Рэджэп Таіп Эрдаган
па-турэцку: Recep Tayyip Erdoğan
Прэзыдэнт Турэччыны
28 жніўня 2014 — цяперашні час
Папярэднік:	Абдула Гюль
прэм’ер-міністар Турэччыны
14 сакавіка 2003 — цяперашні час
Прэзыдэнт:	Ахмет Недждэт Сезер Абдула Гюль
Папярэднік:	Абдула Гюль
Мэр Стамбулу
27 сакавіка 1994 — 6 лістапада 1998
Папярэднік:	Нурэцін Сёзен
Наступнік:	Алі Мюфіт Гуртуна
Асабістыя зьвесткі
Нарадзіўся:	26 лютага 1954(1954-02-26)[1][2] (70 гадоў) Касымпаша[d], Беёглу[d], Стамбул, Турэччына або Беёглу[d], Стамбул, Турэччына
Партыя:	Партыя справядлівасьці і разьвіцьця
Сужэнец:	Эмінэ Эрдаган
Дзеці:	сыны: Ахмет Бурак і Неджмедзін Білал дочкі: Эсра і Сюмэе
Бацька:	Ахмет Эрдаган
Адукацыя:	Унівэрсытэт Мармара
Узнагароды:
Рэджэп Таіп Эрдаган у Вікісховішчы

Вікіпэдыя мае артыкулы пра іншых асобаў з прозьвішчам Эрдаган.

Рэджэ́п Таі́п Эрдага́н (па-турэцку: Recep Tayyip Erdoğan, вымаўл. [reˈdʒep taːˈjip ˈerdoː.an]; нар. 26 лютага 1954, Стамбул, Турэччына) — турэцкі палітычны і дзяржаўны дзяяч. Прэм’ер-міністар Турэччыны (з 2003), прэзыдэнт Турэччыны (з 28 жніўня 2014)^[3]. Лідэр умерана-ісламісцкай Партыі справядлівасьці і разьвіцьця.

Рэджэп Таіп Эрдаган нарадзіўся 26 лютага 1954 году ў квартале Касымпаша стамбульскага раёну Бэёглу ў сям’і працаўніка берагавой аховы на чарнаморскім узьбярэжжы. Паводле інфармацыі турэцкай газэты «Міліет», у адным са сваіх інтэрвію Эрдаган выказаўся пра тое, што ягоная сям’я — гэта выхадцы з Аджарыі (Грузія), якія перасяліліся ў Рызэ. Падлеткам ён гандляваў ліманадам і булачкамі на небясьпечных вуліцах гораду^[4]. У 1965 годзе Эрдаган скончыў пачатковую школу Піяле Паша, а ў 1973 — рэлігійны ліцэй імамаў-хатыбаў у Стамбуле^[5]. Дыплём атрымаў, здаўшы выпускныя экзамэны ў ліцэі Эюп.

У 1976 годзе ён стаў старшынём моладзевай ячэйкі Партыі нацыянальнага выратаваньня ў стамбульскім раёне Бэёглу, а затым у тым жа годзе і моладзевага аддзяленьня партыі ў Стамбуле^[5]. У 1978 ажаніўся з Эмінэ Гюльбаран. Да 1980 году Эрдаган працаваў у стамбульскіх транспартных арганізацыях. 12 верасьня 1980 году ў краіне адбыўся вайсковы пераварот, і ўсе палітычныя партыі былі забаронены. Начальнік Эрдагана ў гарадзкой радзе транспарту, палкоўнік у адстаўцы, загадаў яму згаліць вусы, але Рэджэп адмовіўся гэта зрабіць і быў у выніку звольнены з працы^[4]. Пасьля вайсковага перавароту Эрдаган працаваў мэнэджарам у прыватным сэктары. У 1981 годзе ён скончыў факультэт эканомікі і камэрцыйных навук Унівэрсытэту Мармара.

У 1984 годзе Рэджэп Таіп Эрдаган стаў старшынём аддзяленьня Партыі дастатку ў Бэёглу, а ў 1985 годзе — старшынём стамбульскага аддзяленьня партыі, а таксама сябрам вышэйшай кіруючай рады партыі^[5]. На ягоныя палітычныя погляды аказаў вялізны ўплыў заснавальнік «палітычнага ісламу» Нэджмэтын Эрбакан^[6][7].

У 1994 годзе быў абраны мэрам Стамбулу. У 1996 годзе Партыя дастатку ўдзельнічала ў кіруючай ісламскай кааліцыі, але пасьля ваеннага перавароту 1997 году была забароненая, а сам Эрдаган за прапаганду поглядаў, якія распальваюць нацыянальную варажнечу, быў асуджаны на 4 месяцы турэмнага зьняволеньня.

