболу 2000.

Раён Шарлеруа быў заселены ўжо ў дагістарычны перыяд, са слядамі металургічнай і камерцыйнай дзейнасці ўздоўж Самбры. У рымскі перыяд у гэтым раёне было пабудавана некалькі грамадскіх будынкаў, храмаў і віл. Знойдзены пахаванні з каштоўнасцямі і зброяй. Першае пісьмовае згадванне аб месцы пад назвай Чарной датуецца ахвяраваннем абацтва Лоб IX ст., у якім пералічваюцца розныя суседнія гарады і звязаныя з імі абавязкі дзесяціны. У Сярэднявеччы Чарной быў адным са шматлікіх невялікіх хутароў у гэтым раёне, дзе пражывала не больш за каля 50 жыхароў, і ўваходзіў у склад графства Намюр.

Тэрытарыяльныя страты Іспаніі па Пірэнейскай дамове 1659 года пакінулі разрыў паміж ключавымі крэпасцямі Монс і Намюр; Каб запоўніць гэтае месца, Франсіска Кастэль Радрыга, тагачасны губернатар Іспанскіх Нідэрландаў, экспрапрыяваў зямлю вакол Чарнога, каб пабудаваць крэпасць каля Самбра. У верасні 1666 года ён быў пераназваны ў Шарль-Руа, або Кароль Карл, у гонар пяцігадовага Карла II Іспанскага.

Шарлеруа знаходзіўся ў цэнтры вугальнага басейна, а таксама сталеліцейнай і шкляной прамысловасці. Нягледзячы на гэта, з-за паўсюднай страты прамысловай магутнасці ў гэтым раёне з 1970-х гадоў у вугальных і сталеліцейных раёнах на працягу большай часткі 1980-х і 1990-х гадоў назіраўся значны спад.

У выніку гэтай прамысловай дзейнасці рэгіён Шарлеруа атрымаў у спадчыну шырокую прамысловую зону па электратэхніцы і вытворчасці жалеза, сталі, шкла і хімікатаў.

З пачатку 2000-х гадоў агульная эканоміка рэгіёну дыверсіфікавалася і ўключае ахову здароўя, лагістыку, біятэхналогіі, энергетыку, чыгуначны транспарт і тэлекамунікацыі.

У апошні час развіваюцца і іншыя галіны, у асноўным грамадзянская і ваенная авіяцыя, лагістыка, паліграфія і біятэхналогіі. Авіяцыйная і касмічная прамысловасць хутка развіваецца вакол аэрапорта Шарлеруа (колькасць пасажыраў вырасла з 210 000 у 1998 годзе да 8,3 мільёнаў пасажыраў у 2023 годзе.). Аэрапорт стаў другім аэрапортам Бельгіі па пасажырскіх перавозках, які з’яўляецца важным актывам для эканамічнага і камерцыйнага развіцця рэгіёну Шарлеруа. Такім чынам, дзейнасць аэрапорта стварае мноства прамых і ўскосных працоўных месцаў.

Аэрапорт Шарлеруа на 7 км на поўнач ад цэнтра, быў адкрыты ў 1919 годзе як лётная школа. Пазней тут размясціўся будынак авіяцыйнага завода Фейры.

Зараз выкарыстоўваецца ў якасці запаснога аэрапорта Бруселя.

Новы тэрмінал адкрыўся ў студзені 2008 года, замяніўшы значна меншы будынак, ёмістасць якога перавысіла свае магчымасці.

Брусель знаходзіцца ў 47 км на поўнач ад аэрапорта Шарлеруа.

У кастрычніку 2021 года было афіцыйна адкрыта пашырэнне ўзлётна-пасадачнай паласы на 650 метраў, у выніку чаго яе агульная даўжыня дасягнула 3200 метраў.

Аўтаномны порт Шарлеруа забяспечвае доступ праз бельгійскія, галандскія і французскія каналы і рачную сетку да трох буйных партоў (Дзюнкерк, Антверпен і Ротэрдам). Складаецца з дваццаці дзевяці партоў у рэгіёне Шарлеруа, размешчаных уздоўж ракі Самбра і канала Брусель-Шарлеруа

• Вальдкірх, Германія
• Данецк, Украіна
• Ірсон, Францыя
• Казарана, Італія
• Манапела, Італія
• Пітсбург, ЗША
• Сент-Жуньен  (фр.) (бел., Францыя
• Шрамберг, Германія
• Хімедзі, Японія
• Фалоніка, Італія

• Франсуа-Жазеф Навез (1787—1869) — бельгійскі мастак.

• На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Шарлеруа

У сацыяльных сетках	Facebook · LinkedIn
Фота, відэа і аўдыё	YouTube
Тэматычныя сайты	DMOZ
Слоўнікі і энцыклапедыі	Вялікая каталанская · Вялікая нарвежская · Бракгаўза і Эфрона · Ларуса · Малы Бракгаўза і Эфрона · Britannica (11-th) · Britannica (онлайн) · Brockhaus · Universalis · Настольны
Нарматыўны кантроль BNE: XX453054 · BNF: 121592309 · GND: 4085219-2 · ISNI: 0000000107286302 · LCCN: n80038087 · NKC: xx0034522 · SUDOC: 030110920 · VIAF: 154703386