Аўстра-пруска-італьянская вайна
Аўстра-пруска-італьянская вайна | |||
---|---|---|---|
Асноўны канфлікт: Войны за аб'яднанне Германіі і незалежнасць Італіі | |||
![]() Карціна Георга Блайбтроя Бітва пры Кёніггрэцы. Масла на палатне, 1869 г. | |||
Дата | 17 чэрвеня — 26 ліпеня 1866 | ||
Месца |
Цэнтральна-заходняя Еўропа: Германія, Шлезвіг, Італія, Адрыятычнае мора, |
||
Прычына | Барацьба Прусіі і Аўстрыі за галоўную ролю ў Германіі. | ||
Вынік | Перамога Прусіі | ||
Праціўнікі | |||
|
|||
Камандуючыя | |||
|
|||
Сілы бакоў | |||
|
|||
Страты | |||
|
|||
![]() |
Аўстра-пруска-італьянская вайна 1866 года, у гісторыі Германіі вядомая таксама як Германская вайна і Сямітыднёвая вайна, у Італіі вядома як Трэцяя вайна за незалежнасць Італіі — ваенны канфлікт Прусіі і Італіі з Аўстрыйскай імперыяй за гегемонію ў Германіі і кантроль над Венецыянскай вобласцю, якая прадвызначыла малагерманскі шлях аб'яднання Германіі і завяршыла войны за незалежнасць Італіі і аб’яднанне яе вакол Сардзінскага каралеўства.
У вайне ўдзельнічалі дзве кааліцыі, якія ўзначальваліся абедзвюма вялікімі германскімі дзяржавамі — Аўстрыяй і Прусіяй адпаведна. На боку Аўстрыі выступілі Баварыя, Саксонія, Вялікае герцагства Бадэн, Вюртэмберг і Гановер, на боку Прусіі — Італія. Акрамя таго, кожны з праціўнікаў змог прыцягнуць на свой бок некалькі малазначных германскіх дзяржаў. Усяго 29 дзяржаў прама ўдзельнічала ў гэтай вайне, з іх 13 на боку Аўстрыі і 16 на боку Прусіі.
Вайна доўжылася на працягу сямі тыдняў (17 чэрвеня — 26 ліпеня 1866 года). Аўстрыя вымушана была ваяваць на два франты. Яе тэхналагічная адсталасць і палітычная ізаляцыя з 1856 года прывялі яе да паражэння. Паводле Пражскага мірнага дагавора, заключанага 23 жніўня, Аўстрыя перадавала Прусіі Гольштэйн і выходзіла з Германскага саюза. Італіі дасталася Венецыянская вобласць. Палітычным вынікам вайны 1866 года сталі канчатковыя адмова Аўстрыі ад аб’яднання германскіх дзяржаў пад сваім пачаткам і пераход гегемоніі ў Германіі да Прусіі, якая ўзначаліла Паўночнагерманскі саюз — новае канфедэратыўнае дзяржаўнае ўтварэнне.
Гл. таксама
[правіць | правіць зыходнік]- Крымская вайна
- Ота фон Бісмарк
- Вільгельм I, германскі імператар
- Дацкая вайна 1864
- Франка-пруская вайна
- Паўночнагерманскі саюз
- Германская імперыя
Літаратура
[правіць | правіць зыходнік]- Heinrich Friedjung. Der Kampf um die Vorherrschaft in Deutschland 1859 bis 1866. 2 тома. — Stuttgart. 1897.
- О. v. Lettow Vorbeck. Geschichte des Krieges von 1866. 3 тома; 1898—1902 гг.
- V. Verdy du Vernois. Im grossen Hauptquartier 1866.
- Shlichting. Moltke und Benedek. — Berlin. 1900, стр 154.
- Wilhelm Alter. Feldzeugmeister Benedek im Feldzug von 1866 (статья в журнале «Deutsche Rundschau», 1911 г. № 4, стр. 61-87).
- Kriegsgeschichtliche Abteilung I,Grosser Generalstab. Moltke in der Vorbereitung und Durchfuhrungder Operationen. Kriegsgeschichtliche Einzelschirften, Heft 36, Berlin.
Спасылкі
[правіць | правіць зыходнік]На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Аўстра-пруска-італьянская вайна
- Аўстра-пруская вайна 1866 Архівавана 23 кастрычніка 2006. (англ.)
- Уніформы салдат краін-удзельніц аўстра-прускай вайны 1866 Архівавана 31 мая 2008.
- Чорна-белыя ілюстрацыі аўстра-прускай вайны 1866 Архівавана 13 сакавіка 2016.
