For faster navigation, this Iframe is preloading the Wikiwand page for Новарасійск.

Новарасійск

Горад
Новарасійск
руск.: Новороссийск
Герб Сцяг[d]
Герб Сцяг[d]
Краіна
Рэгіён
Каардынаты
Кіраўнік
Заснаваны
1838
Горад з
Плошча
835 км²
Вышыня цэнтра
10 м
Насельніцтва
228 739[1] чалавек (2010)
Часавы пояс
Тэлефонны код
8617; +7 9887
Паштовыя індэксы
353900—353925
Аўтамабільны код
23, 93, 193
Афіцыйны сайт
Новарасійск на карце Расіі ±
Новарасійск (Расія)
Новарасійск
Новарасійск (Краснадарскі край)
Новарасійск

Новарасійск (руск.: Новороссийск) — горад (з 1866 года) у Расіі, краявога падпарадкавання ў складзе Краснадарскага края. Насельніцтва 389,4 тыс. чалавек (2007). Заснаваны ў 1838 годзе. Горад-герой.

Размешчаны на ўзбярэжжы Новарасійскай (Цэмескай) бухты Чорнага мора. Найбуйнейшы порт Расіі на Чорным моры — пасажырскі, грузавыя парты і нафтаналіўная гавань. Адзін з пунктаў базавання Чарнаморскага флоту РФ.

Клімат субтрапічны міжземнаморскі. У зімовы час пануюць паветраныя масы ўмераных шырот, летам трапічных.

Новарасійск — галоўны цэнтр цэментнай прамысловасці на поўдні Расіі (4 цэментавыя заводы), створаны на базе буйных радовішчаў высакаякасных мергеляў. У горадзе знаходзіцца штаб-кватэра буйнага вытворцы цэменту «Новоросцемент».

Развіта машынабудаванне (заводы: «Молат», «Чырвоны рухавік», «Харчмаш», суднарамонтны, радыёзавод «Прыбой» і інш.). Маюцца прадпрыемствы прамысловасці будаўнічых матэрыялаў (выпускаюць шыфер, жалезабетонныя вырабы і інш.). Дрэваапрацоўчая (у тым ліку мэблевая), харчовая (мукамольна-элеватарны камбінат, малочны, піваварны заводы, рыбзавод і інш.), сталеліцейная (завод «Новороссметалл») прамысловасць. Прадпрыемствы чыгуначнага транспарту («Новарасійскі вагонарамонтны завод»).

Гарады-пабрацімы

[правіць | правіць зыходнік]

