Dondarlı
40°43′27″ şm. e. 45°43′23″ ş. u.
Ölkə	Azərbaycan
Tarixi və coğrafiyası
Saat qurşağı	UTC+04:00
Əhalisi
Əhalisi	137 nəf. (2009)[1]
Xəritəni göstər/gizlə Dondarlı

Dondarlı — Azərbaycan Respublikasının Tovuz rayonunun Sarıtala kənd inzibati ərazi dairəsində kənd.^[2]

Oykonim qədim türkdilli dondar tayfasının adı ilə bağlıdır. Qədim yunan müəlliflərinin məlumatına əsasən, dondarlar Şimali Qafqaz çöllərində, Azov dənizi sahillərində yaşamışlar. Sonrakı mənbələrdə dondarların Kuban çöllərində məskən salmaları haqqında məlumat verilir. Tədqiqatçıların ehtimalına görə, dondarlar hunların tərkibində Albaniyaya gələrək orada məskunlaşmışlar. "Kitabi-Dədə Qorqud" dastanlarında personajlardan birinin adı Dəli Dondardır. Qazax rayonunda Dondardağı, Qubadlı rayonunda Dondardərə oronimləri də bu etnonimlə bağlıdır. Türkmənistan, Özbəkistan, Qazaxıstan, Türkiyə toponimiyasında da bu etonimlə bağlı coğrafi adlara təsadüf olunur. Udmurt MR-in Qlazov rayonunda X–XII əsrlərə aid edilən şəhər xarabalığı da Dondikar adlanır.^[3]

Dondarlı kəndinin tarixi cox qədimdir. Bu kəndin tarixi haqqında alban tarixçilərinin və yunan tarixçilərinin əsərlərində rast gəlmək olar. Dondar albaniyada yaşayann 26 tayfadan biridir. Dondarlı kəndinin adı haqqında bir çox məlumat var.

Qədim türk tayfalarından olan dondarlar haqqında, onların Qafqazda və Azov dənizi sahillərində yaşaması barədə Miletli Hekateydən (e.ə. VI–V əsrlər) başlamış, Strabon, Tasit, Plutarx və Lukulla qədər bir çoxları məlumat vermişlər. Onların Kuban ərazisində yaşadıqları və irandilli olduqları, dondar sözünün osetin dilində "çayı saxlayanlar" mənasında işləndiyi barədə mülahizələr də söylənmişdir. Lakin dondarlarla bağlı bütün izlər onların türk tayfalarından olduğunu göstərir. Tovuz və Qubadlı rayonlarında Dondarlı, Tovuzda Dondar Quşçu, Şabran rayonu ərazisində Qala Dondar qala xarabalıqları və s. kimi toponimlərdən aydın olur ki, dondarlar Albaniyanın şimal-qərb ərazilərində yaşamışlar.

Güman olunur ki, türkdilli dondarlar Qafqaz Albaniyası ərazisinə III–IV əsrlərdə tərtər, aran, kəngər, xurs, savar tayfaları ilə, VI–VIII əsrlərdə isə xəzərlər, avarlar, qismən suvarlar və başqaları ilə eyni vaxtda daxil olmuşlar. XIII əsrin Kiçik Asiya türk tayfalarından biri dondarlı adlanırdı. Dondar şəxs adları türkcə izah olunur. Plutarx dondar hakiminin adının Oltak olduğunu göstərir. Bu sözü "oğul" (Oul) və "tək" sözlərinə ayırmaq olur.

Kənddə daşınmaz tarix və mədəniyyət abidəsi qeydə alınmamışdır.

Kənd dağətəyi ərazidə, Tovuz şəhərindən şərqdə, Tovuzçayın sahilində yerləşir.

Əhali əsasən heyvandarlıq və əkinçiliklə məşğul olur. Əsasən kartof becərilir.

Kənddə mədəniyyət müəssisəsi mövcud deyil.

Kənddə təhsil müəssisəsi mövcud deyil.

Kənddə dini ibadət yeri və ya dini icma qeydə alınmamışdır.

Kənddə səhiyyə müəssisəsi mövcud deyil.

• Youtube-da bax :Bir kəndin nağılı. Dondarlı (film)

Tovuz rayonunun yaşayış məntəqələri
Şəhərlər	Tovuz • Qovlar
Kəndlər	Abbasqulular • Abulbəyli • Ağacqala • Ağbaşlar • Ağbulaq • Ağdam • Ağdərə • Alakol • Almalıtala • Aran • Aşağı Quşçu • Aşağı Mülkülü • Aşağı Öysüzlü • Aşırallar • Aşralar • Avdal • Azaflı • Baqqallı • Bala Şamlıq • Bayramlı • Bozalqanlı • Böyük Xoşdarlı • Böyük Qışlaq • Böyük Şamlıq • Cəlilli • Cilovdarlı • Cirdək • Çatax • Çeşməli • Çobansığnaq • Dəlləkli • Dondar Quşçu • Dondarlı • Dönük Qırıqlı • Düz Cırdaxan • Düz Qırıqlı • Əhmədabad • Əlibəyli • Əlimərdanlı • Əsrik Cırdaxan • Əyyublu • Göyəbaxan • Güvəndik • Hacıalılı • Hacıhəsənli • Hacılar • Həsənli • Hətəmlər • Hunanlar • Hüseynqulular • Xatıncan • Xatınlı • Xınnakirən • İbrahimhacılı • İsakənd • Kazımlı • Kəcavənd • Kirən • Koxanəbi • Köhnəqala • Qalaboyun • Qandalar • Qarabağlılar • Qaraboyunlar • Qaradaş • Qarağatlı • Qaraxanlı • Qaralar • Qayadibi • Qazıqulu • Qədirli • Qəribli • Qoçdərə • Qonaqlı • Qoşa • Qozdərə • Lazılar • Məsimlər • Məşədiqulular • Məşədilər (Alakol) • Məşədilər (Yanıqlı) • Məşədivəlilər • Molla Ayrım • Mollalar • Muncuqlu • Mülkülü • Namxoş • Nəsibli • Öskən • Papaqçılar • Pələkli • Sadıqlı • Saladınlı • Sarıtala • Səfərli • Sofular • Şamlıq • Şıxheybət • Vahidli • Yanıqlı • Yoğunbulaq • Yuxarı Öysüzlü
Ləğv olunmuş kəndlər	Orta Ceyrançöl • Ortaqışlaq • Yanıqpəyə