Даната Брамантэ
| Даната Брамантэ | |
|---|---|
| італ.: Donato Bramante | |
 Помнік Брамантэ на віле Медычы | |
| Імя пры нараджэнні | Даната дзі Паскуча д’Антоніа |
| Дата нараджэння | 1444[1][2][…] |
| Месца нараджэння | |
| Дата смерці | 11 красавіка 1514 |
| Месца смерці | |
| Паходжанне | італьянец |
| Род дзейнасці | архітэктар, мастак, інжынер |
| Жанр |
жывапіс архітэктура |
| Мастацкі кірунак | Высокае Адраджэнне |
| Вядомыя працы |
Сабор Святога Пятра Санта-Марыя-дэла-Пачэ Санта-Марыя-дэле-Грацые Тэмп’ета |
| Заступнікі |
Папа Юлій II Папа Аляксандр VI |
 Медыяфайлы на Вікісховішчы | |
Даната Брамантэ (італ.: Donato (Donnino) di Pascuccio di Antonio detto il Bramante, 1444, Ферміньяна — 11 красавіка 1514, Рым) — заснавальнік і найбуйнейшы прадстаўнік архітэктуры Высокага Адраджэння. Яго самай вядомай працай з'яўляецца галоўны храм заходняга хрысціянства — базіліка Святога Пятра ў Ватыкане.
Біяграфія
[правіць | правіць зыходнік]Даната Брамантэ нарадзіўся ў Монтэ Асдруальда (цяпер Ферміньяна). Юнацтва ён правёў ва Урбіна, дзе выпрабаваў ўплыў мастакоў П'ера дэла Франчэскі і Лучана Лаураны. Пачынаў як жывапісец. У 1476 г. быў запрошаны ў гэтай якасці ў Мілан да двара герцага Ладавіка Мора, дзе сустрэўся з Леанарда да Вінчы, ідэі якога ў галіне горадабудаўніцтва аказалі вялікі ўплыў.
Міланскі перыяд Брамантэ доўжыўся 20 гадоў. Ён узвёў некалькі будынкаў, напрыклад, алтарную частку царквы Санта-Марыя-дэле-Грацые. З 1499 пасля захопу Мілана французскімі войскамі пераехаў у Рым. Тут мастацтва Брамантэ набыло класічную чысціню і манументальнасць. Найбольшай пластычнай цэласці ён дасягнуў у маленькай капліцы-ратондзе Тэмп’ета (1502) ў двары кляштара Сан-П'етра ін Мантарыа. Пры Папе Юліі II стаў галоўным папскім архітэктарам; з 1503 вёў па даручэнні Юлія II шырокія працы ў Ватыкане (двор Сан-Дамаза і двор Бельведэр). Спраектаваў і пачаў будаваць галоўны храм Рыма — сабор Святога Пятра ў Ватыкане (з 1505) і паспеў ўзвесці храм да вышыні арак. Творчасць Брамантэ — адна з вяршыняў архітэктуры Адраджэння.
У комплексе Ватыканскага палаца знаходзяцца дзве пабудовы Брамантэ — двары Бельведэр (1503—1545) і Сан Дамаза (каля 1510). Іншыя выбітныя работы Брамантэ — круглы храм Тэмп'ета ў двары кляштара Сан П'етра ін Мантарыа (1502), унутраны дворык царквы Санта-Марыя-дэла-Пачэ і фасад палацца Канчэлерыя (1499—1511), аднаго з найбольш вытанчаных рэнесансных палацаў у Рыме.
Зноскі
- ↑ Bruschi A. BRAMANTE, Donato // Dizionario Biografico degli Italiani — 1971. — Vol. 13.
- ↑ Donato Bramante
Літаратура
[правіць | правіць зыходнік]- Arnaldo Bruschi, Bramante architetto, Roma-Bari, 1969.
- Arnaldo Bruschi, Bramante, Laterza, 1973.
- Bramante milanese e l'architettura del Rinascimento lombardo , atti del seminario di studi a cura di Christoph L. Frommel; Luisa Giordano; Richard Schofield, Padova 2005
- E. H. Gombrich, Norma e forma. Studi sull'arte del Rinascimento, Torino, 1964
- Stefania Buganza, Qualche considerazione sui primordi di Bramante in Lombardia in «Nuovi Studi» 11, 2005.
- Horst Bredekamp, «La fabbrica di San Pietro. Il principio della distruzione pruduttiva», Torino, Einaudi, 2005
Спасылкі
[правіць | правіць зыходнік]
На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Даната Брамантэ
Тэматычныя сайты | ||||
|---|---|---|---|---|
| Слоўнікі і энцыклапедыі | Біяграфічны італьянцаў · Вялікая каталанская · Вялікая нарвежская · Вялікая расійская (старая версія) · Бракгаўза і Эфрона · Кругасвет · Малы Бракгаўза і Эфрона · Праваслаўная · Універсальная літоўская энцыклапедыя · Britannica (9-th) · Britannica (11-th) · Britannica (онлайн) · Catholic (1907—13) · Catholic (1997—…) · Notable Names Database · Treccani · Universalis · Гранат | |||
| ||||
Text is available under the CC BY-SA 4.0 license; additional terms may apply.
Images, videos and audio are available under their respective licenses.
