For faster navigation, this Iframe is preloading the Wikiwand page for Фасцыі.

Фасцыі

Ліктар з фасцыямі

Фасцыі (лац.: fasces, інакш фаскі, фасцы, таксама ліктарскія пучкі) — атрыбут улады цароў, у эпоху рымскай рэспублікі — вышэйшых магістратаў.

Перацягнутыя чырвоным шнуром або звязаныя рамянямі пучкі вязавых ці бярозавых дубцоў. Першапачаткова сімвалізавалі права магістрата дамагацца выканання сваіх рашэнняў сілай. Па-за межамі горада ў фасцыі ўтыкалася сякера, якія сімвалізавалі права магістрата караць смерцю і мілаваць падданых (унутры гарадоў вышэйшай інстанцыяй для смяротных прысудаў быў народ). Права нашэння фасцый замацоўвалася за ліктарамі. Пазней, у геральдыцы, ліктарскія фасцыі сталі сімвалізаваць дзяржаўнае і нацыянальнае адзінства, таксама ўспрымаюцца як сімвал абароны дзяржаўнасці. У такой трактоўцы яны выкарыстоўваюцца ў наш час мноствам дзяржаў і арганізацый.

Мяркуецца, што прататыпам фасцый быў персідскі барсман — рытуальны пучок перавязаных дубцоў тамарыкса, які трымаў у руцэ святар падчас зараастрыйскай літургіі. Паводле іншай версіі, фасцыі — інструмент цялесных пакаранняў (розгі), разам з сякерай — інструментам пакарання смерцю, паколькі ліктары выконвалі функцыі катаў.

Пазнейшая сімволіка

[правіць | правіць зыходнік]
Герб Францыі

Выяву фасцый можна сустрэць (як дэкаратыўны элемент) у шматлікіх пабудовах XVIII—XIX стагоддзя, на некаторых манетах Другой сусветнай вайны: (італьянскіх, албанскіх перыяду італьянскай акупацыі і французскіх перыяду ўрада Вішы).

У XVIII стагоддзі сімволіка ўкаранілася ў ЗША і Францыі. Сёння сімвалы фасцыі можна адшукаць на гербе Францыі, манеце, помніку Лінкальну, пячатцы Сената і па баках трыбуны Палаты Прадстаўнікоў Злучаных Штатаў Амерыкі.

Эмблема італьянскай нацыянальнай фашысцкай партыі

Ліктарскі пучок ёсць на гаржэце афіцэра «легіёна Віслы» (1809—1814).

Беніта Мусаліні, які кіраваўся ідэяй аднаўлення Рымскай імперыі, абраў пасля Першай сусветнай вайны фасцыі сімвалам сваёй партыі, адкуль і з'явілася яе назва — фашысцкая.


  • Лабрыс
  • Фасцыя
  • Фашына
  • Фаша
  • Францыска, сякера
{{bottomLinkPreText}} {{bottomLinkText}}
Фасцыі
Listen to this article

This browser is not supported by Wikiwand :(
Wikiwand requires a browser with modern capabilities in order to provide you with the best reading experience.
Please download and use one of the following browsers:

This article was just edited, click to reload
This article has been deleted on Wikipedia (Why?)

Back to homepage

Please click Add in the dialog above
Please click Allow in the top-left corner,
then click Install Now in the dialog
Please click Open in the download dialog,
then click Install
Please click the "Downloads" icon in the Safari toolbar, open the first download in the list,
then click Install
{{::$root.activation.text}}

Install Wikiwand

Install on Chrome Install on Firefox
Don't forget to rate us

Tell your friends about Wikiwand!

Gmail Facebook Twitter Link

Enjoying Wikiwand?

Tell your friends and spread the love:
Share on Gmail Share on Facebook Share on Twitter Share on Buffer

Our magic isn't perfect

You can help our automatic cover photo selection by reporting an unsuitable photo.

This photo is visually disturbing This photo is not a good choice

Thank you for helping!


Your input will affect cover photo selection, along with input from other users.

X

Get ready for Wikiwand 2.0 🎉! the new version arrives on September 1st! Don't want to wait?