For faster navigation, this Iframe is preloading the Wikiwand page for Фердынанд I Справядлівы.

Фердынанд I Справядлівы

Фердынанд I Справядлівы
ісп.: Fernando I de Aragón
араг.: Ferrando I
катал.: Ferran I
Каранацыя Фердынанда I. Музей Прада, Мадрыд.
Каранацыя Фердынанда I. Музей Прада, Мадрыд.
Сцяг Кароль Арагона
1412 — 2 красавіка 1416
Каранацыя 1414
Папярэднік Марцін I
Пераемнік Альфонс V
Сцяг Кароль Сіцыліі
1410 — 2 красавіка 1416
Папярэднік Марцін II
Пераемнік Альфонс I

Нараджэнне 27 лістапада 1380 ці 2 лістапада 1380(1380-11-02)[1]
Смерць 2 красавіка 1416[2] (35 гадоў)
Месца пахавання
Род Трастамара
Бацька Хуан I[d][3]
Маці Элеанора Арагонская[d][3]
Жонка Элеанора д’Альбукерке[d][3][4]
Дзеці Альфонса V Велікадушны[3], Хуан II Бязверны[3], Энрыке Арагонскі[d], Санча Арагонскі[d], Элеанора Арагонская[d][3], Марыя Арагонская[d][3] і Педра Арагонскі[d]
Веравызнанне каталіцтва
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Фернанда I Арагонскі (ісп.: Fernando I de Aragón) таксама празваны «Антэкерскім», «Справядлівым» і «Сумленным» (27 лістапада 1380, Медзіна-дэль-Кампа — 2 красавіка 1416, Ігуалада) — кароль Арагона, Валенсіі, Маёркі, Сардзініі, Корсікі (намінальна), Сіцыліі, герцаг Афін і Неапатрыі (намінальна), граф Барселоны, Русільёна і Сердані ў 1412—1416 гадах), рэгент Кастыліі ў 1406—1416 гадах з дынастыі Трастамара.

Фернанда быў сынам караля Хуана I Кастыльскага і Элеаноры Арагонскай.

У 1406 годзе, калі сканаў яго старэйшы брат Энрыке III Кастыльскі, Фернанда адмовіўся ад кастыльскай кароны, а замест гэтага стаў разам з удавой Энрыке — Кацярынай Ланкастэрскай — рэгентам пры малалетнім Хуане II. На гэтай пасадзе праявіліся яго адміністрацыйныя здольнасці ва ўнутраных справах.

Падчас вайны з Гранадскім эміратам у 1410 годзе Фернанда захапіў горад Антэкера, па назве якога атрымаў сваю мянушку.

Калі Марцін I Арагонскі — яго дзядзька па маці — памёр, не пакінуўшы законнага спадчынніка, то ў 1412 годзе, паводле Каспскага кампрамісу, Фернанда стаў каралём Арагона. Яго сапернік, Хаймэ II Урхельскі, выступіў супраць гэтага рашэння, і Фернанда далучыў графства Урхель да Арагонскага каралеўства.

Фернанда I увёў для спадчынніка арагонскай кароны тытул «прынц Жыронскі».

Самым прыкметным дасягненнем яго кароткага кіравання стала яго згода ў 1416 годзе на зняцце антыпапы Бенедыкта XIII, што спрыяла завяршэнню Вялікага заходняга расколу, які раздзіраў рымска-каталіцкую царкву на працягу 40 гадоў.

Фернанда I Арагонскі пахаваны ў манастыры Паблет. Ларэнца Вала напісаў афіцыйную біяграфію Фернанда I — «Historiarum Ferdinandi regis Aragonum libri sex» («Пра дзеянні Фердынанда, караля Арагона»).

Сям’я і дзеці

[правіць | правіць зыходнік]

У 1393 годзе Фернанда ажаніўся з Элеанорай д’Альбукерке, і ў іх было сем дзяцей:

  • Альфонса (1396—1458), кароль Арагона, Сіцыліі і Неапаля
  • Марыя (1396—1445), першая жонка Хуана II Кастыльскага
  • Хуан (1398—1479), кароль Арагона і Навары
  • Энрыке (1400—1445), герцаг Віленскі, граф Альбукеркскі і Эмпурэйскі і інш., а таксама магістр Ордэна Сант’яга
  • Элеанора (1402—1445), жонка Дуарты I
  • Санча Арагонскі (1410—1416)

Зноскі

  1. BeWeB Праверана 7 ліпеня 2020.
  2. BeWeB
  3. а б в г д е ё Kindred Britain
  4. (unspecified title) Праверана 7 жніўня 2020.
{{bottomLinkPreText}} {{bottomLinkText}}
Фердынанд I Справядлівы
Listen to this article

This browser is not supported by Wikiwand :(
Wikiwand requires a browser with modern capabilities in order to provide you with the best reading experience.
Please download and use one of the following browsers:

This article was just edited, click to reload
This article has been deleted on Wikipedia (Why?)

Back to homepage

Please click Add in the dialog above
Please click Allow in the top-left corner,
then click Install Now in the dialog
Please click Open in the download dialog,
then click Install
Please click the "Downloads" icon in the Safari toolbar, open the first download in the list,
then click Install
{{::$root.activation.text}}

Install Wikiwand

Install on Chrome Install on Firefox
Don't forget to rate us

Tell your friends about Wikiwand!

Gmail Facebook Twitter Link

Enjoying Wikiwand?

Tell your friends and spread the love:
Share on Gmail Share on Facebook Share on Twitter Share on Buffer

Our magic isn't perfect

You can help our automatic cover photo selection by reporting an unsuitable photo.

This photo is visually disturbing This photo is not a good choice

Thank you for helping!


Your input will affect cover photo selection, along with input from other users.

X

Get ready for Wikiwand 2.0 🎉! the new version arrives on September 1st! Don't want to wait?