Класіфікатар аб’ектаў адміністрацыйна-тэрытарыяльнага ладу Украіны (КААТЛУ) — нацыянальны класіфікатар ДК 014-97, зацверджаны і ўведзены ў дзеянне загадам Дзяржстандарту Украіны ад 31 кастрычніка 1997 г. № 659 (са зменамі і дапаўненнямі), які дзейнічае з 1 студзеня 1998 г. Нягледзячы на афіцыйны статус выдання і яго агульнадзяржаўнае значэнне застаецца ведамасным даведнікам Дзяржпатрэбстандарту. Істотным недахопам яго ўвядзення з’яўляецца несінхранізаванасць з базай адміністрацыйна-тэрытарыяльнага ладу Упраўлення па сувязях з мясцовымі органамі ўлады і органамі мясцовага самакіравання Апарата Вярхоўнай Рады Украіны^[1]. У перспектыве ДК 014-97 павінна перайсці да трохузроўневай сістэмы кадавання населеных пунктаў і інтэгравацца з міжнародным стандартам ISO 3166-2: UA, аднак ужо сёння мае месца неадпаведнасць кодаў першага ўзроўню адміністрацыйнага дзялення.

КААТЛУ з’яўляецца складовай часткай адзінай сістэмы класіфікацыі і кадавання тэхніка-эканамічнай і сацыяльнай інфармацыі (ДСК ТЭСІ).

КААТЛУ распрацаваны ў адпаведнасці з пастановай Кабінета Міністраў Украіны ад 4 мая 1993 № 326 «Аб канцэпцыі пабудовы нацыянальнай статыстыкі Украіны і Дзяржаўнай праграме пераходу на міжнародную сістэму ўліку і статыстыкі».

КААТЛУ прызначаны для забеспячэння дакладнасці, цэласнасці і аўтаматызаванай апрацоўкі інфармацыі ў розных аспектах усіх відаў эканамічнай дзейнасці.

КААТЛУ складаецца з кодаў і назваў усіх адміністрацыйна-тэрытарыяльных аб’ектаў Украіны, якія згрупаваныя па прыкметах тэрытарыяльнай супольнасці, гістарычных, эканамічных, геаграфічных, этнічных і культурных асаблівасцяў.

Аб’ектамі класіфікацыі ў КААТЛУ з’яўляюцца адзінкі адміністрацыйна-тэрытарыяльнага ўладкавання Украіны: Аўтаномная Рэспубліка Крым, вобласці, раёны, гарады, раёны ў гарадах, пасёлкі гарадскога тыпу, сельсаветы, пасёлкі і вёскі.

Усе аб’екты класіфікацыі размеркаваныя па тэрытарыяльнай прыкмеце і адміністрацыйнай падпарадкаванасці на чатыры ўзроўні іерархічнай класіфікацыі. Да кожнага ўзроўню класіфікацыі ўваходзяць аб’екты, падначаленыя аб’ектам папярэдняга ўзроўню.

Першы ўзровень класіфікацыі (разрады 1, 2) уключае:

• Аўтаномную Рэспубліку Крым;
• вобласці;
• гарады, якія маюць спецыяльны статус, які вызначаецца законамі Украіны.

Другі ўзровень класіфікацыі (разрады 3, 4, 5) уключае:

• гарады абласнога падпарадкавання;
• раёны Аўтаномнай Рэспублікі Крым, вобласці;
• раёны гарадоў, якія маюць спецыяльны статус, які вызначаецца законамі Украіны.

Трэці ўзровень класіфікацыі (разрады 6, 7, 8) уключае:

• гарады раённага падпарадкавання;
• раёны гарадоў абласнога падпарадкавання;
• пасёлкі гарадскога тыпу;
• сельскія саветы.

Чацвёрты ўзровень класіфікацыі (разрады 9, 10) уключае:

• вёскі;
• пасёлкі.