Войны XIX стагоддзя | |
---|---|
1800— 1809 | Напалеонаўскія войны • Апельсінавая • Першая берберыйская вайна • 2-я англа-маратхская • Руска-персідская • Першае сербскае паўстанне • 3-й кааліцыі • Егіпецкая рэвалюцыя 1805—1811 гг. • 4-й кааліцыі • Руска-турэцкая • Англа-турэцкая • Англа-дацкая • Англа-руская • Фінская • Іспана-французская • 5-й кааліцыі • Балівійская вайна за незалежнасць |
1810— 1819 | Англа-дацкая • За незалежнасць (калумбійская • мексіканская • аргентынская • венесуэльская) • Асмана-саудаўская • 1812 года • Англа-амерыканская • 6-й кааліцыі • Шведска-нарвежская • Сто дзён • Другая берберыйская вайна • Англа-непальская • 2-е сербскае паўстанне • Іспанскае ўварванне ў Новую Грэнаду • Каўказская • 3-я англа-маратхская |
1820— 1829 | Егіпецкае ўварванне ў Судан • Грамадзянская ў Іспаніі • Вайна за незалежнасць Грэцыі • Турэцка-персідская • 1-я англа-бірманская • Франка-іспанская • Вялікая Яванская • Аргенціна-бразільская • Венесуэльская рэвалюцыя • Чорная • Руска-персідская • Руска-турэцкая • Вайна Перу і Вялікай Калумбіі • Мігелісцкія (двух братоў) |
1830— 1839 | Франка-алжырская • Ліпеньская рэвалюцыя • Бельгійская рэвалюцыя • Бельгійска-галандская • Лістападаўскае паўстанне • Турэцка-егіпецкая • Чорнага ястраба • 2-я семінольская вайна • Вайна Фарапус • За незалежнасць Тэхаса • Афганска-персідская • Канадскае паўстанне • 2-я егіпецкая • Арустукская вайна • Англа-афганская • Хівінскі паход • Вайна антырэнты |
1840— 1849 | 1-я опіумная • Грамадзянская ў Іспаніі • Сіямска-в'етнамская • Мармонская • Дамініканская вайна за незалежнасць • 1-я англа-сікхская • Новазеландскія зямельныя • Амерыкана-мексіканская • Юкатанская вайна рас • Аўстра-італьянская • Дацка-пруская • Рэвалюцыя ў Аўстрыйскай імперыі • 2-я англа-сікхская |
1850— 1859 | Тайпінскае паўстанне • 2-я англа-бірманская • Турэцка-чарнагорская • Крымская • Франка-сенегальская • 2-я опіумная • Англа-персідская • Паўстанне сіпаяў • Юцкая • 1-я франка-в'етнамская • Аўстра-італа-французская • Мараканская |
1860— 1869 | Грамадзянская ў Калумбіі • Грамадзянская ў ЗША • Франка-мексіканская • Дунганскае паўстанне • Студзеньскае паўстанне • Баі за Сіманасекі • Сацумска-брытанская • Супакаенне Араўканіі • Дацкая • Парагвайская (Патройнага саюза) • Англа-бутанская вайна • Іспана-паўднёваамерыканская (1-я ціхаакіянская) • Аўстра-пруская • Вайна Чырвонага Воблака • Англа-эфіопская • Вайна Басін • Дзесяцігадовая |
1870— 1879 | Заваяванне Аргенцінай Чака • Франка-пруская • Эфіопска-егіпецкая • Заваяванне пустыні • Англа-зулуская • Хивинский паход • Вялікая вайна сіу • Баснійска-турэцкая • 1-я сербска-турэцкая • 2-я сербска-турэцкая • Чарнагорска-турэцкая • Руска-турэцкая • Грамадзянская ў Перу • 2-я англа-афганская • 2-я ціхаакіянская • Малая вайна • |
1880— 1889 | 1-я англа-бурская • Франка-туніская • Англа-егіпецкая • Франка-малагасійская • 2-я франка-в'етнамская • Франка-кітайская • Заваяванне бельгійцамі Конга • 3-я англа-бірманская • Сербска-балгарская |
1890— 1899 | 1-я франка-дагамейская • Бельгійска-арабская • 2-я франка-дагамейская • Франка-сіямская • Япона-кітайская • 1-я італа-эфіопская • Англа-занзібарская • Вайна Канудус • Філіпінская рэвалюцыя • 1-я грэка-турэцкая • За незалежнасць Кубы • Іспана-амерыканская • Англа-бурская • Іхэтуаньскае (баксёрскае) паўстанне • Філіпіна-амерыканская • Нацыянальна-вызваленчае паўстанне ў Самалі • Тысячадзённая • Грамадзянская вайна ў Венесуэле • Заваяванне Францыяй Чада |
Слоўнікі і энцыклапедыі | ||||
---|---|---|---|---|
Text is available under the CC BY-SA 4.0 license; additional terms may apply.
Images, videos and audio are available under their respective licenses.