Xəndəkbacı — Azərbaycanda ən çox yazqabağı (bayramqabağı) günlərdə, eləcə də digər fəsillərdə əsasən uşaq və gənclər arasında geniş şəkildə oynanılan qədim oyunlardan biri.

Əvvəlcə beş-on arşın (metr) uzunluğunda bir-birindən bir-iki arşın (metr) aralı düz xətlər çəkilir və xətlərin arası xəndək adlandırılır.

Oyunu keçirmək üçün sanama üsulu ilə başçı seçirlər. Başçı uşaqları sıraya düzür və uşaqlara sağdan sola bir-bir əlini vura-vura deyir:

"Bunda" sözünün "da" hissəsi kimdə qurtarırsa, o da xəndəyə düşməli olur. Oyunun şərtinə görə, beş-on arşın (metr) uzunluğunda xəndəyin içi ilə Xəndəkbacı o yan-bu yana qaçır. Qalan uşaqlar isə xəndəyin kənarı ilə hərəkət edir, imkan düşən kimi xəndəkdən çıxmağa çalışan Xəndəkbacını yenə də öz yerinə itələyib salırlar. Xəndəkbacı da öz növbəsində səy göstərir ki, onun ardınca hərəkət edənlərdən birini tutub xəndəyə salsın. İstəyi baş tutanda xəndəyə salınan adamla Xəndəkbacı yerini dəyişir və oyun bu minvalla davam edir.

Azərbaycan xalq oyunları
Döyüş oyunları	Qurşaqtutma • Zorxana • Güləş
Strategiya oyunları	Mərəköçdü • Noxud çuxuru • Pula-pula • Qalaqapı
Novruz oyunları	Baca-baca • Keçəl • Kos-kosa • Yumurta döyüşdürmə
Atüstü oyunlar	Baharbənd • Cıdır • Sür-papaq • Çövkən • Qız-qov
Tamaşa oyunları	Dəvə • Çömçəxatun • Gülümey • Gül-gül • Xan-vəzir • Xıdır Nəbi • Nənəcan
Uşaq oyunları	Artırma • Barmaq oyunu • Beşdaş • Bənövşə • Cıdır oyunu • Dirədöymə • Dəsmal aldı, qaç • Dəyirman oyunu • Dolama • Çatı götürdü • Çırtı, çırtı • Çiləmə • Çilingağac • Çömçəbaşı bəzəmə • Evcik-evcik • Eşşək beli sındırdı • Əlquşu ilə ov • Ənzəli • Fincan-fincan • Gəlinbacı • Gizlənpaç • Gözbağlıca • Güleynari • Halay • Haxışta • Hoqqa • Hoppana hoppan • Hil-hil oyunu • Xəndəkbacı • Klas-klas • Köşki balaban • Beşdaş • Qərəq • Qığ mərəsi • Qundaq-qundaq • Qurd-qurd • Laldinməz • Mərə-mərə • Mətə-mətə • Molla, haray • Öcəşmə • Papaqaldıqaç • Papaqatdı • Papaqqapdı • Püşk • Sanama • Say saymaq • Şeşpər-şeşpər • Şota • Şöbə-şöbə • Tapmaca • Tapın görək • Təkə • Təkləmə • Turnavurdu • Tuğay Məlik • Usta-şagird • Şatırlar • Yaşıl yarpaq, qızılgül • Yaylıqqaçırtdı • Yeddi ağac • Yeddi daş • Yelləncək • Yoldaş, səni kim apardı?