Судак звычайны
Навуковая класіфікацыя
прамежныя рангі Дамен:  Эўкарыёты Царства:  Жывёлы Падцарства:  Эўметазоі Без рангу:  Двухбакова-сіметрычныя Без рангу:  Другаснаротыя Тып:  Хордавыя Падтып:  Пазваночныя Інфратып:  Сківічнаротыя Клада:  Рыбы Надклас:  Касцявыя рыбы Клас:  Прамянёвапёрыя рыбы Падклас:  Навапёрыя рыбы Інфраклас:  Касцістыя рыбы Надатрад:  Acanthopterygii Атрад:  Акунепадобныя Падатрад:  Percoidei Надсямейства:  Percoidea Сямейства:  Акунёвыя Род:  Судакі Від:  Судак звычайны
Міжнародная навуковая назва
Sander lucioperca Linnaeus, 1758
Сінонімы
Lucioperca lucioperca Stizostedion lucioperca (Linnaeus, 1758)
Сістэматыка на Віківідах Выявы на Вікісховішчы ITIS   650172 NCBI   283035

Судак (Sander lucioperca) — від драпежных прамянёвапёрых рыб сямейства акунёвыя (Percidae).

Даўжыня звычайна 50 — 80 (часам да 120) см, маса 2—8 (часам да 20) кг. Цела прадаўгаватае, сціснутае з бакоў, рыла завостранае, глотка невялікая; на сківіцах, акрамя дробных зубоў, моцпыя іклы. Луска дробная, заходзіць на шчэлепныя накрыўкі. Спіна і бакі зеленавата-шэрыя, бруха белае. Па баках 8 — 12 бурых плямін, якія зліваюцца ў папярочныя палосы. Спінных плаўнікоў 2, пярэдні з калючымі прамянямі; грудныя і брушныя — збліжаны.

Пашыраны ў вадаёмах басейнаў Балтыйскага, Чорнага і Каспійскага мораў. Адрозніваюць аселую (туводную) форму і паўпрахадную, якая жыве ў саланаватых водах паўднёвых мораў, а на нераст падымаецца ў рэкі. У Беларусі водзіцца ў невялікай колькасці ў буйных рэках і многіх чыстых азёрах. Штучна зарыбляюць прамысловыя вадаёмы.

Трымаецца пераважна на глыбокіх, чыстых месцах з пясчаным або камяніста-галечнікавым грунтам каля дна. Патрабавальны да кіслароднага рэжыму, дрэнна пераносіць забруджванне вады.

Драпежнік, корміцца рыбай (пераважна плоткай, верхаводкай і інш.), ракамі, жабамі.

Полавая спеласць у 3—4 гады, у самцоў на год раней за самак. Адкладванне ікры аднаразовае ў маі — чарвені, пасля зыходу паводкі, пры тэмпературы 15—16 °C, на мелкаводдзі. Нерастуе парамі, на працягу 2 сутак самец клапоціцца аб кладцы, якая адкладваецца ў гнёзды на розны субстрат. Плоднасць 100—700 тыс. ікрынак.

Мае хуткія тэмпы росту, сяголеткі пад восень дасягаюць даўжыні 10—15 см.

Каштоўная прамысловая рыба. Аб’ект таварнага і аматарскага рыбалоўства.

Мяса белае, нятлустае, далікатнае, без дробных костак, з высокімі смакавымі вартасцямі. Утрымлівае 19 % бялкоў, 1 % тлушчу, добра засвойваецца. У рэстаранах сучаснай Беларусі — адна з найбольш папулярных рыб (пераважна завозіцца). Прадаецца ў свежым, марожаным выглядзе і ў кансервах.

Існуе велізарная колькасць рэцэптаў прыгатавання, як гарачага, так і халоднага: смажаць (у тым ліку шашлыкі), вараць, запякаюць, тушаць у малацэ з цыбуляй, гатуюць пад маянэзам, у жэле, гатуюць галубцы і г.д. Асабліва смачныя заліўныя з судака. Вельмі складаная тэхналогія судака «па-Радзівілаўску» (адна з самых складаных страў літоўска-беларускай кухні). Скрэбці судака належыць асцярожна, бо ў плаўніках і жаберных вечках маюцца вострыя калючкі^[1].

• Петухоў У. Судак // Энцыклапедыя прыроды Беларусі. У 5-і т. Т. 5. Стаўраструм — Яшчур / Рэдкал. І. П. Шамякін (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелСЭ імя Петруся Броўкі, 1986. — 583 с., іл. — 10 000 экз.
• Судакі́ // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 15: Следавікі — Трыо / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2002. — Т. 15. — С. 246. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0251-2 (т. 15).