For faster navigation, this Iframe is preloading the Wikiwand page for Prussiya krallığı.

Prussiya krallığı

Vikipediya, azad ensiklopediya

Tarixi dövlət
Prussiya krallığı
Bayraq Gerb[d], Gerb[d], Gerb[d]
Bayraq Gerb[d], Gerb[d], Gerb[d]

Paytaxt Berlin
Dilləri alman dili, Aşağı alman dili, polyak dili, Danimarka dili, Litva dili, Aşağı sorb dili, Kaşub dili, Friz dilləri
Rəsmi dilləri
Valyuta Reyxstaler[d]
İdarəetmə forması konstitusiyalı monarxiya
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar


Prussiya krallığı (alm. Königreich Preußen‎) — 1701–1918-ci illərdə mərkəzi Avropanın şimal və şərq hissəsini əhatə edən ərazilərdə mövcud olmuş müstəqil dövlət. Bu krallığa daxil olan ərazilər:

  • Baltik dənizi sahillərindəki ərazilərin bir qismi daxildir ki, orta əsrlərdə bu ərazilər Şərqi Prussiya adlanırdılar.
  • Brandenburq ərazisini əhatə edən və 1701-ci ildən başlayaraq almanların hakimiyyəti altına keçir.

XVII əsrdə Brandenburq və ətraf ərazilərin Hohentsollernlərin əlinə keçdikdən sonra müasir Prussiya dövləti meydana çıxdı. Hohentsollernlər Brandenburqda 1417-ci ildən hökmranlıq edirdilər. 1618-ci ildə Brandenburq kurfyurstu vərəsə kimi Prussiya hersoqluğuna sahib oldu. Prussiya protestant reformasiyasına qədər tevton cəngavərlərinə məxsus idi, bir zamanlar Tevton ordeninin baş sahibi Hohentsollern ailəsinin üzvü olmuşdu və protestantlığa keçdikdən sonra ordenin torpaqlarını "dünyəviləşdirmiş", özünü isə irsi hersoq elan etmişdi. Hersoqluq Prussiyasının dili və mədəniyyəti alman dili və alman mədəniyyəti idi.

PomeraniyaBrandenburq Müqəddəs Roma imperiyasının şərq tərəfdəki axırıncı torpaqları idi. Bundan sonra şərqə getdikcə o vaxtlar Prussiya kimi tanınan region gəlirdi. Buradakı aborigen xalqlar prussiyalılar və ya borussiyalılar adlanırdı, litvalılara qohum idilər, lakin almanlarınpolyakların təsiri altında yoxa çıxmışdılar. Qərbi Prussiyada polyaklar çoxluq təşkil edirdi, bu region 50 mil (80 km) genişliyində olmaqla Pomeraniyanı Şərqi Prussiyadan ayırırdı, sonralar bura polyak dəhlizi kimi məşhurlaşmışdı. Şərqi Prussiya və ya Prussiya hersoqluğu tevton cəngavərlərinin tarixi torpaqları idi. Səlib yürüşü etmiş bu orden üç əsr əvvəl yerli xalqları xristianlaşdırmışdı.

Sosial quruluşu

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Şərqi Avropanın hər yerində olduğu kimi Prussiyada da təhkimçilik yayılmışdı. Şərqi Prussiyada kəndlilərin vəziyyəti Polşadakı ilə eyni idi. Prussiya hökmdarları əmin idilər ki, öz kəndlilərinə göstəriş vermək adətlərini özləri ilə gətirməklə, yunkerlərdən yaxşı ordu zabitləri əldə etmək olar. Bütün ordularda azlıq təşkil edən burjuaziya zabitləri Prussiyada tam nadir hal hesab olunurdu. Zabit sinfini qoruyub saxlamaq üçün qanunvericilik "kübar" torpaqlarını satmağı qadağan edirdi. Siniflər mülkiyyətin mübadilə olunmayan formalarına sahib olmaqla dondurulurdu. İstənilən qaydada burjuaziya sinfi müstəqillik istəyinə az sahib idi. Almaniyanın qədim şəhərlərinin bir neçəsi Prussiyada idi. Prussiya orta sinfi varlı deyildi, özəl mülkiyyətə malik olmaqla onlar güclü deyildilər. Orta sinif dövlətə xidmət etməklə ordudan qorxu hiss edirdi.

{{bottomLinkPreText}} {{bottomLinkText}}
Prussiya krallığı
Listen to this article

This browser is not supported by Wikiwand :(
Wikiwand requires a browser with modern capabilities in order to provide you with the best reading experience.
Please download and use one of the following browsers:

This article was just edited, click to reload
This article has been deleted on Wikipedia (Why?)

Back to homepage

Please click Add in the dialog above
Please click Allow in the top-left corner,
then click Install Now in the dialog
Please click Open in the download dialog,
then click Install
Please click the "Downloads" icon in the Safari toolbar, open the first download in the list,
then click Install
{{::$root.activation.text}}

Install Wikiwand

Install on Chrome Install on Firefox
Don't forget to rate us

Tell your friends about Wikiwand!

Gmail Facebook Twitter Link

Enjoying Wikiwand?

Tell your friends and spread the love:
Share on Gmail Share on Facebook Share on Twitter Share on Buffer

Our magic isn't perfect

You can help our automatic cover photo selection by reporting an unsuitable photo.

This photo is visually disturbing This photo is not a good choice

Thank you for helping!


Your input will affect cover photo selection, along with input from other users.

X

Get ready for Wikiwand 2.0 🎉! the new version arrives on September 1st! Don't want to wait?