Xuacu'l de Sama
Vida
Nacimientu	Uviéu, 10 de mayu de 1900
Nacionalidá	España
Muerte	Llangréu, 18 d'avientu de 1935 (35 años)
Estudios
Llingües falaes	castellanu
Oficiu	cantante
Instrumentu musical	voz

Joaquín Martínez González (10 de mayu de 1900, Uviéu – 18 d'avientu de 1935, Llangréu), conocíu artísticamente como Xuacu'l de Sama, foi un cantante de tonada.

Xuacu nació en El Campón, nel Cristu les Cadenes, n'Uviéu; aunque de bien neñu la so familia se treslladó a vivir a Sama, llugar nel que casaría, con Concepción Menéndez, a la edá de venti años, el 10 d'abril de 1920. Continuó'l negociu de so padre, canteru, por más que, pasu ente pasu, diría algamando sonadía como cantante lo que lu llevó a ingresar nel Coro Santiaguín. La so voz yera la de barítonu baxu.

En 1929 múdase a Ciañu y abandona'l so oficiu de canteru pa ser representante d'una camisería inglesa n'Uviéu. El propiu Ovidio González Díaz Gondi, lu considera como'l meyor cantante d'Asturies. El 22 de payares de 1935 los sos amigos ofrecen-y un homenaxe a nel Salón París de La Felguera. El 18 d'avientu d'esi mesmu añu muerre en so casa de Torre de Baxo, Llangréu.

Viva la xente minera, L'aire m'apagó la vela, Tos padres y los míos, Les barandielles del puente o Atravesando pinares, son dellos de los sos cantares colos qu'algamó gran sonadía.