Bismark dənizi
ing. Bismarck Sea
Dənizin yerləşdiyi ərazi
Ümumi məlumatlar
Tip	Adalar arası
Sahəsi	310,000 km²
Eni	577 km
Dərin yeri	2665 m
Orta dərinliyi	1700 m
Duzluluğu	34 ‰
Yerləşməsi
3°53′10″ c. e. 148°42′39″ ş. u.
Ölkə	Papua-Yeni Qvineya
Üst akvatoriyası	Sakit okean
Yerləşməsi	Okeaniya
Bismark dənizi
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Bismark dənizi (ing. Bismarck Sea), (Bəzən dənizi Yeni Qvineya dənizi adlandırırlar) — Sakit okeanın qərb hissəsində, Bismark arxipelaqında olan adalar daxilində yerləşir. Sahəsi 310,000 km², orta dərinliyi 1700 m, ən dərin yeri isə 2665 m təşkil edir. Dəniz dibi akkumluyativ suxurları ilə örtülüdür. Dənizdə yerləşən adaların böyük əksəriyyəti vulkan məşəllidir. Sahilləri çox girintili-çıxıntılıdır. Mərcan rifləri ilə zəngindir. Yeni Qvineya sahillərindən Yeni Qvineya cərəyanı keçir. Onunda sürəti 50-75 sm/san təşkil edir, boğazlarda isə axınların sürəti daha yüksəkdir. İl boyu temperatur yüksək olur, illik temperatur 28 s təşkil edir. Duzluğu 34 ‰ təşkil edir. Yağışlar mövsümündə duzluluq nisbətən aşağı düşür. Əsas limanları: Madanq (Yeni Qvineya), Rabual (Yeni Britaniya). Dənizin örgənilməsində rus səyyahı Nikolay Mikluxo-Maklayın böyük rolu olmuşdur.

2-4 mart 1943-ci ildə Amerika-Avstraliya qüvvələri ilə Yapon qüvvələ arasında İkinci Dünya müharibəsi tarixinin ən əhəmiyyətli döyüşlərindən biri baş vermişdir. ABŞ-Avstraliya aviasiyası yapon donanmasında yayınmağı bacararaq, onlara qarşı əks həmləyə keçişdilər. Bu hücum nəticəsində 3220 nəfər həlak olur və yaponlar məğlub edilir. Həmlədə ölənlərin böyük əksəriyyəti təyyarədən açılan plemyot atəşi ilə məhv edilmişdir^[1].

Dənizlər
Cənub okeanı	Veddell dənizi • Bellinshauzen dənizi • Ross dənizi • Amundsen dənizi • Deyvis dənizi • Lazarev dənizi • Riser-Larsen dənizi • Kosmonavtlar dənizi • Birlik dənizi • Mouson dənizi • Dürvil dənizi • Somov dənizi • Kral VII Haakon dənizi
Şimal Buzlu okean	Barens dəniz • Bofort dənizi • Çukot dənizi • Şərqi Sibir dənizi • Qrenland dənizi • Kara dənizi • Laptevlər dənizi • Linkoln dənizi • Ağ dəniz • Vandel dənizi • Peçora dənizi • Şahzadə Qustav-Adolf dənizi • Baffin dənizi • Norveç dənizi • Hudzon körfəzi¹
Atlantik okean	(Aralıq dənizi • Adriatik dənizi • Liquriya dənizi • İon dənizi • Tirren dənizi • Trakiya dənizi • Mirto dənizi • Balear dənizi • Alboran dənizi • Kipr dənizi • Krit dənizi • Livan dənizi • Egey dənizi • Kilikiya dənizi • İkari dənizi) • Şimal dənizi • Qara dəniz • Karib dənizi • Baltik dənizi • Azov dənizi • Sarqas dənizi • İrland dənizi • Mərmərə dənizi • Skotia dənizi • Labrador dənizi • İrminger dənizi • Hebrid dənizi • Kelt dənizi • İruaz dənizi • Aland dənizi • Meksika körfəzi¹ • Arxipelaq dənizi • Argentina dənizi • Vadden dənizi • Liviya dənizi, Botnik dənizi.
Hind okeanı	Andaman dənizi • Ərəbistan dənizi • Fars körfəzi¹ • Lakkadiv dənizi • Qırmızı dəniz • Timor dənizi • Arafur dənizi • Benqal körfəzi¹
Sakit okean	Bali dənizi • Banda dənizi • Berinq dənizi • Bismark dənizi • Bohai dənizi • Fici dənizi • Aki dənizi • Kamotes dənizi • Mindanao dənizi • Şərqi Çin dənizi • Filippin dənizi • Flores dənizi • Cənubi Çin dənizi • Halmahera dənizi • Yapon dənizi • Hiuqa dənizi • Koro dənizi • Mərcan dənizi • Molukka dənizi • Oxot dənizi • Seliş dənizi • Sarı dəniz • Savu dənizi • Daxili Yapon dənizi • Sibuyan dənizi • Solomon dənizi • Sulu dənizi • Çili dənizi • Tasman dənizi • Visayan dənizi • Sulavesi dənizi • Seram dənizi • Grau dənizi • Samar dənizi • Harim dənizi • Yatsuşiro dənizi • Şantar dənizi
Daxili dənizlər	Aral dənizi • Xəzər dənizi • Ölü dəniz

1. ↑ "Gün 02-03-1943: Bismark dənizində döyüş. 114". 2022-04-01 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-03-31.