Вядомыя асобы

[правіць | правіць зыходнік]
  1. Колькасць насельніцтва Расійскай Федэрацыі па гарадах, пасёлках гарадскога тыпу і раёнах на 1 студзеня 2010 года (руск.)
  2. а б в г д е ё ж з https://web.archive.org/web/20180909184752/http://www.webcitation.org:80/6d28KCx6q
  3. Новороссийск – от укрепления к губернскому городу // А. Герасименко, С. Санеев.- Краснодар: Эдви.- 1998.- С. 167-169.
  4. Энциклопедический словарь / изд. Ф. А. Брокгауз, И. А. Ефрон; под ред. К. К. Арсеньева, Ф. Ф. Петрушевского: Т. XXI: Нибелунги- Нэффцеръ.- Санкт-Петербург: Типо-Литография И. А. Ефрона, 1897.- 480 с.: ил.
  5. а б в г д е http://www.MojGorod.ru/krasnod_kraj/novrossijsk/index.html
  6. http://lingvarium.org/docs/Sev-Caucas1926.zipРостов н/Д..
  7. http://www.gks.ru/free_doc/doc_2015/vov_svod.pdf
  8. http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus59_reg2.phpДемоскоп Weekly.
  9. http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus70_reg2.phpДемоскоп Weekly.
  10. Российский статистический ежегодник, 1998 год
  11. а б в г http://istmat.info/files/uploads/18276/stat._ezh._rf_1994_demografiya.pdf
  12. http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus79_reg2.phpДемоскоп Weekly.
  13. Народное хозяйство СССР 1922-1982 (Юбилейный статистический ежегодник)
  14. http://alcdata.narod.ru/USSR_70_1987М.: ЦСУ РСФСР. — 766 с.
  15. http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus89_reg2.php
  16. Российский статистический ежегодник.2002 : Стат.сб. / Госкомстат России. – М. : Госкомстат России, 2002. – 690 с. – На рус. яз. – ISBN 5-89476-123-9 : 539.00.
  17. а б в г д е http://istmat.info/files/uploads/21317/nx_5.pdf
  18. https://istmat.org/files/uploads/45329/4naselenie.pdf
  19. https://istmat.org/files/uploads/45390/07naselenie.pdf
  20. http://istmat.info/files/uploads/45859/07_naselenie.pdf
  21. http://www.perepis2002.ru/ct/doc/1_TOM_01_04.xls
  22. http://istmat.info/files/uploads/46358/r_05.doc
  23. http://www.gks.ru/doc_2005/year05.zip
  24. http://www.gks.ru/doc_2006/year06.zip
  25. http://www.gks.ru/doc_2007/year07.zip
  26. http://www.gks.ru/doc_2008/year08.zip
  27. http://www.gks.ru/bgd/regl/B09_109/IssWWW.exe/Stg/d01/tabl-21-09.xls
  28. https://krsdstat.gks.ru/storage/mediabank/pub-01-04(2).pdf
  29. http://www.gks.ru/bgd/regl/b11_04/IssWWW.exe/Stg/d04/3-p03.htm
  30. http://www.gks.ru/free_doc/doc_2012/bul_dr/mun_obr2012.rar
  31. Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2013 года. Таблица 33. Численность населения городских округов, муниципальных районов, городских и сельских поселений, городских населённых пунктов, сельских населённых пунктовРосстат, 2013. — 528 с.
  32. http://krsdstat.gks.ru/wps/wcm/connect/rosstat_ts/krsdstat/ru/news/rss/4e0d2c0043a4c2d0955995d06954faf7
  33. http://www.gks.ru/free_doc/doc_2015/bul_dr/mun_obr2015.rar
  34. http://www.gks.ru/free_doc/doc_2016/bul_dr/mun_obr2016.rar — 2018.
  35. Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2017 годаМ.: Росстат, 2017.
  36. http://krsdstat.gks.ru/wps/wcm/connect/rosstat_ts/krsdstat/resources/b98c9c8044d9a869b7d6bfde4cdebdf4/Оценка%20численности_01.01.2018.htm
  37. http://krsdstat.gks.ru/wps/wcm/connect/rosstat_ts/krsdstat/resources/81e08500497abd16af88ff3fbd401489/Оценка%20численности_01.01.2019_окончат1.htm
  38. http://krsdstat.gks.ru/storage/mediabank/Оценка%20численности_01.01.2020.htm
  39. https://rosstat.gov.ru/storage/mediabank/tab-5_VPN-2020.xlsx
  40. https://rosstat.gov.ru/storage/mediabank/Bul_MO_2023.xlsx — 2023.
  41. https://admnvrsk.ru/o-gorode/goroda-pobratimy/novyy-rayon-zapadnogo-poberezhya-goroda-tsindao-provintsii-shandun-kitayskaya-narodnaya-respublika/
  42. https://admnvrsk.ru/o-gorode/goroda-pobratimy/s-kazashko-varnenskogo-rayona-bolgarii/
  43. https://admnvrsk.ru/o-gorode/goroda-pobratimy/brest-belarus/
  44. https://city-brest.gov.by/ru/pobratim-ru/
  45. https://admnvrsk.ru/o-gorode/goroda-pobratimy/valparaiso-chili/
  46. https://admnvrsk.ru/o-gorode/goroda-pobratimy/varna-bolgariya/
  47. https://admnvrsk.ru/o-gorode/goroda-pobratimy/gavar-armeniya/
  48. https://admnvrsk.ru/o-gorode/goroda-pobratimy/geynzvill-ssha/
  49. https://admnvrsk.ru/o-gorode/goroda-pobratimy/konstantsa-rumyniya/
  50. https://admnvrsk.ru/o-gorode/goroda-pobratimy/livorno-italiya/
  51. http://www.visitoruk.com/Plymouth/20th-century-T1342.html
  52. https://www.plymouthherald.co.uk/whats-on/whats-on-news/plymouths-twin-cities-charming-things-3667510
  53. https://admnvrsk.ru/o-gorode/goroda-pobratimy/pula-khorvatiya/
  54. https://admnvrsk.ru/o-gorode/goroda-pobratimy/samsun-turtsiya/
  55. https://admnvrsk.ru/o-gorode/goroda-pobratimy/tir-sur-livan/
  56. https://admnvrsk.ru/o-gorode/goroda-pobratimy/khanty-mansiysk-khanty-mansiyskiy-avtonomnyy-okrug/
  57. https://admnvrsk.ru/o-gorode/goroda-pobratimy/khikhon-ispaniya/
{{bottomLinkPreText}} {{bottomLinkText}}
Новарасійск
Listen to this article

This browser is not supported by Wikiwand :(
Wikiwand requires a browser with modern capabilities in order to provide you with the best reading experience.
Please download and use one of the following browsers:

This article was just edited, click to reload
This article has been deleted on Wikipedia (Why?)

Back to homepage

Please click Add in the dialog above
Please click Allow in the top-left corner,
then click Install Now in the dialog
Please click Open in the download dialog,
then click Install
Please click the "Downloads" icon in the Safari toolbar, open the first download in the list,
then click Install
{{::$root.activation.text}}

Install Wikiwand

Install on Chrome Install on Firefox
Don't forget to rate us

Tell your friends about Wikiwand!

Gmail Facebook Twitter Link

Enjoying Wikiwand?

Tell your friends and spread the love:
Share on Gmail Share on Facebook Share on Twitter Share on Buffer

Our magic isn't perfect

You can help our automatic cover photo selection by reporting an unsuitable photo.

This photo is visually disturbing This photo is not a good choice

Thank you for helping!


Your input will affect cover photo selection, along with input from other users.

X

Get ready for Wikiwand 2.0 🎉! the new version arrives on September 1st! Don't want to wait?