У ліпені 2001 году Эрдаган заснаваў Партыю справядлівасьці і разьвіцьця, якая перамагла на парлямэнцкіх выбарах у лістападзе 2002 году. Наяўнасьць судзімасьці перашкодзіла Эрдагану стаць прэм’ер-міністрам, але пасьля пачатку апэрацыі супраць Іраку турэцкая эліта, арыентаваная на ЗША, дала згоду на зьмену законаў, і Эрдаган узначаліў урад (у 2002—2003 урад узначальваў стаўленік Эрдагана Абдула Гюль). Турэччына прыняла рашэньне ўвесьці войскі на поўнач Іраку, дзе пражываюць курды.

Эрдаган зьяўляецца прыхільнікам уваходжаньня Турэччыны ў Эўразьвяз. У 2005 годзе падтрымаў Альянс цывілізацыяў, ініцыятыву прэм’ер-міністра Гішпаніі Хасэ Люіса Радрыгеса Сапатэры, накіраваную на памяншэньне трэньняў паміж заходнім і ісламскім сьветамі.

У 2009 годзе ўдзельнічаў у Сусьветным эканамічным форуме ў Давосе, дзе падверг рэзкай крытыцы прэзыдэнта Шымона Пэрэса, які бараніў пазыцыю Ізраілю пры правядзеньні ў Сэктары Газа апэрацыі «Адліванае волава»^[8].

У ліпені 2009 году падчас удзелу ў саміце вялікай васьмёркі ў Аквіле рэзка асудзіў Кітай за здушэньне ўйгурскай дэманстрацыі ў г. Урумчы, выкарыстоўваючы моцныя выразы:

«Супраць уйгураў быў практычна зьдзейсьнены генацыд»^[9]

30 верасьня 2012 быў пераабраны лідэрам кіроўнае партыі^[10].

10 жніўня 2014 перамог на першых у краіне непасрэдных выбарах прэзыдэнта, пасаду зойме 28 жніўня 2014.

• Ганаровы грамадзянін Тэгерану^[11]
• У гонар Эрдагана названы мультыспартыўны стадыён у Касымпашы — раёне Стамбулу.
• Ордэн Залатога руна (Грузія, 18 траўня 2010)^[12]
• Ордэн «Данакер» (Кыргыстан, 2011)^[13]
• Ордэн Залатога арла (Казахстан, 11 кастрычніка 2012)^[14]
• Прэмія «Квадрыга» (2004) з фармулёўкай «Мост павагі»^[15]
• Ганаровы доктар МДІМЗ (2011)^[16]

• Абдула Гюль

• Афіцыйная бачына
• Лентапэдыя  (рас.)
• Палітычныя погляды Рэджэпа Таіпа Эрдагана на ўладу, грамадзтва і культуру
• WikiLeaks: «Амбасадар Ізраілю ў Анкары лічыць, што Эрдаган адчувае рэлігійную нянавісьць да жыдоў і Ізраілю» 26.08.2011

п а р Прэм’ер-міністры Турэччыны Урад Вялікага нацыянальнага сходу (1920—1923) Мустафа Кемаль Ататурк Мустафа Фэўзі Чакмак Хусэйн Рауф Арбай Алі Фэтхі Ак’яр Турэцкая Рэспубліка (1923—2018) Ісмэт Інэню Алі Фэтхі Ак’яр Ісмэт Інэню Махмуд Джэлаль Баяр Рэфік Сайдам Ахмэт Фікры Тузэр Шукру Сарачаглу Рэджэп Пэкер Хасан Сака Шэмсэтын Гюналтай Аднан Мэндэрэс Кемаль Гюрсэль Фахрэтын Ёздылек Ісмэт Інэню Суат Хайры Юргюплю Сулейман Дэмірэль Ніхат Эрым Фэрыт Мэлен Наім Талу Бюлент Эджэвіт Садзі Ірмак Сулейман Дэмірэль Бюлент Эджэвіт Сулейман Дэмірэль Бюлент Эджэвіт Сулейман Дэмірэль Бюленд Улусу Тургут Ёзал Алі Базэр Ілдырым Акбулут Мэсут Ілмаз Сулейман Дэмірэль Эрдаль Інэню Тансу Чылер Мэсут Ілмаз Нэджмэтын Эрбакан Мэсут Ілмаз Бюлент Эджэвіт Абдула Гюль Рэджэп Таіп Эрдаган Ахмэт Давутоглу Біналі Ілдырым курсівам пазначаныя выканаўцы абавязкаў.