For faster navigation, this Iframe is preloading the Wikiwand page for Akri.

Akri

Vikipediya, azad ensiklopediya

Akri
Acre
Bayraq[d] Gerb[d]
Bayraq[d] Gerb[d]

9°02′ c. e. 70°31′ q. u.


Ölkə
Tarixi və coğrafiyası
Yaradılıb 15 iyun 1962
Sahəsi
  • 152.581 km²
Hündürlük
234 m
Saat qurşağı
Əhalisi
Əhalisi
  • 830.018 nəf. (2022)
Rəqəmsal identifikatorlar
ISO kodu BR-AC
Poçt indeksi 69900-000 to 69999-000
Rəsmi sayt
Akri xəritədə
Akri xəritədə
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Akri (port. Acre) — Braziliyanın şimal-qərbində yerləşən ştat. Şimalda Amazonas, şərqdə isə Rondoniya ştatı ilə sərhədlənir. Üstəlik cənub-şərqdən Boliviya, cənub-qərbdən isə Peru ilə sərhədə malikdir[1]. Ştatın inzibati mərkəzi Riu-Brankudur.

Ştatın adı Akri çayından götürülmüşdür. Akri Purus çayının əsas qollarındandır. Hindu dilində «Kaymanlar çayı»[2] mənasını verir.

Ərazisi bütünlüklə Amazon hövzəsinə daxildir. Qərb sərhədində Serra-fu-Divizor dağı 609 metr hündürlüklə ştatın ın hündür nöqtəsidir.

İqlimi ekvatorialdır. Burada orta temperatur +26 °C-dir. İl ərzində iki mövsüm vardır. İl ərzində 1800 – 2400 mm arası yağıntı düşür. Yağıntının böyük qismi qərb hissəyə düşür[1].

Ərazisinin 45 % hindu rezervasiyalarıdır və dövlət tərəfindən qorunur[3]. Bu qorunan əraxilərdən Serra-du-Divizordur.

İlk əvvələr Akri ştatının ərazisi Boliviyaya mənsub olmuşdur. Kauçuk xəstəliyi dönəmində əraziyə çoxlu sayda Braziliyalı köç edir. Bundan sinra ərazi iki ölkə arasında ərazi mübahisəsinə çevrilmişdir. Bu səbəbdən Akri müharibəsi baş verir. Nəticədə Akri Respublikası qurulur[4].

Hərbi konflikdən sonra 17 noyabr 1903-ci ildə Akri ərazisi 2 mln funt sterlinqə[5] Braziliyaya güzəştə gedilir. 1962-ci ildən isə Akri ştat statusu alı[1][6].

Akri hazırda ən az əhalisi olan və zəif iqtisadiyyata malik ştatdır.

İnzibati bölgü

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Ştat ərazisi iki mezoregiona (Vali-du-Akri, Vali-du-Jurua) bölünür.

İqtisadiyyatın əsasını hasilat sənayesi təşkil edir. Kauçuk ağacından təbii kauçuk yığılır. Yerli əhali ov və balıqçılıqla məşğul olur[7].

Üstəlik burada şəkər qamışı, çəltik, maniok da əkilir.[8] İri buynuzlu heyvandarlıq inkişaf etmişdir.

  1. 1 2 3 "Akri ştatı". 2011-09-12 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-08-26.
  2. "Akri ştatı, russobras.com". 2012-12-20 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-08-26.
  3. WWF-Braziliya Arxivləşdirilib 2008-09-08 at the Wayback Machine.  (por.)
  4. "Akri Tarixi". 2016-03-04 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-08-26.
  5. "Braziliya tarixi". 2013-08-21 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-08-26.
  6. Rio Branco.Acre — AC.Histórico\\IBGE  (por.)
  7. "Akri İqtisadiyyatı". 2012-12-20 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-08-26.
  8. Akri
{{bottomLinkPreText}} {{bottomLinkText}}
Akri
Listen to this article

This browser is not supported by Wikiwand :(
Wikiwand requires a browser with modern capabilities in order to provide you with the best reading experience.
Please download and use one of the following browsers:

This article was just edited, click to reload
This article has been deleted on Wikipedia (Why?)

Back to homepage

Please click Add in the dialog above
Please click Allow in the top-left corner,
then click Install Now in the dialog
Please click Open in the download dialog,
then click Install
Please click the "Downloads" icon in the Safari toolbar, open the first download in the list,
then click Install
{{::$root.activation.text}}

Install Wikiwand

Install on Chrome Install on Firefox
Don't forget to rate us

Tell your friends about Wikiwand!

Gmail Facebook Twitter Link

Enjoying Wikiwand?

Tell your friends and spread the love:
Share on Gmail Share on Facebook Share on Twitter Share on Buffer

Our magic isn't perfect

You can help our automatic cover photo selection by reporting an unsuitable photo.

This photo is visually disturbing This photo is not a good choice

Thank you for helping!


Your input will affect cover photo selection, along with input from other users.

X

Get ready for Wikiwand 2.0 🎉! the new version arrives on September 1st! Don't want to wait?