Кожная пазіцыя класіфікатара структурна складаецца з ідэнтыфікацыйнага кода і назвы аб’екта. Ідэнтыфікацыйны код будуецца з выкарыстаннем серыйна-парадкавага і паслядоўнага метадаў кадавання і тым самым забяспечваецца пераемнасць ад раней дзеючага агульнасаюзнага класіфікатару «Сістэма пазначэнняў аб’ектаў адміністрацыйна-тэрытарыяльнага дзялення Саюза ССР і саюзных рэспублік, а таксама населеных пунктаў» (СПАТА). Для аб’ектаў першага ўзроўню класіфікацыі вылучаныя разрады 1,2, другога ўзроўню — разрады 3-5, трэцяга ўзроўню — разрады 6-8, чацвёртага ўзроўню — разрады 9,10. У выпадку кадавання аб’ектаў другога і трэцяга ўзроўню класіфікацыі ўжываецца паслядоўны метад кадавання. Пры гэтым разрады 3 і 6 адведзены пад прыкметы, якія паказваюць на ўзровень класіфікацыі і выгляд кадаванага аб’екта класіфікацыі.

Прыкмета 2-га ўзроўню (3-і разрад) мае такое значэнне:

• 1 — гарады абласнога падпарадкавання;
• 2 — раёны Аўтаномнай Рэспублікі Крым, вобласці;
• 3 — раёны гарадоў, якія маюць спецыяльны статус.

Прыкмета 3-га ўзроўню (6-ы разрад) мае такое значэнне:

• 1 — гарады раённага падпарадкавання;
• 2 — не выкарыстоўваецца;
• 3 — раёны ў гарадах абласнога падпарадкавання;
• 4 — пасёлкі гарадскога тыпу, якія ўваходзяць у склад гарсавета;
• 5 — пасёлкі гарадскога тыпу, якія ўваходзяць у склад райсавета;
• 6 — пасёлкі гарадскога тыпу, якія ўваходзяць у склад райсавета ў горадзе;
• 7 — горада, якія ўваходзяць у склад гарсавета;
• 8 — сельсаветы, якія ўваходзяць у склад райсавета;
• 9 — сельсаветы, села, якія ўваходзяць у склад райсавета горада, гарсавета.

Назва цэнтра вобласці, раёна, сельсавета друкуецца побач з назвай вобласці, раёна, сельсавета пасля сімвала «/».

63           Харкаўская вобласць / г. Харкаў

азначае, што горад Харкаў з’яўляецца цэнтрам Харкаўскай вобласці.

Для зручнасці чытання, для кодаў сёл друкуюцца апошнія два разрады кода са зрушэннем ў адносінах да кода сельсавета, гэта значыць не паўтараюцца першыя восем разрадаў кода.

01 103 930    Прывітнэнска /  с. Прывітнэ
         01  с. Прывітнэ
         02  с. Зэлэнагір'я

азначае, што коды сёл такія:

01 103 930 01 с. Прывітнэ

01 103 930 02 с. Зэлэнагір'я

У Дадатку А прыведзены коды і назвы абласцей.

У Дадатку Б прыведзены коды і назвы раёнаў.

У Дадатку В прыведзены коды і назвы населеных пунктаў у алфавітнай паслядоўнасці.

У КААТЛУ прынятыя наступныя скарачэння:

• с. — сяло
• с-ще — пасёлак
• смт — пасёлак гарадскога тыпу
• м. — горад

Вядзенне КААТЛУ ажыццяўляе Навукова-даследчы інстытут статыстыкі Дзяржаўнага камітэта статыстыкі Украіны. Падставай для актуалізацыі з’яўляюцца змены падпарадкаванасці і назваў аб’ектаў адміністрацыйна-тэрытарыяльнага ладу Украіны.

• Спіс кодаў КААТЛУ для абласцей

• КААТЛУ для запампоўкі
• Даведнік КААТЛУ